«رویترز» به نقل از چند منبع ایرانی و عراقی گزارش داد که سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه به بغداد، به توقف حملات گروه های نیابتی ایران در عراق به نیروهای آمریکایی انجامید.
این منابع با این بیان که این اقدام بیانگر تمایل تهران برای جلوگیری از وقوع جنگ گستردهتر است، افزودند که قاآنی در 29 ژانویه گذشته و کمتر از 48 ساعت پس از متهمشدن گروههای مسلح عراق از سوی واشینگتن به دستداشتن در کشتن 3 سرباز آمریکایی در «برج 22» در اردن، با نمایندگان گروههای مسلح عراقی در فرودگاه بغداد دیدار داشت.
«رویترز» به نقل از چند منبع ایرانی و عراقی گزارش داد که سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه به بغداد، به توقف حملات گروه های نیابتی ایران در عراق به نیروهای آمریکایی انجامید.
این منابع با این بیان که این اقدام بیانگر تمایل تهران برای جلوگیری از وقوع جنگ گستردهتر است، افزودند که قاآنی در 29 ژانویه گذشته و کمتر از 48 ساعت پس از متهمشدن گروههای مسلح عراق از سوی واشینگتن به دستداشتن در کشتن 3 سرباز آمریکایی در «برج 22» در اردن، با نمایندگان گروههای مسلح عراقی در فرودگاه بغداد دیدار داشت.
بهگفته 10 نفر از همین منابع، قاآنی به گروههای مسلح عراقی تذکر داد که ریختن خون آمریکاییها، ریسک پاسخ شدید واشینگتن را دربر دارد و لذا این گروهها میبایست از این دست از اقدامات پرهیز کنند تا از این طریق از حمله مستقیم آمریکا به فرماندهان بلندپایه یا انهدام زیرساختهای اساسی یا حتی عملیات تلافیجویانه مستقیم علیه ایران، جلوگیری شود.
طبق گفته منابع مزبور، یکی از گروههای مسلح عراقی ابتدا با این درخواست قاآنی موافقت نکرد ولی اکثر دیگر گروهها موافقت خود را اعلام کرده و کتائب حزبالله عراق نیز روز بعد اعلام کرد که حملات خود را متوقف خواهد کرد.
از 4 فوریه تاکنون هیچ حملهای به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه صورت نگرفته است در حالی که دو هفته قبل از سفر قاآنی، بیش از 20 حمله از سوی این گروهها در واکنش به جنگ اسرائیل در نوار غزه انجام شد.
بهگفته یکی از فرماندهان ارشد یکی از گروههای نیابتی ایران در عراق« بدون مداخله مستقیم قاآنی، متقاعدکردن کتائب حزبالله به توقف عملیات نظامی درجهت آرام سازی تنشها، امکانپذیر نبود».
رسانههای عراقی بدون ورود در جزیئات پیام قاآنی و تاثیر آن در توقف حملات، به سفر او اشاره داشتند.
«رویترز» در این خصوص با 3 مقام مسئول ایرانی و یک مسئول بلندپایه امنیتی عراق و همچنین 3 مسئول سیاسی عراقی و 4 منبع آگاه در گروههای مسلح عراقی نیابتی ایران و 4 دیپلمات فعال در موضوع عراق گفتوگو کرد.
ازسرگیری مذاکرات عراق – آمریکا
موفقیت چشمگیر سفر قاآنی، بیانگر نفوذ ایران بر گروههای مسلح عراق است که با توجه به هدف خود برای بیرونراندن نیروهای آمریکایی از عراق، اقدام به تشدید تنش یا آرام سازی آن میکنند.
طبق گفته 5 نفر از این منابع، دولت عراق که بهنوعی همپیمان مشترک تهران و واشینگتن قلمداد میشود، ضمن تلاش برای مانعت از درغلتیدن مجدد کشور به عرصه نبرد
نیروهای بیگانه، از تهران درخواست کرده است به مهار گروههای مسلح بعد از حمله به «برج 22» در اردن، کمک کند.
فرهاد علاءالدین، مشاور امور خارجی محمد شیاع السودانی، نخستوزیر در پاسخ به «رویترز» پیرامون سفر قاآنی و درخواست عراق برای کمک تهران در مهار گروههای مسلح گفت: « السودانی با همه طرفهای دستاندرکار داخلی و خارجی در راستای ممانعت از هرگونه تشدید تنش که ثبات و امنیت عراق و منطقه را مختل خواهد ساخت، در تماس است».
از سویی طبق گفته یک سیاستمدار از ائتلاف حاکم بر عراق« حمله به نیروهای آمریکایی به شکلی بود که در راستای منافع دولت عراق قرار داشت».
در پی آرامش متعاقب ایجادشده، مذاکرات با امریکا در ششم فوریه در خصوص پایان حضور نیروهای آمریکایی در عراق ازسرگرفته شد.
این درحالی است که شماری از احزاب و دیگر گروههای مسلح تحت حمایت ایران در عراق، مذاکرات را بر اجرای حملات برای پایانبخشی به حضور نیروهای آمریکایی، ترجیح میدهند.
اظهار نظر یک سخنگوی آمریکایی
یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا بدون پرداختن به سفر قاآنی به بغداد، تاکید کرد حضور آمریکا در عراق به «روابط پایدار و دوجانبه امنیتی» تبدیل خواهد شد.
در حالی که واشینگتن تاکید دارد که تهران از نفوذ بالایی بر گروههای نیابتی خود در منطقه برخوردار است، ایران میگوید حمایت مالی، مشورتدهی و آموزش گروههای همپیمان را ارائه داده ولی این گروهها از استقلال نظر در اقدامات و عملیات خود برخوردارند.
یک مقام مسئول آمریکایی نیز ضمن اذعان به نقش ایران در توقف حملات شبهنظامیان عراقی، تاکید کرد که روشن نیست، آرامش کنونی تداوم یابد.
بهگفته یک مقام ارشد آمریکایی دیگر، « نیاز به مشاهده تلاشهای میدانی بیشتر از سوی عراق برای کنترل این گروهها وجود دارد زیرا شمار اندکی از بازداشتها بعد از حمله خمپارهای دسامبر گذشته به سفارت آمریکا در بغداد انجام گرفت».
سفر حساس قاآنی
یک مقام بلندپایه عراقی خاطرنشان کرد که سفر قاآنی بسیار سریع بود و به دلیل مسائل امنیتی و نگرانی بابت خطر جانی برای او ، قاآنی از فرودگاه بغداد خارج نشد.
طبق گفته 9 منبع آگاه، تهران و بغداد به یکاندازه، خواهان ممانعت از تشدید تنش هستند به طوری که بهگفته منبع ارشد امنیتی عراق، « ایرانیها از ترور سلیمانی درس گرفته و خواهان تکرار آن نیستند».
یک مسئول ارشد امنیتی ایران نیز گفت: «سفر قاآنی موفقیتآمیز بود ولی نه به شکل کامل زیرا همه گروههای عراقی با آرامسازی تشدید تنش، موافقت نکردند».
جنبش النجبا که گروه کوچک اما بسیار فعالی است، تاکید کرد به حملات خود به نیروهای آمریکایی ادامه خواهد داد زیرا این نیروهای فقط با زور از عراق خارج میشوند.
مسئولان عراقی ابراز امیدواری کردهاند که آرامش کنونی تا بهنتیجه رسیدن مذاکرات ادامه یابد که پیشبینی شده چندین ماه زمان خواهد برد.
در مراسم تشییع ابو باقر الساعدی، فرمانده ارشد کتائب حزبالله عراق که در 7فوریه درحمله پهپادی آمریکا در بغداد، کشته شد، عبدالعزیز المحمداوی، مسئول ارشد کتائب حزبالله عراق و فرمانده نظامی حش شعبی ضمن تاکید بر واکنش به ترور او، بازگشت خشونتها را اعلام نکرد.
او خاطرنشان کرد که این پاسخ در چارچوب توافق با دولت عراق انجام خواهد شد و انتقام خون الساعدی «با خروج نیروهای خارجی از عراق خواهد بود و ما به چیزی کمتر تن نخواهیم داد».