جولیان آسانژ، بنیانگذار «ویکیلیکس» که 14 سال پیش برخی اسناد محرمانه امنیتی و نظامی ایالات متحده را فاش کرده بود، روز چهارشنبه آزاد شد و به میهن خود استرالیا بازگشت. خبرگزاری «رویترز» میگوید آزادی وی نتیجه «دیپلماسی پشت پرده» دولت کشورش با مقامات آمریکایی بوده است.
وکیل آسانژ، جنیفر رابینسون، آزادی او را به لابیگری قوی آنتونی آلبانیز، نخست وزیر استرالیا و دیگر مقامات ارشد این کشور با مقامات ایالات متحده نسبت داده است. آسانژ به اتهام نقض قانون جاسوسی ایالات متحده با 175 سال زندان روبرو شده بود. با این حال، معاملهای صورت گرفت که بر اساس آن وی اتهامات خود را پذیرفت و متعاقباً آزاد شد.
استلا آسانژ، همسر وی، از حمایت نخست وزیر و شهروندان استرالیایی که فضای سیاسی لازم را برای آزادی او فراهم کردند، تشکر کرد. در سال 2023 که حمایت دوحزبی از آسانژ افزایش یافت، یک طرح پارلمانی خواستار آزادی او شد. دولت آلبانیز که در مه 2022 به قدرت رسید، از آسانژ حمایت دیپلماتیک قوی کرد.
مقامات ارشد دولت آلبانیز، از جمله پنی وانگ، وزیر خارجه، و مارک دریفوس، دادستان کل، فعالانه نزد همتایان آمریکایی خود لابی کردند. کوین راد، نخست وزیر سابق، و استفن اسمیت، وزیر دفاع سابق، که اکنون فرستادگان ارشد استرالیا در ایالات متحده و بریتانیا هستند، نیز نقش مهمی ایفا کردند.
روابط عمیق استرالیا و آمریکا در پیمان امنیتی «آکوس» نیز اقدامات دیپلماتیک را تسهیل کرد. مقامات آمریکایی که در ابتدا مصمم به محاکمه آسانژ بودند، پس از لابیگری سیاستمداران استرالیایی موضع خود را ملایمتر کردند. تصمیم دادگاه عالی لندن که به آسانژ اجازه داد علیه تحویل خود به آمریکا درخواست تجدید نظر کند نیز مذاکرات دو طرف را تسریع کرد و منجر به معامله نهایی شد.
به گفته رویترز، مذاکرات نهایی فشرده و طولانی بود، اما تضمین کرد که آسانژ به ایالات متحده تحویل داده نشود. محرمانه بودن آزادی وی به حدی بود که حتی فرزندانش تا آخرین لحظه بیخبر بودند. یک کمپین سرمایهگذاری جمعی به سرعت پول قابل توجهی برای پوشش هزینههای پرواز آسانژ به میهن جمعآوری کرد.