خبرگزاری فرانسه در گزارشی که روز چهارشنبه ۷ دی منتشر شد نوشت که جمهوری اسلامی ایران پس از گذشت بیش از صد روز اعتراض و تظاهرات خود را در برابر خواست قاطعانه مردم برای تغییر حکومت میبیند.
در این گزارش نوشته شده که در ایران «تابوها (محرمات) در هم شکسته»، «بنیادهای عقیدتی جمهوری اسلامی تضعیف شده» و رهبران نظام با وجود سرکوب شدید، با «ارادهای سرسخت برای تغییر» حکومت مواجه هستند.
خبرگزاری فرانسه با یادآوری این که جمهوری اسلامی ایران «از آغاز همواره و به طور مرتب با اعتراضاتی روبرو بوده»، مینویسد که جنبش حاضر «از نظر مدت، گستردگی اعتراضات در تمام استانهای کشور، مشارکت اقوام و طبقات مختلف اجتماعی و مطالبه آشکار سرنگونی حکومت»، «بیپیشینه» است.
این خبرگزاری در توصیف اعتراضات ایران در این مدت مینویسد:تصاویر علی خامنهای سوزانده شد، زنان آشکارا بدون روسری در خیابانها راهپیمایی کردند و تظاهرکنندگان با نیروهای امنیتی درگیر شدند. مقامات ایران، قدرتهای خارجی متخاصم از جمله آمریکا […] و سایر کشورهای غربی مانند بریتانیا و فرانسه و همچنین گروههای مخالف ایرانی در تبعید را به دامن زدن به «اغتشاشات» متهم میکنند.
خبر نادرست درباره تعطیلی گشت ارشاد
خبرگزاری فرانسه درباره خبر تعطیلی گشت ارشاد مینویسد:
اوایل آذرماه دادستان کل ایران اعلام کرد که گشت ارشاد حذف شده است […] اما اظهارات دادستان با توجه به تداوم الزام زنان به رعایت حجاب اسلامی در ملاء عام، بیدرنگ با تردید کنشگران مواجه شد.
محمد جعفر منتظری، دادستان کل ایران در جریان یک رویداد غیر رسمی و در پاسخ به پرسشی گفته بود که «گشت ارشاد از همان جایی که در گذشته تأسیس شد از همان جا نیز تعطیل شد».
وی بلافاصله پس از آن تأکید کرده بود که «البته قوه قضاییه نظارتهای خود را بر کنشهای رفتاری در سطح جامعه ادامه میدهد»، جملهای که در رسانههای مهم خارجی ترجمه نشد.
خبرگزاری فرانسه خود برای نخستین بار این خبر را به نقل از خبرنگارش در تهران منتشر کرد، اما جملهای را که منتظری بلافاصله بعد از آن گفت، در خبر نیاورد. این گزارش نادرست باعث ایجاد بدفهمی مخاطبان فرانسوی و به تبع آن دیگر کشورها شده که گمان میکنند خیزش ایران به هدفش که تعطیلی گشت ارشاد بوده، رسیده است.
«بازگشتی وجود ندارد»
شادی صدر، بنیانگذار سازمان غیردولتی عدالت برای ایران مستقر در لندن، به خبرگزاری فرانسه گفته است:
تغییر واقعی صورت نگرفته و زنان همچنان به شیوههای دیگر مجازات میشوند و این موضوع تغییری در خواسته اصلی جنبش ایجاد نکرده، زیرا معترضان خواهان پایان جمهوری اسلامی هستند.
سازمان مردمنهاد حقوق بشر ایران مستقر در اسلو میگوید اگرچه ممکن است مقیاس اعتراضات در هفتههای اخیر کاهش یافته باشد، اما تظاهرات هر روز در سراسر کشور ادامه دارد.
محمود امیری مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران به خبرگزاری فرانسه گفت که رژیم قادر به پایان دادن به این جنبش مردمی نیست و «بازگشتی وجود ندارد».سازمانهای غیردولتی مقامات جمهوری اسلامی را به نقض فاحش حقوق بشر از آغاز جنبش، از جمله اعدامهای فراقانونی، آدم ربایی در خارج از کشور و گروگانگیری اتباع خارجی در کشور متهم میکنند.
عفو بینالملل خاطرنشان میکند ایران که بر سر فعالیت هستهایاش هم با قدرتهای غربی تنش دارد، کشوری است که بعد از چین دارای بیشتر آمار اعدام در جهان است. بر پایه دادههای سازمان حقوق بشر ایران، تنها در سال جاری بیش از ۵۰۰ نفر در این کشور اعدام شدهاند.
خبرگزاری فرانسه مینویسد که علاوه بر این، ایران از زمان آغاز جنگ در اوکراین در پایان فوریه ۲۰۲۲ به مسکو نزدیکتر شده و پهپادهای ارزان قیمتی را در اختیار نیروهای روسیه قرار میدهد، در حالی که کییف از کمکهای نظامی و بشردوستانه غرب بهره میبرد.
«جمهوری اسلامی هرگز تا این اندازه آسیبپذیر نبوده است»
کریم سجادپور، پژوهشگر ایرانی بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی، به خبرگزاری فرانسه میگوید:
در ۴۳ سال تاریخ هرگز رژیم ایران تا این حد آسیبپذیر به نظر نیامده است.بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران، از اواسط سپتامبر تا کنون حداقل ۴۷۶ نفر به دست نیروهای حکومتی کشته شدهاند. بر پایه گزارش سازمان ملل متحد هم حدود ۱۴ هزار نفر از جمله چندین چهره حامی جنبش اعتراضی مانند ترانه علیدوستی، بازیگر و توماج صالحی، خواننده رپ بازداشت شدهاند که در صورت محکومیت با مجازات اعدام روبرو خواهند بود.
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود با یادآوری اعدام محسن شکاری و مجیدرضا رهنورد، مینویسد که دست کم ۹ نفر دیگر نیز به اعدام محکوم شدهاند که دو نفر از آنها میبایست مجددا محاکمه شوند.
کسری اعرابی، کارشناس ایران در مؤسسه تونی بلر، به این خبرگزاری گفته تظاهرکنندگان «این گونه باور دارند که در میانه انقلاب هستند و هیچ راه برگشتی وجود ندارد».
به گفته وی، شهروندان ایران از برخی چهرههای برجسته جنبش مانند حسین رونقی، کنشگر آزادی بیان و مجید توکلی، مخالف سیاسی که هر دو پس از مدتی حبس آزاد شدهاند و همچنین فاطمه سپهری، کنشگر حقوق زنان، که همچنان در بازداشت به سر میبرد، الگو میگیرند.
خبرگزاری فرانسه همچنین نوشته است که نرگس محمدی، کنشگر حقوق بشر که از پیش از آغاز اعتراضات تاکنون در بازداشت به سر میبرد، در پیامی از زندان اوین تهران که توسط خانوادهاش به پارلمان اروپا فرستاده شد، گفته است: «مطمئنم که پیروز خواهیم شد».