ژان پییر پرن، نویسنده و روزنامهنگار معروف فرانسوی که سالها دربارۀ ایران در نشریات فرانسوی از جمله “لیبراسیون” مقاله و تحلیل نوشته است با انتشار مطلبی در روزنامۀ سوئیسی “تریبون ژنو”، رژیم اسلامی ایران را در مقابل بحرانها، بن بست ها و مشکلات از نفس افتاده توصیف کرده و نوشته است که از نظر مردم ایران وضعیت کنونی کشور قابل دوام نیست و حتماً اتفاقی خواهد افتاد.
ژان-پی یر پرن نوشته است که ایران از نظر اقتصادی از پا افتاده و هیچیک از مقامات جمهوری اسلامی قادر به انجام کمترین ابتکار برای خارج کردن کشور از بحرانهای جاری خود نیست. به گفتۀ خبرنگار فرانسوی “ایران به کشوری سنگواره تبدیل شده است.”
پرن با اشاره به بحرانهای سوخت و انرژی ایران در زمستان جاری و ناتوانی حکومت از حل این معضل افزوده است که قطعی های برق به فلج شدن اقتصاد منجر شده، به طوری که صنعت ذوب آهن کشور، به گفتۀ امیر کاشانی، مدیر اتاق بازرگانی اصفهان، سالانه چهار میلیارد دلار زیان می دهد. نمایندۀ کارگران و مزدبگیران در شورای عالی کار نیز گفته است که تنها به دلیل قطعی برق پنجاه درصد صنایع ایران خوابیدهاند و دست کم هشتاد نیروگاه کشور در نبود سوخت تعطیل شدهاند.
ژان-پییر پرن در ادامه افزوده است که باید به وضعیت فاجعهبار ایران، آلودگی غیرقابل تحمل هوا در شهرهای کشور و همچنین تورم مهارگسیخته و سقوط ارزش ریال را اضافه کرد که به گمان تحلیلگر فرانسوی نتیجۀ شکست حزبالله و شکست ایران در سوریه پس از سقوط اسد و روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا بوده است.
یک زن ساکن تهران به خبرنگار فرانسوی گفته است که پس از قحطی سوخت، آلودگی هوا عامل دوم بسته شدن مدارس و ادارات کشور است. به گفتۀ همین منبع، همه در کوچه و خیابان از وضعیت فلاکتبار و فاجعهباری که کشور در آن گرفتار شده ابراز حیرت میکنند. یک زن دیگر ساکن تهران به خبرنگار فرانسوی گفته است که رژیم مثل سنگ سخت و جمود شده است : در حالی که کشور از هر لحاظ کاملاً در وضعیتی فاجعهبار است، رژیم قادر به هیچ تصمیمگیری نیست. هیچیک از مقامات دربارۀ هیچ مشکلی ابراز نظر نمیکند. فکر بازگشت ترامپ حکومت رژیم اسلامی را فلج کرده به ویژه این که بازگشت ترامپ به قدرت با احتمال حملۀ نظامی اسرائیل و آمریکا به ایران درآمیخته است.
مریم یکی دیگر از ساکنان ایران به خبرنگار فرانسوی گفته است که همه در کشور به این نتیجه رسیدهاند که این وضع قابل دوام نیست و حتماً اتفاقی خواهد افتاد. به نوشتۀ پرن آنچه باعث خشم مردم میشود این است که کشورشان دارندۀ دومین منابع گاز و سومین منابع نفت جهان است.
به گفتۀ مریم، مردم منشاء مصیبتهای خود را نه تحریمهای بینالمللی، بلکه کمکهای مالی سرسامآور جمهوری اسلامی (حدود چهل تا پنجاه میلیارد دلار) به رژیم پیشین بشار اسد جهت حفظ او در قدرت طی پانزده سال میدانند. ژان-پییر پرن میافزاید که به این پولهای از دست رفته باید میلیاردها دلار دیگر را افزود که رژیم اسلامی صرف هژمونی خود در منطقه از طریق حمایت از نیروهای نیابتی موسوم به “محور مقاومت” کرد؛ محوری که پس از سقوط بشار اسد در سوریه کاملاً متلاشی شده است.
بی سبب نیست که به نوشتۀ ژان-پییر پرن، غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوۀ قضائیه، از نیروهای امنیتی کشور خواسته است که همانند دی ماه ٩٨ خود را برای سرکوب دوبارۀ خیزش گرسنگان آماده کند. اما، به گفتۀ ژان-پییر پرن فرماندۀ سپاه پاسداران، حسین سلامی، این روزها علاوه بر شورش گرسنگان از حملۀ نظامی اسرائیل و آمریکا میترسد. به نوشتۀ پرن حالا دیگر راهبرد حفاظت از جمهوری اسلامی توسط حزبالله جای خود را به راهبرد دفاع ملی در خاک ایران داده است و به همین خاطر سپاه پاسداران یک رزمایش گستردۀ چندماهه را از دسامبر گذشته آغاز کرده است. به گفتۀ تحلیلگر فرانسوی این رزمایش اما به نمایش ضعف جمهوری اسلامی بدل شده که اثری از قدرت بازدارندگی در آن مشاهده نمیشود.
نویسندۀ فرانسوی در پایان مقالۀ خود نوشته است که در این وضعیت در مقابل دونالد ترامپ دو اردو یا خط سیاسی در داخل رژیم اسلامی ایران شکل گرفتهاند. خط اول به رهبری محمد جواد ظریف از دولت کنونی آمریکا میخواهد که با فاصلهگیری از مدافعان جنگ راه متفاوت مذاکره با جمهوری اسلامی را در پیش بگیرد. مشی دوم به گفتۀ پرن مخالف هر گونه گفتگو با ترامپ است و سرکردگی آن را عجالتاً روزنامۀ کیهان در دست گرفته است. اینها، اما، به گفتۀ پرن از نشانههای ضعف قدرت در ایران است که همانند جنبش مهسا از بیداری خیابان و خیزشهای شهری بیمناک است.