قاچاق حیات وحش پس از قاچاق انسان و مواد مخدر، سومین تجارت غیرقانونی در جهان محسوب میشود و در کل ارزشی بین ۶۹ تا ۱۹۹ میلیارد دلار در سال دارد.
تازهترین گزارش سازمان ملل متحد که روز جمعه ۸ ژوئیه (۱۷ تیر) منتشر شد نشان میدهد که استفاده بیش از حد از گونههای وحشی شامل جانوران خشکیزی، ماهیها و آبزیان دیگر، جلبکها، قارچها، گیاهان و حتی درختان وحشی، سلامت بسیاری از ساکنان کره زمین را تهدید میکند.
کارشناسان تنوع زیستی سازمان ملل، در این گزارش خاطرنشان کردهاند که میلیاردها نفر در سراسر جهان، چه در کشورهای توسعه یافته و چه در کشورهای در حال توسعه، «به استفاده از گونههای وحشی برای غذا، دارو، انرژی، درآمد مالی و بسیاری اهداف دیگر وابسته هستند و از آنها سود میبرند».
همین کارشناسان در گزارش سال ۲۰۱۹ در نتیجه یک ارزیابی جهانی نشان داده بودند که یک میلیون گونه جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض قرار دارند که یکی از دلایل اصلی آن بهرهبرداری از آنها به دست انسان است.
در گزارش جدید آمده است: «انسانها با ماهیگیری، برداشت محصول، قطع درختان و شکار حیوانات خشکیزی، از حدود ۵۰ هزار گونه جانور و گیاه وحشی در سراسر جهان استفاده میکنند.»
در این گزارش همچنین اشاره شده که گونههای وحشی منابع مهم درآمد و اشتغال هستند. اما هم اکنون ۳۴ درصد از ذخایر ماهی، هزار و ۳۴۱ گونه پستاندار وحشی و ۱۲ درصد از گونههای درختان وحشی به دلیل استفاده بیش از حد انسان در خطر نابودی هستند و این نابودی بیش از همه بر زندگی و سلامت افراد فقیر در جهان تأثیر میگذارد.
قاچاق حیات وحش پس از قاچاق انسان و مواد مخدر، سومین تجارت غیرقانونی در جهان محسوب میشود و در کل ارزشی بین ۶۹ تا ۱۹۹ میلیارد دلار در سال دارد.
با این حال، راه حلهایی نیز برای این معضل وجود دارد. ژان مارک فرومانتن، یکی از کارشناسانی که در نوشتن گزارش سازمان ملل همکاری داشته است، به خبرگزاری فرانسه گفته که این گزارش حاوی «پیام امیدواری» هم هست. او میگوید: «ما میتوانیم از گونههای وحشی مقاومتر استفاده کنیم به طوری که برای نسلهای آینده بمانند».
بهترین کسانی که گونههای موجود در حیات وحش را مدیریت میکنند، بومیان هستند. سازمان ملل در گزارش خود پیشنهاد داده است که برای رفع این مشکل باید از روشهای زیست با رعایت توسعه پایدار و بها دادن به تجربه مردمان بومی بهره گرفت.
فرومانتن در این زمینه چنین توضیح داده است: «در بیشتر موارد، بومیان رسوم و قوانین نسبتاً سادهای دارند که شامل رفتار مناسب، احترام به طبیعت و حیوانات و تابوهاست، یعنی جاهایی در طبیعت که برای بومیان تقدس و حرمت دارد، جاهایی معادل همان مناطق حفاظتشده.»
در این گزارش، این پیشنهادها نیز برای پرهیز از خطر نابودی حیات وحش مطرح شده است: کاهش صید غیرقانونی، حذف یارانههای بیمورد و مضر، حمایت از ماهیگیری در مقیاس کوچک، اجباری کردن پروانه برای قطع درختان، ایجاد نظامهای مدیریتی کارآمد و بالاخره توزیع عادلانه درآمدها و هزینههای استفاده از حیات وحش.
در پایان این گزارش آمده است: «ما باید به این دیدگاه سامانمند برسیم که بشر خود بخشی از طبیعت است».