
نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در هفت سال گذشته بهواسطه شلیک مستقیم یا تعقیب و گریز منجر به واژگونی خودروهای سوختبران، بیش از هزار سوختبر بلوچ را کشته یا زخمی کردهاند.
کمپین فعالان بلوچ که اخبار استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، یکشنبه پنجم اسفند با استناد به آمار جمعآوری شده خود گزارش داد در هفت سال گذشته دستکم هزار و ۱۰ سوختبر در مناطق بلوچنشین ایران در اثر تیراندازی نیروهای نظامی یا تعقیب و گریز این نیروها کشته یا زخمی شدهاند.
این سازمان حقوق بشری با اشاره به اینکه این شهروندان عمدتا به دلیل فقر، بیکاری گسترده و نبود فرصتهای شغلی مناسب در مناطق بلوچنشین، به سوختبری روی آوردهاند، نوشت سوختبری شامل حمل و نقل سوخت بین مرزهای ایران و پاکستان است و به یکی از معدود راههای تامین معیشت برای بسیاری از خانوادهها تبدیل شده است.
طبق این گزارش، برخوردهای خشن نیروهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی با سوختبران باعث افزایش شمار کشتهها و مجروحان در سالهای اخیر شده و نیروهای نظامی در بسیاری از موارد با تیراندازی مستقیم به سمت سوختبران یا تعقیب و گریز در جادههای ناهموار و پرخطر منطقه، موجب واژگونی خودروها و مرگ شهروندان بلوچ شدهاند.
این اولین بار نیست که اخبار کشته شدن سوختبران در اثر تعقیب و گریز یا شلیک نیروهای نظامی جمهوری اسلامی منتشر میشود.
سایت حالوش ۱۳ خرداد در گزارشی درباره نقض حقوق بشر در سیستان و بلوچستان اعلام کرد در سال ۱۴۰۲، دستکم ۳۶۶ سوختبر در بخش بلوچستان کشته شدهاند.
تاثیر بحران اقتصادی بر روی آوردن شهروندان بلوچ به سوختبری
کمپین فعالین بلوچ در ادامه گزارش خود با تاکید بر اینکه آمار واقعی سوختبران کشته و زخمی شده بیش از هزار و ۱۰ نفر است، نوشت: «به دلیل محدودیتهای امنیتی و فشارهای حکومتی دسترسی به اطلاعات دقیق دشوار است. در بسیاری از موارد، خانوادههای قربانیان از ترس پیامدهای امنیتی حاضر به ارائه اطلاعات یا پیگیری قضایی نیستند.»
این گزارش با اشاره به تشدید بحران معیشتی در مناطق بلوچنشین ایران اضافه کرد: «با توجه به نبود زیرساختهای اقتصادی مناسب، بالا بودن نرخ بیکاری و عدم سرمایهگذاری در این مناطق، سوختبری بهعنوان تنها منبع درآمد برای بسیاری از جوانان بلوچ باقی مانده است.»
روزنامه اعتماد خرداد ۱۴۰۲ در گزارشی درباره سوختبران سیستان و بلوچستان نوشت تنها در سال ۱۴۰۱، بیش از ۱۶۸ سوختبر در اثر انفجار خودرو در جادههای اطراف ایرانشهر و سرباز کشته شدند که ۱۴۷ نفر از آنها همسر و فرزند داشتند.
این روزنامه از «تامین هزینههای درمان اعضای خانواده، مخارج ازدواج یا تامین هزینههای تحصیل» بهعنوان برخی دلایل گرایش مردم این منطقه به سوختبری نام برد و افزود اگر این سوختبران در اثر تیراندازی ماموران مرزی کشته نشوند، در خودروهای آتشگرفته میسوزند یا عضوی از بدنشان را از دست میدهند.
