بعد از دیدار نخستوزیر ژاپن با روحانی نشانهای از انعطاف مشاهده نشد. سخنگوی دولت ژاپن اعلام کرد که هدف نخستوزیر ژاپن از سفر به تهران میانجیگری بین ایران و آمریکا نیست، بلکه آبه در صدد است سطح تنش در خاورمیانه را کاهش دهد.
چهارشنبه ۲۲ خرداد نخستین روز سفر شینزو آبه (مرسوم در خود ژاپن: آبه شینزو / Abe Shinzō) نخست وزیر ژاپن در دیدار و گفت وگو با حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در مجموعه سعدآباد به پایان رسید: استقبال ایران از سرمایهگذاری ژاپن در جنوب ایران و پایبندی به برجام صرفاً تا این حد که منافع اقتصادی ایران از توافق هستهای برآورده شود. نخستوزیر ژاپن نسبت به احتمال درگیری نظامی تصادفی بین ایران و آمریکا هشدار داد و از ایران خواست که سهم خود برای صلح و ثبات در منطقه را ادا کند. روحانی اما همچنان اعلام کرد که ایران آغازگر هیچ جنگی نیست.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس سخنگوی دولت ژاپن پنجشنبه ۲۳ خرداد تلاش کرد سطح انتظارات از سفر آبه به تهران را کاهش دهد. یوشیهیده سوگا گفت:
«هدف از سفر نخستوزیر به تهران میانجیگری بین ایران و آمریکا نیست، بلکه آبه صرفاً برای کاهش سطح تنش در خاورمیانه به ایران سفر کرده است.»
نخستوزیر ژاپن پنجشنبه ۲۳ خرداد با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی دیدار و گفتوگو میکند. رسانههای نزدیک به سپاه به نقل از «منابع آگاه» ادعا کرده بودند که هدف نخستوزیر ژاپن از دیدار با خامنهای دعوت از رهبر جمهوری اسلامی برای شرکت در نشست اوزاکا (نشست جی ۲۰) در اواخر ماه جاری میلادی است که به این ترتیب زمینه دیدار خامنهای و ترامپ فراهم آید. در نشست خبری آبه با روحانی اما این خبر تأیید نشد.
روز گذشته گروهی از دانشجویان اصولگرا در بدور ورود نخستوزیر ژاپن، مقابل فرودگاه مهرآباد تجمع کردند. دانشجویان پلاکاردهایی در دست داشتند با این مضمون که اگر سفر آبه به تهران با هدف میانجیگری بین آمریکا و ایران انجام میشود، فایده و دستاوردی نخواهد داشت. روزنامه فرهیختگان هم با کنایه از بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی در جنگ جهانی دوم تصویری از انفجار یک بمب اتم منفجر کرد و تیتر زد: «آقای آبه! چطور به یک جنایتکار جنگی اعتماد میکنید؟»
فرهیختگان وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی است که ریاست آن را علی اکبر ولایتی، مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی به عهده دارد.
مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا شامگاه گذشته در یک نشست خبری حمایت آمریکا از سفر نخستوزیر ژاپن به تهران را اعلام کرد. اورتاگوس گفت:
«هر کاری که نخست وزیر ژاپن بتواند انجام دهد مورد حمایت ما خواهد بود. ما این مساله را چند هفته پیش نیز مطرح کردیم. اینکه اعضای جامعه بینالمللی هر کاری میتوانند برای جلوگیری ایران در تشدید تنشها انجام دهند.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه افزود:
«ایالات متحده انتظار دارد که ژاپن و دیگر متحدان به رهبری ایران این پیام را ارسال کنند که تشدید هرچه بیشتر تنشها و رویاروییهای نظامی تحمل نخواهد شد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در سفرش به ژاپن با میانجیگری آبه در بحران ایران موافقت کرده بود. ژاپن تا پیش از توقف صدور نفت ایران در اثر تحریمهای آمریکا یکی از مهمترین مشتریان نفتی ایران بود. ترامپ تاکنون چندین بار ایران را به مذاکره دعوت کرده است: تجدیدنظر در بند غروب برجام، برنامه موشکی سپاه و تحدید نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی از موضوعاتی است که آمریکا مایل است با ایران به بحث بگذارد. علی خامنهای مذاکره با آمریکا درباره «مسائل ناموسی انقلاب» را ممنوع کرده است.