آفتابكاران اخبار و مقالات درباره ايران و مقاومت
منابع مطلع به «العربیه» خبر داده‌اند که همزمان با افزایش فشارهای منطقه‌ای بر ایران و عقب‌نشینی تدریجی گستره نفوذ گروه‌های نیابتی هم‌پیمان تهران در منطقه، سپاه پاسداران ایران طی هفته‌های اخیر رایزنی‌های گسترده‌ای را با چهره‌های مخالف حکومت طالبان در افغانستان، آغاز کرده است.
به گفته این منابع، وزارت خارجه ایران از سه چهره سرشناس اپوزیسیون افغانستان شامل احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی، عطا محمد نور، والی پیشین بلخ، و صلاح‌الدین ربانی، وزیر خارجه پیشین این کشور، برای سفر رسمی به ایران دعوت کرده است.
براساس این گزارش، احمد مسعود اخیرا از تاجیکستان وارد مشهد شده و طی دو روز گذشته با مقام‌های بلندپایه‌ای از سپاه پاسداران و وزارت خارجه ایران دیدار کرده است. عطا محمد نور نیز در همین چارچوب دیدارهایی جداگانه با این مقامات داشته اما صلاح‌الدین ربانی تاکنون به دعوت تهران پاسخ نداده است.
منابع افغان همچنین فاش کرده‌اند که احمد مسعود در جریان سفر خود به مشهد، برای نخستین‌بار از زمان سقوط دولت پیشین افغانستان، با شماری از افسران سابق نیروهای ویژه ارتش افغانستان که اکنون در ایران اقامت دارند، دیدار کرده است؛ جلسه‌ای که تحت تدابیر شدید امنیتی سپاه برگزار شده و دیدارهای او در ایران همچنان ادامه دارد.
گفته می‌شود ایران پیش‌تر چنین دیدارهایی را منع می‌کرد تا از ایجاد تنش با طالبان جلوگیری کند؛ گروهی که از زمان بازگشت به قدرت در سال 2021، مناسبات نزدیکی با تهران برقرار کرده است.
همزمان، منابع «العربیه» در استانبول گزارش داده‌اند که بیش از دو ماه پیش، مقامات ارشد سپاه پاسداران و وزارت خارجه ایران با جمعی از سیاستمداران افغان در نشست‌هایی محرمانه در استانبول و آنکارا گفت‌وگو کرده‌اند. از جمله افراد حاضر در این دیدارها می‌توان به سید حسین موسوی، معاون سابق قاسم سلیمانی در امور افغانستان، ناصر غزالی‌پور، فرمانده پایگاه انصارالقائم در مشهد، محمدرضا بهرامی، مدیرکل جنوب آسیا در وزارت خارجه، و ابراهیم طاهریان، سفیر سابق ایران در کابل، اشاره کرد.
یکی از این نشست‌ها در منزل خواجه محبوب صدیقی، از نزدیکان عطا محمد نور، در استانبول برگزار شده که چهره‌هایی چون عبدالرشید دوستم، محمد محقق و تاج محمد جاهد نیز در آن حضور داشته‌اند. این در حالی است که محقق به حمایت از لشکر فاطمیون و جذب افغان‌ها برای جنگ‌های نیابتی جمهوری اسلامی در مناطق مختلف متهم شده است.
به گفته منابع آگاه، هیاتی از سپاه پاسداران همچنین با اعضای «جنبش ملی افغانستان برای صلح و عدالت» به رهبری محمد حنیف اتمر، وزیر خارجه پیشین افغانستان، دیدار کرده‌اند.
دستور کار این نشست محرمانه بوده، اما برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که سپاه پاسداران به‌دلیل کاهش نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی، به‌دنبال افزایش نفوذ در افغانستان از طریق حمایت از مخالفان طالبان است.هیئت ایرانی همچنین با اعضای «جنبش ملی صلح و عدالت افغانستان» به رهبری محمد حنیف اتمر دیدار کرده است.
هرچند جزئیات محتوای این جلسات به‌صورت رسمی منتشر نشده، اما ناظران سیاسی معتقدند تهران با هدف بازتعریف جایگاه خود در معادلات منطقه‌ای و در سایه شکست‌های مکرر بازوهای نیابتی آن موسوم به «محور مقاومت»، به‌دنبال ایجاد نفوذ جدیدی در افغانستان از مسیر حمایت از مخالفان طالبان است.
تبدیل حومه غربی کابل همانند ضاحیه جنوبی بیروت
یکی از چهره‌های سیاسی افغان در گفت‌وگو با «العربیه» فاش کرده است که سپاه پاسداران ایران سال‌هاست در پی ایجاد منطقه‌ای تحت نفوذ خود در غرب کابل، مشابه ضاحیه جنوبی بیروت است؛ طرحی که نخستین‌بار در جریان جنگ داخلی افغانستان در دهه 1990 مطرح شد اما با مخالفت برخی رهبران افغان به نتیجه نرسید.
این منبع افزوده است که شکست‌های اخیر منطقه‌ای ایران، از جمله کاهش نفوذ حزب‌الله لبنان، سقوط رژیم بشار اسد، و عقب‌نشینی حوثی‌ها در یمن، تهران را به سمت بازتعریف استراتژی منطقه‌ای خود سوق داده و افغانستان در این راه به یکی از گزینه‌های اصلی تبدیل شده است.
در همین حال، محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، ماه گذشته در رأس هیئتی از چهره‌های سیاسی مهاجر افغان به تهران سفر کرده و با مقام‌های ایرانی دیدار داشته است؛ سفری که همزمان با اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران انجام شد.
همچنین عبد رب الرسول سیاف، یکی از رهبران سرشناس جهادی و رهبر حزب دعوت اسلامی افغانستان، اسفند گذشته به تهران سفر کرده و در آنجا طالبان را به تشکیل «شورای حل و عقد» فراخوانده است.
از سوی دیگر، امیرخان متقی، وزیر خارجه دولت طالبان، نیز امروز شنبه 27 اردیبهشت به دعوت رسمی عباس عراقچی، همتای ایرانی خود، عازم تهران شد تا در نشست «همایش گفت‌وگوی تهران 2025» که قرار است 18 و 19 مه جاری برگزار شود، شرکت کند.
طرح ۲۰ ساله سپاه برای نفوذ در کابل
یکی از سیاستمداران افغان به العربیه گفت سپاه پاسداران از مدت‌ها پیش به‌دنبال آن بوده که منطقه‌ای تحت نفوذ خود در غرب کابل ایجاد کند؛ مشابه نقش و نفوذی که در ضاحیه جنوبی بیروت دارد.
به گفته او، این طرح نخستین‌بار در جریان جنگ داخلی افغانستان میان سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ (حدود سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵) مطرح شده بود، اما مخالفت برخی رهبران افغان مانع از اجرای آن شد.
این سیاستمدار افغان که نخواست نامش فاش شود، هشدار داد شکست‌ها و عقب‌نشینی‌های منطقه‌ای حکومت ایران، افغانستان را به مناسب‌ترین نقطه برای بازتعریف نفوذ جمهوری اسلامی بدل کرده است.
او افزود جمهوری اسلامی با وجود آنکه روابط نزدیکی با حکومت فعلی طالبان دارد، در پی تحقق این هدف از طریق حمایت از مخالفان طالبان است.
ماه گذشته هیاتی از سیاستمداران افغان مقیم خارج، به ریاست محمد محقق به ایران سفر و با مقام‌های جمهوری اسلامی دیدار کرد. این سفر در حالی انجام شد که جمهوری اسلامی صدها پناهجوی افغانستان را از خاک خود اخراج کرده بود.
عبد رب الرسول سیاف، رهبر حزب دعوت اسلامی و از چهره‌های سرشناس دوران جنگ در افغانستان، بهمن ۱۴۰۳ به ایران سفر کرد و در دیدار با مقام‌های جمهوری اسلامی، طالبان را به تشکیل «شورای حل و عقد» فراخواند.
سفر مخفیانه رهبران مخالف دولت افغانستان به مشهد در شرایطی صورت میگیرد که امیرخان متقی، وزیر خارجه حکومت طالبان، ۲۷ اردیبهشت به دعوت رسمی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، به ایران رفت تا در مجمع گفت‌وگوی تهران شرکت کند.
