وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیهای ضمن اشاره به اقدام این کشور در ابلاغ موضوع «عدم پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود» به شورای امنیت در ۳۰ مرداد و پایان روند سی روزه بازگشت تحریمهای تعلیق شده سازمان ملل، اعلام کرد: این تحریمها از ساعت هشت شب ۲۹ شهریور به وقت شرق آمریکا اجرایی شدند.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا تاکید شده «در صورتی که کشورهای عضو سازمان ملل نتوانند به تعهدات خود در اجرای این تحریمها عمل کنند، آمریکا آماده است از قدرت داخلی خود استفاده کند تا در قبال چنین قصوری اقدامات تنبیهی را در پیش گیرد.»
همزمان مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در صفحه توییتر خود از بازگشت « همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران» خبر داد.
وزیر خارجه آمریکا در توییتی نوشت: «تقریبا همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، به عنوان مهمترین حامی تروریسم دولتی و یهودستیزی، بازگشتهاند. این تحریمها تمدید دائمی تحریمهای تسلیحاتی ایران را نیز شامل میشوند. این یک خبر خوش برای صلح در منطقه است.»
پمپئو افزود که ما در اعمال تحریمهای خود هیچ درنگی نمیکنیم و از همه کشورهای عضو سازمان ملل انتظار داریم به وظایف خود تحت این تحریمها به طور کامل پایبند باشند.
ساعاتی قبل از بیانیه وزارت خارجه آمریکا مبنی بازگشت تحریمها، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در یک برنامه تلویزیون دولتی ایران، گفت: «مکانیسم ماشه اصلا در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد و آمریکاییها خودشان هم میدانند که ادعای آنها در زمینه برگرداندن قطعنامههای قبلی شورای امنیت علیه ایران باطل است.»
وزارت خارجه آمریکا ولی ساعت هشت شب شنبه به وقت شرق آمریکا با صدور بیانیهای اعلام کردکه «به یمن وجود مکانیسم ماشه، ایران اکنون موظف است تا فعالیتهای مربوط به غنیسازی، فرآوری دوباره و آب سنگین را متوقف کند. ما هرگز به بزرگترین حامی تروریسم دولتی در جهان اجازه نخواهیم داد به مرگآورترین سلاح جهان دسترسی پیدا کند».
این بیانیه همچنین افزود: «سیاست فشار حداکثری ما تا زمانیکه این رژیم به ترور، آشوب، خشونت و خونریزی پایان ندهد ادامه خواهد یافت.»
وزارت خارجه آمریکا اقدام خود را «گامی به سوی امنیت و صلح بینالمللی» خواند و افزود: توافق هستهای سال ۲۰۱۵ به جای بازگرداندن ایران «به جمع ملتها»، ثروتی نویافته را در اختیار ملاها قرار داد تا با استفاده از آن از عراق و لبنان تا یمن و سوریه مرگ و ویرانی به بار بیاورند.
ایالات ممتحده سی روز قبل در پنجشنبه ۳۰ مرداد ماه طی نامهای رسمی از سازمان ملل خواست تا مکانیسم ماشه را فعال کرده و همه تحریمهارا بازگرداند. در این نامه ایالات متحده رسما به سازمان ملل متحد اطلاع داده بود که قصد دارد همه تحریمهای تعلیق شده در چارچوب برجام را با فعال کردن مکانیسم ماشه، برگرداند.
در روند فعال سازی مکانیسم ماشه، اعضای شورای امنیت در صورت مخالفت با بازگشت تحریمها میبایست با ارائه قطعنامهای خواهان ادامه تعلیق تحریمهای سازمان ملل میشدند ولی آنها از چنین اقدامی خودداری کردند و اغلب اعضا عنوان کردند که به خاطر خروج آمریکا از برجام اقدام آمریکا را بلااثر میدانند.
مقامهای دولت آمریکا ولی تاکید کردند که هر کشوری که نام آن در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ذکر شده از جمله ایالات متحده از حق فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریمها برخوردار است.
روز جمعه، بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل تاکید کردند که معافیتهای ایران از تحریمهای سازمان ملل تحت توافق هستهای بعد از ۳۰ شهریور ادامه خواهد یافت. سه کشور اروپایی در این نامه تاکید کردهاند هر تصمیم یا اقدامی برای اعمال دوباره تحریمها علیه ایران «فاقد تاثیر قانونی» خواهد بود.
این درحالی است دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا عصر چهارشنبه طی یک کنفرانس در کاخ سفید بار دیگر توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران را وحشتناک توصیف کرد و گفت اعتبار این توافق به زودی منقضی میشود. او تاکید کرد که دولت آمریکا هرگز به جمهوری اسلامی اجازه دستیابی به سلاح هستهای را نخواهد داد.
پیشتر الیوت ابرامز، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، خطاب به همه تولیدکنندگان و فروشندههای فروش سلاح در جهان گفت که اگر با ایران وارد معامله شوند تمام تحریمهای سازمان ملل بر آنها نیز اعمال میشود.
خبرگزاری رویترز نیز پیشتر گزارش داده است که دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، قرار است با امضای یک فرمان اجرایی ناقضان تحریم تسلیحاتی ایران را مشمول تحریمهای ثانویه قرار دهد و آنها را از دسترسی به بازار آمریکا محروم کند.