تخت جمشید و جهانی کردن گورستان های نجف

کمیته نجات پاسارگاد

خطر فرونشست زمین تخت جمشید را تهدید می کند و مقامات در پی جهانی کردن گورستان های نجف اند

در حالی که صدها منطقه و صدها اثر باستانی، تاریخی، و فرهنگی ایرانزمین منتظر ذره ای توجه هستند، در حالی که به دلیل بی توجهی دولت فرونشست زمین خطری جدی محوطه های تاریخی تخت جمشید، نقش رستم و برخی روستاهای مجاور این آثار را تهدید می کند، و در حالی که از فرستادن پرونده ی بسیاری از مناطق و آثار تاریخی مردمان ایران، برای جهانی شدن، به عمد خودداری می شود،یکی از اعضای پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری جمهوری اسلامی، پیشنهاد ثبت جهانی «قبرستان وادی السلام» نجف را به عنوان «بزرگترین قبرستان جهان اسلام» می دهد.

او همچنین با اشاره به اینکه تا کنون به جز چاپ محدود کتاب «وادی‌السلام» هیچ کار پژوهشی در خصوص این مکان صورت نگرفته است، (که خود نشانه ی بی اهمیت بودن این قبرستان از نظر تاریخی ست) می گوید: «شایسته است به منظور ساماندهی این مجموعه،کار علمی و اجرایی در قالب تدوین طرح جامع صورت گیرد» و البته و حتما، مثل همه ی این چهل سال گذشته، از جیب مردمان رنج دیده ی ایران.

البته ایشان برای دلبری از ایرانی ها توضیح می دهد که تعدادی ایرانی بنا بر وصیت خودشان در این قبرستان دفن شده اند و باید به هر شکل که ممکن است این گورستان را در فهرست میراث مهم جهانی به ثبت رساند!

این ماجرا تقاضای حداد عادل را به یاد می آورد که درست در زمانی که مردمان ایران و جهان نگران آبگیری سد سیوند و غرق شدن بخش هایی از دشت پاسارگاد، راه شاهی، تنگه بلاغی و ..به وسیله ی دولت وقت (احمدی نژاد) بودند ایشان که رییس مجلس وقت بودند، طی نامه ای به سازمان یونسکو، خواستار «اقدام عاجل» این نهاد بین المللی برای جلوگیری از تخریب بخشی از دیوار «مسجد الاقصی» شد.

ویرانی میراث فرهنگی، پس از جهانی شدن!

اگر به وضعیت میراث جهانی ثبت شده ی ایران در یونسکو توجه کنید متوجه خواهید شد که همیشه بلافاصله پس از جهانی شدن یکی از آثار تاریخی و یا فرهنگی ایرانزمین، و پس از ابراز شادمانی و حتی جشنی از سوی سازمان میراث فرهنگی تخریب آن اثر شروع می شود. تخریب ها از رها کردن عمدی و غیرعمدی آثار به حال خود گرفته تا ساختمان سازی های بی رویه در اطراف آن و تا ساختن مسجد و تکیه و بوستان و قبر شهدا و مخدوش کردن منظر این بناها.

تازه ترین ویرانی ها در گنبد تاریخی کاووس نشان روشنی از این نوع رفتارهای حکومت اسلامی با داشته های سرزمین ماست.

بنا بر تازه ترین گزارش ها، وضعیت یکی دیگر از آثار جهانی ایران در یونسکو گرفتار مشکلات عمده ای شده است. این بنا گنبد قابوس نام دارد که بنایی تاریخی و بسیار زیبا می باشد.پنج سال پیش که این بنا به ثبت جهانی رسید کاملا سلامت و بدون نقص بود اما به دلیل بی توجهی اکنون، نم و گلسنگ ها از دیوارهای آن بالا رفته، و بر سر آن گیاه سبز شده است. در این پنج سال با ساختن بناهایی بی هویت و نامناسب در اطراف آن و ساختن«بوستان»ی با تکیه و قبر شهدا و دیگر سازه هایی در نزدیکی آن، به حریم بصری، و شکوه تاریخی این اثر لطمه زیادی زده شده است.

پس از همه ی این ویرانگری ها تازه چند روزی ست که مرمت آن را به مناقصه گذاشته اند و معلوم نیست که با این مناقصه و «ظاهرا مرمت» چه برنامه دیگری برای این بنای تاریخی در نظر گرفته اند.

——–

*گنبد قابوس، یا برج کاووس (شهرستان گنبدقابوس ـ استان گلستان) از بلندترین برج های آجری جهان به شمار می آید. این برج بر فراز تپه ای خاکی در سال 375 شمسی (قرن یازده میلادی) ، در زمان سلطنت قابوس بن وشمگیر شده است و در سال 2012، به همت فرهنگ دوستان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.