آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
«آیا در تهران صد نفر مرد نیست که هر یکی هزار تومان، یعنی خرج تفریح یک یا چند شب خود را برای زنده‌کردن این ملت مُرده نثار نماید، تا آن صرف مخارج مقدماتیِ چند مدرسه برای نسوان بشود؟!»
«شهناز آزاد»، ملقب به رشدیه زمانی که مقاله‌ی تند خود را درباره‌ی لزوم آموزش زنان در پاییز سال ۱۲۹۹ خ. با این جمله آغاز کرد، تنها ۲۰ سال داشت.
دختر پُر شر و شوری که با تأسیس روزنامه‌ی «نامه‌ی زنان» در آخرین سال قرن گذشته، آتش به خرمن جامعه‌ی مردسالار و زن‌ستیز آن روز ایران زد.
او مدیر مسئول و سردبیر چهارمین روزنامه‌ی زنان ایرانی بود.
شهناز در سال ۱۲۸۰ خ. در تهران متولد شد.
شهناز آزاد دختر بزرگ «میرزاحسن رشدیه» بود، مردی که آموزش و پرورش مدرن ایران به نام او ثبت شده است.
رشدیه که خودش مدیر مدرسه‌ی ابتدایی بود، شهناز و خواهرش را با لباس پسرانه وارد مدرسه کرد و از آن‌ها قول گرفت به کسی نگویند دختر هستند. آن‌هابرای چندسال‌تحصیلات خود را پشت میز و نیمکت مدرسه‌ی پسرانه ادامه دادند تا این که سرانجام، با همت «بی‌بی خانم استرآبادی» و بعد از آن «طوبیٰ آزموده»، مدارس دخترانه پا گرفتند و دختران رشدیه هم مانند سایر دختران پشت میز و نیمکت کلاس‌های دخترانه نشستند.
شهناز ۱۶ سال داشت که به عقد «ابوالقاسم آزاد مراغه‌ای»، روزنامه نگار سرشناس درآمد.
از آن‌جا که همسرش روشنفکر بود، این ازدواج مانعی برای ادامه‌ی تحصیلات و فعالیت‌های اجتماعی او نشد و زمینه‌ساز فعالیت بیشتر وی بود.
او در سال ۱۲۹۹ به همراهی همسرش «ابوالقاسم خان» تصمیم گرفت روزنامه‌ی «نامه‌ی زنان» را منتشر کند، روزنامه‌ای مترقّی و بی‌پروا در زمان خود که جامعه‌ی مردسالار را به نقد می‌کشید.
سرمقاله‌ی اصلی روزنامه به قلم خود «شهناز آزاد» بود که در زمان انتشار آن تنها ۱۹ سال داشت.
او در نخستین شماره‌ی نامه‌ی زنان، در مقاله‌ی بسیار تندی نوشت : «چه چیز است که نمی‌گذارد و مانع می- گردد از این‌که با دیده‌ی بینای خود ببینیم، با گوش شنوای خود بشنویم و با پای سالم خود در شاهراه ترقی قدم زنیم؟ آن عبارت است از موهومات و قیدهای کهنه‌پرستی.»
نام او در تاریخ، با فامیل همسرش، یعنی «آزاد»، ثبت شده است، اما شهناز آزاد دختر بزرگ «میرزا حسن رشدیه» بود، مردی که آموزش و پرورش مدرن ایران به نام او ثبت شده است.
شهناز، همچون پدر خود، اقدام به تأسیس دبستان دخترانه‌ی ستاره و کودکستان شهناز در سال ۱۳۰۳ نمود.
وی به‌دلیل نوشتن مقاله‌ای در نشریهٔ جهان زنان و انتقاد از دولت، به زندان محکوم شد.
شهناز آزاد در سال ۱۳۴۰ در سنّ ۶۰ سالگی درگذشت.
بخاطر خدمات فرهنگی این بانوی نیکوکار، در شهر زادگاهش -تبریز-یک چهارراه اصلی، به نام او نام‌گذاری شده که هم‌چنان باقیست.
