گفتوگوها و مذاکرات مخفیانه بین تهران و واشینگتن در طول دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی ادامه داشت. این مذاکرات پنهانی بیشتر با میانجیگری عمان انجام میشد و حتی برخی از مقامهای ارشد نظام ایران از جزئیات آن بیخبر بودند.
جزئیات مذاکرات
حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه پیشین ایران، و معاونش علی باقری کنی، به طور مستقیم در این مذاکرات شرکت داشتند. ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور پیشین که در حادثه سقوط بالگرد کشته شد، نیز بهصورت شخصی این مذاکرات را از تهران به واشینگتن پیش برده بود.
سرنوشت مذاکرات پس از سقوط بالگرد
پس از سقوط بالگرد رئیسی و هیئت همراهش در 30 اردیبهشت، گزارشها در مورد سرنوشت مذاکرات متناقض بود. علی باقریکنی از ادامه مذاکرات خبر داد، در حالی که وزارت خارجه آمریکا این موضوع را رد و اعلام کرد مذاکرات متوقف شده است.
باقریکنی تلاش داشت مسیر ارتباطی ایجاد شده بین دو طرف را حفظ کند، اما آمریکا به طور رسمی ادامه مذاکرات را تکذیب کرد و اظهار داشت که از بیش از دو ماه پیش، هیچ مذاکره یا تبادل پیامی با ایران نداشته است.
باقریکنی مشخص نکرد که چه کسی یا کدام کشور میانجیگری در مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا را بر عهده دارد.
پاسخ مقامات آمریکایی
وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به اظهارات باقریکنی که ادامه مذاکرات غیرمستقیم را تأیید کرده بود، به «بیبیسی» گفت که واشینگتن هیچ مذاکرهای با ایران نداشته و پیامی تبادل نشده است.
مذاکرات پیش از سقوط بالگرد
سه روز قبل از مرگ رئیسی، پایگاه خبری – تحلیلی «آکسیوس» گزارش داد که دو مقام ارشد دولت بایدن مذاکرات غیرمستقیمی با مقامات ایرانی در عمان درباره جلوگیری از تشدید درگیریهای منطقهای داشتند. این مذاکرات با حضور برت مکگورک، مشاور ارشد بایدن در امور خاورمیانه و آبرام پالی، معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران برگزار شد.
تحریمهای جدید
در حالی که آمریکا مذاکرات را متوقف شده اعلام کرد، باقریکنی در مصاحبهای با تلویزیون دولتی ایران اعلام کرد که مذاکرات غیرمستقیم از طریق عمان همچنان ادامه دارد و ابراز امیدواری کرد که با تشکیل دولت جدید، زمینه مناسب برای رفع تحریمها فراهم شود.وزارت خارجه آمریکا به «بیبیسی فارسی» گفت که برنامهای برای مذاکرات آینده با ایران ندارد، اما تأکید کرد که دیپلماسی همچنان بهترین راه پیش رو است. آمریکا همچنین روز گذشته تحریمهایی علیه شرکت «حکیمان شرق» ایران به دلیل نقش آن در برنامه تحقیق و توسعه سلاحهای شیمیایی ایران اعمال کرد و تهران را به نقض توافقنامه عدم انتشار سلاحهای شیمیایی از سال 2018 متهم کرد.