مرکز پژوهشهای مجلس ایران در گزارشی اعلام کرد که تاکنون برای شبکه ملی اطلاعات حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان هزینه شده است. این مبلغ حدود پنج برابر بودجه سالانه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.
در گزارش این مرکز اعلام شده که برای دولت الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات در سالهای اخیر هزینههای بسیاری صرف شده است.
به گفته مرکز پژوهشهای مجلس، بر اساس بعضی برآوردها برای شبکه ملی اطلاعات حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان تا سال ۱۳۹۸ هزینه شده است.
این مبلغ تقریبا پنج برابر بودجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در یک سال است. از جمله بودجه این وزارتخانه در سال گذشته حدود ۳۸۰۰ میلیارد تومان بوده است.
همچنین بودجه وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در سال ۹۹ حدود هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب بودجه شبکه ملی اطلاعات بیش از ۱۰ برابر بودجه توریسم و میراث فرهنگی ایران در یک سال بوده است.
با این حال به گفته مرکز پژوهشهای مجلس، تاکنون تنها یک لایه از سه لایه این شبکه، یعنی زیرساخت، اجرا شده و دو لایحه خدمات و محتوا کامل نیست.
مقامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در ایران پیش از این اعلام کردهاند که ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات آماده شده است.
حکومت ایران از چند سال پیش طرحی به نام «شبکه ملی اطلاعات» را دنبال میکند که هدف آن ایجاد یک شبکه غیروابسته به اینترنت جهانی در ایران است. فعالان حقوق بشر و نهادهای فعال در زمینه آزادی اطلاعات بارها از این طرح مقامهای جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کردهاند، اما مسئولان در این کشور میگویند قصد قطع دسترسی ایرانیان به اینترنت جهانی را ندارند.
دولت ایران تاکنون چندین بار مانور قطع اینترنت برگزار کرده است. قطع دسترسی به اینترنت جهانی برای حدود ده روز در جریان اعتراضهای آبان ۹۸ هم با واکنش بسیار منفی شهروندان ایرانی مواجه شد.
دسترسی به بسیاری از وبسایتها و رسانههای اجتماعی همچون توییتر و فیسبوک در ایران مسدود است و این کشور یکی از سختترین سازوکارهای فیلترینگ را در جهان دارد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پیش از این چندین بار خواستار راهاندازی سریعتر شبکه ملی اطلاعات شده و گفته بود که در اینباره «کوتاهی شده و کاری که باید انجام گیرد، انجام نگرفته است».
در همین حال اصولگرایان در ایران، دولت حسن روحانی را بارها به کوتاهی در راهاندازی شبکه ملی اطلاعات متهم کردهاند.
مرکز پژوهشهای مجلس همچنین درباره طرح دولت الکترونیک نیز اعلام کرد که در این پروژه دستگاههای اجرایی باید به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شوند تا بتوانند دادههای مورد نظر خودشان را دریافت کنند.
با این حال به گفته این مرکز، دستگاههای دولتی حاضر نیستند اطلاعات مورد نیاز بقیه دستگاهها را در اختیارشان بگذارند.
در این گزارش، از جمله به طرح اتصال کارت سوخت به کارت بانکی اشاره شده که با گذشت شش ماه از تصمیم دولت به دلیل همکاری نکردن دستگاهها با یکدیگر لغو شد.