دیوان کیفری بینالمللی که قبلاً برای ولادیمیر پوتین حکم جلب صادر کرده بود، اینک اقدامات خود را برای صدور حکمی مشابه علیه نخستوزیر و وزیر دفاع اسرائیل و همچنین علیه رهبران حماس آغاز کرده است. با اینکه صدور چنین حکمی در عمل نمیتواند به بازداشت نتانیاهو بینجامد اما وی قبلاً گفته بود که این نوع احکام، یک «توهین تاریخی» به اسرائیل خواهد بود.
روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، کریم احمد خان، دادستان دیوان کیفری بینالمللی، صدور حکم جلب علیه نخستوزیر اسرائیل و رهبران حماس را به خاطر ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در نوار غزه خواستار شد.
ساعتی قبل از انتشار این خبر، برخی خبرگزاریهای بزرگ همچون رویترز یا خبرگزاری فرانسه نوشته بودند که دیوان کیفری بینالمللی حکم جلب نتانیاهو را صادر کرده است. اما اندکی بعد این خبر تصحیح شد.
کریم احمد خان یک وکیل بریتانیایی است که از سال ۲٠۲۱ به عنوان دادستان دیوان کیفری بینالمللی مشغول به کار شده است. وی قبلاً ریاست تحقیقات سازمان ملل در مورد جنایات گروه دولت اسلامی (داعش) در عراق را به عهده داشت.
وی گفته است که علاوه بر نخستوزیر اسرائیل، برای یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل نیز تقاضای حکم جلب کرده است. به گفتۀ او اتهاماتی چون «گرسنه نگاه داشتن تعمدی جمعیت غیرنظامی»، «قتل» و «قتل عمد» میتواند بر اتهام «جنایت علیه بشریت» افزوده شود. او تأکید کرده است که این نوع جنایات همچنان ادامه دارد.
اتهامات علیه رهبران حماس – از جمله یحیی سنوار – «تجاوز و خشونت جنسی و گروگانگیری» را نیز شامل میشود.
حدود سه هفته قبل، رسانههای اسرائیلی نوشته بودند که مقامات این کشور در تلاشند تا از صدور حکم جلب برای نتانیاهو جلوگیری کنند. ییسرائل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل نیز ابراز امیدواری کرده بود که دادگاه از صدور حکم بازداشت خودداری کند.
بیش از یک سال قبل، دیوان کیفری بینالمللی به خاطر ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین، برای ولادیمیر پوتین حکم جلب صادر کرد. اما همان زمان مسکو اعلام کرد که این حکم هیچ ارزشی ندارد.
دیوان کیفری بینالمللی وظیفۀ رسیدگی به جرائم نسلکشی، جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی را دارد. این دادگاه تاکنون به پروندههای نسلکشی در اوگاندا، کنگو، آفریقای مرکزی، کنیا و همچنین به پروندۀ جنگ دارفور رسیدگی گرده است.
این نهاد نباید با دیوان بینالمللی دادگستری اشتباه شود که عالیترین مرجع قضایی سازمان ملل است و وظیفل رسیدگی به اختلافات میان دولتها را بر عهده دارد. اتهام «نسلکشی» علیه دولت اسرائیل، به ابتکار دولت آفریقای جنوبی، به دیوان بینالمللی دادگستری ارجاع داده شده است.