همزمان با برگزاری اجلاس رهبران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» در واشینگتن، اعضای این پیمان نظامی، چهارشنبه 20 تیر آغاز روند تحویل جنگندههای «اف-16» به اوکراین را اعلام کردند.
در افتتاحیه این اجلاس سران «ناتو»، لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا تاکید کرد که «جنگ ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در اوکراین، وحدت ناتو را تقویت کرده است.»
در همین راستا، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، گفت که تحویل دادن جنگندههای «اف-16» به اوکراین، ولادیمیر پوتین را در برابر این واقعیت قرار میدهد که او در برابر اوکراین و بیش از ما پایدار نخواهد ماند، و اگر [به جنگ] ادامه دهد، آسیبهایی که به روسیه و منافع آن وارد میشود «تنها عمیقتر» خواهد شد.
بلینکن در ادامه افزود: «سریعترین راه برای رسیدن به صلح فقط از طریق یک اوکراین قدرتمند است».
وزیر خارجه ایالات متحده در ادامه سخنان خود هشدار داد که اگر با توسعهطلبیهای پوتین مقابله نشود آنچه اکنون در اوکراین در حال وقوع است ممکن است در شرق آسیا نیز تکرار شود.
در همین حال، کاخ سفید چهارشنبه توضیح داد که کشورهای دانمارک و هلند ارسال جنگندههای «F-16 » به اوکراین را آغاز کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین نیز به نوبه خود گفت که انتظار دارد در مورد تحویل جنگندههای «اف-16» بیشتر به اوکراین تصمیمگیری کنند.
زلنسکی، در پیامی ویدیویی که در پلتفرم «تلگرام» در خلال نشست «ناتو» منتشر شد، گفت: «امروز ما به همکاری با هم در واشینگتن ادامه میدهیم. به ویژه در مورد «اف-16» به زودی تصمیمگیری خواهد شد. ما در حال افزایش تعداد جنگندههای در دسترس اوکراین هستیم.»
شایان ذکر است که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا سال گذشته درخواست اصلی اوکراین را که در تلاش برای دستیابی به برابری در آسمان با روسیه، خواهان تحویل گرفتن جنگندههای پیشرفته غربی است، تایید کرد.
رهبران کشورهای عضو ناتو روز چهارشنبه ۲۰ تیر برای دومین بار در واشنگتن پایتخت ایالات متحده گرد هم آمدند و چگونگی تقویت حمایت این ائتلاف دفاعی غربی از اوکراین را به بحث گذاشتند.
هرچند این گفتگوها ماهها در سطوح پایینتر از جمله در نشست وزیران خارجه ناتو در اوایل سال جاری ادامه داشته است، اما اکنون فرصتی فراهم شده تا رهبران کشورها توافقات خود را نهایی کنند.
برنامه روز دوم نشست سران ناتو با مراسم شام در کاخ سفید به میزبانی جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا پایان مییابد.
در شرایطی که ناتو با بزرگترین آزمون تاریخ ۷۵ ساله خود روبرو است، بایدن روز سهشنبه در ابتدای این نشست سه روزه بر قدرت این ائتلاف تأکید کرد و گفت، «خوب است ما قویتر از همیشه هستیم، چرا که این برهه از تاریخ، قدرت جمعی ما را میطلبد.»
رئیس جمهوری آمریکا افزود، «دیکتاتورها میخواهند نظم جهانی را که ۸۰ سال برقرار بوده و همچنان پابرجا است برهم بزنند. گروههای تروریستی همچنان به کشیدن نقشههای شیطانی، برای ایجاد هرج و مرج ادامه میدهند.»
او با اشاره به جنگ ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در اوکراین و تلاش او برای وادار کردن کییف به تسلیم شدن و نابود کردن دموکراسی و فرهنگ آن کشور گفت، «اوکراین میتواند پوتین را متوقف کند.»
در نخستین روز اجلاس، بایدن و دیگر رهبران ناتو اعلام کردند پنج سامانه دفاع هوایی دیگر را به اوکراین ارسال خواهند کرد. در روز دوم نیز نخست وزیر هلند و نخست وزیر دانمارک اعلام کردند کشورهایشان با حمایت آمریکا روند اهدای جنگندههای اف-۱۶ ساخت آمریکا به اوکراین را آغاز کردهاند.
آنها به همراه رئیس جمهوری آمریکا، در بیانیهای که کاخ سفید آن را منتشر کرد، گفتند که نیروهای اوکراینی قادر خواهند بود تابستان امسال از این جنگندهها استفاده کنند. آنها همچنین اعلام کردند که بلژیک و نروژ نیز متعهد شدهاند هواپیماهای بیشتری به اوکراین بفرستند.
تأکید جو بایدن بر تقویت دفاعی اوکراین توسط سایر اعضای دولت او نیز تأیید شد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز سهشنبه در جمع مدیران صنایع دفاعی، از اقدامات مشخصی نام برد که به اعضای ناتو اجازه میدهد در صورت نیاز به سرعت وارد عمل شوند و ظرفیت صنعتی ناتو را افزایش دهند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو هم در سخنانی خطاب به اعضا گفت، «یک تعهد صنعتی-دفاعی جدید امضا کنید.» او افزود که این تعهد کمک خواهد کرد تا صنایع دفاعی ناتو در سراسر اروپا و آمریکای شمالی قویتر و نوآورانهتر شوند.
اجلاس سران کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس این سازمان از روز سهشنبه ۱۹ تیر در واشنگتن آغاز شده است، که تا روز پنجشنبه ۲۱ تیر ادامه خواهد داشت.