دو ماه از به قدرت رسیدن گروه طالبان در افغانستان میگذرد و طی این مدت سه حمله مرگبار انتحاری در این کشور رخ داده و صدها کشته و زخمی برجای گذاشته است. به گفته برخی تحلیلگران امنیتی افغانستان، این سه حمله مرگبار انتحاری نشان میدهند که گروه طالبان در زمینۀ برقراری امنیت در این کشور ناتوان است.
وقوع حمله مرگبار انتحاری روزگذشته به مسجد جامع «امام بارگاه» یا «فاطمیه» در شهر قندهار در جنوب افغانستان یکی از حملات مرگبار پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان است که براساس گزارش منابع خبری، بر اثر آن ۴١ نفر کشته شدند. این حمله مرگبار انتحاری با واکنشهای شدید داخلی و خارجی مواجه شده است.
دفتر نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد(یوناما) در افغانستان با نشر اعلامیهای حمله به مسجد شیعیان در شهر قندهار را محکوم کرده و نوشت: «تروریسم در افغانستان همچنان ادامه دارد. ملل متحد این حمله ظالمانه که یک مکان مذهبی و عبادت کنندگان را هدف قرار داده است، محکوم مینماید. عاملین آن باید پاسخگو باشند.»
کشورهای آمریکا، روسیه و ایران با محکوم کردن حمله مرگبار انتحاری به مسجد شیعیان در شهر قندهار اعلام کردند که عاملان و سازماندهندگان این رویداد باید مجازات شوند.
کمیسیون مستقل حقوقبشر افغانستان در توییتی نوشت که این کمیسیون «حمله بر غیرنظامیان و یک مکان مذهبی را مصداق بارز جنایت جنگی میداند و آن را نکوهش میکند. این دومین حمله بر شیعیان در فاصلهٔ یک هفته است. کمیسیون از تداوم این حملات هدفمند بر اقلیتهای مذهبی و قومی بهشدت نگران است.»
واکنشهای داخلی
عبدالرب رسول سیاف، یکی از رهبران جهادی سابق افغانستان در صفحه فیسبوک خود در مورد حمله انتحاری به مسجد شیعیان در شهر قندهار نوشت: «ما این عمل زشت و ناروا را که چه امروز از طرف داعش و چه دیروز از طرف طالب و ….گروههای دیگر براه میافتاد از آغاز تا امروز محکوم نمودهایم و حال هم محکوم میکنیم و در آینده نیز محکوم خواهیم کرد اینکار کاملا ضد آموزههای اسلام و ضد ارزشهای اسلامی و انسانیست.»
سیاف خطاب به گروه طالبان نوشت که چرخاندن حکم شریعت بر اساس خواهشات نفسانی و مصالح شخصی خود «بزرگترین جنایت» است.
او از گروه طالبان سوال کرده است که نظرشان در مورد این جنایتها چیست؟ آیا باور و نظرشان در مورد انجام حملات انتحاری تغییر کرده یا خیر؟ «آیا کمپهای تربیه افراد انتحاری بسته شده یا حال هم به کار خود ادامه میدهد.»
گروه طالبان پیش از این حملات انتحاری را مجاز میدانستند و در روزهای اخیر برای امنیت مرزهای افغانستان، قطعه نظامی تحت نام «انتحاری» یا «منصوری» ایجاد کرد و درمرزهای شمال افغانستان جابجا کردند.
محمد کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان در صفحه فیسبوک خود نوشت: «قدرت حاکم، نسبت به تامین امنیت همه شهروندان کشور و پیروان همه مذاهب، مسوولیت دارد. لذا باید متوجه این مسوولیت شان باشد. دامن زدن به تفرقه و نفاق اجتماعی، به چالشهای موجود میافزاید و اوضاع را پیچیده میسازد.»
رحمتالله نبیل، رئیس سابق امنیت ملی افغانستان با محکوم کردن حملات اخیر انتحاری نوشت: «متاسفانه در کشورعزیز ما موج دیگر از خونریزی آغاز گردیده است. قسمی که گفته بودیم که طالبان دیگر مالکان این جنگ نیستند و این جنگ و صلح دیگر در اختیار طالب نیست. با دادن غرور کاذبِ فتح، طالبان را منحیث وسیله براى خلق فاجعهاى که حاصل آن کشتار افغانها، ویرانى افغانستان و بالاخره پارچه پارچه ساختن افغانستان خواهد بود، استفاده کردند.»
نبیل اضافه کرد: «در صورت دوام این وضعیت امکان این میرود، تا در اکثر جاهاى که جغرافیه، سلاح، وسایط و تجهیزاتى که به نام طالب گویا به غنیمت گرفته شد، بهزودى با بیرقهاى سیاه داعش وارد میدان معرکه خانمانسوز شوند.»
ملک ستیز، تحلیلگر مسایل سیاسی افغانستان و پژوهشگر روابط بین الملل در توییتی نوشت: «خطرناکترین سیاست آنست که انسانها را زیر نام مذهب به کشتارگاهها میفرستد. احمقترین انسان آنست که آنرا اجرا میکند. در نتیجه، سیاستمدارن صاحب قدرت بیشتر زیر نام مذهب میشوند و مجریان قربانی کشتار خونین میشوند و هزارانِ دیگر را با خود همسرنوشت میسازند.»
آیا طالبان در تأمین امنیت ناتوان هستند؟
افزایش حملات اخیر در افغانستان توانایی طالبان را در راستای تأمین امنیت این کشور زیر سوال برده است. یک روز پیش شهر قندهار در جنوب افغانستان شاهد حمله مرگبار انتحاری بود، شهری که در اوایل دهه ١٩٩٠ خواستگاه گروه طالبان بود و همواره مرکز قدرت این گروه به شمار رفته است.
براساس گزارش برخی منابع خبری، سه مهاجم انتحاری روز گذشته (جمعه ١۵ اکتبر) مسجد جامع «امام بارگاه» یا «فاطمیه» یکی از بزرگترین مساجد شیعیان در شهر قندهار در جنوب افغانستان را هنگام نماز جماعت هدف حمله انتحاری قرار دادند.
یکی از مسئولان بیمارستان «میرویس» شهر قندهار به خبرگزاری دولتی افغانستان(باختر) گفته است که در این حمله ۴١ نفر کشته شدند و ٧۶ نفر دیگر زخم برداشتند که احتمال افزایش قربانیان این رویداد نیز وجود دارد.
گروه داعش مسئولیت این حمله را به عهده گرفت.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان در توییتی این حمله را محکوم کرد و آنرا «جنایت بزرگ» خواند. او ادامه داد که طالبان به نیروهایش دستور داده که عاملان این رویداد را دستگیر و «به پنجه شریعت» بسپارند.
این حمله خونین در شرایطی رخ داد که یک هفته پیش حمله مشابه در مسجد جامع «سیدآباد» متعلق به شیعیان در شهر کندز(قندوز) در شمال شرق افغانستان رخ داد که براساس گزارش منابع خبری، در این رویداد ١۵٠ نفر کشته شدند و حدود ٢٠٠ نفر دیگر زخم برداشتند. مسئولیت این حمله را نیز گروه داعش به عهده گرفت.
شهر کابل پایتخت افغانستان به تاریخ ١۵ اوت امسال به دست طالبان سقوط کرد. دو هفته از تسلط طالبان به این شهر نگذشته بود که یک حمله مرگبار انتحاری در فرودگاه کابل و در میان جمعیت گسترده غیرنظامیان رخ داد. با سقوط شهر کابل، هزاران افغان برای فرار از زیر حاکمیت طالبان به سوی فرودگاه کابل رفتند تا از طریق عملیات تخلیه نیروهای خارجی از این کشور خارج شوند.
مقامهای طالبان تایید کردند که در حمله انتحاری در فرودگاه کابل بیش از ٢٠٠ نفر کشته شدند و صدها نفر دیگر زخم برداشتند. در این انفجار ١٣ سرباز آمریکایی و سه شهروند بریتانیایی نیز کشته شدند.
مسئولیت این حمله مرگبار انتحاری در فرودگاه کابل را نیز گروه داعش به عهده گرفت.