مسعود پزشکیان در دفاع از وزرای پیشنهادیاش پیش از آغاز رأی اعتماد به کابینه چهاردهم، از نمایندگان مجلس خواست به این افراد اعتماد کنند و بارها تأکید کرد که فهرست کابینه را با رهبر جمهوری اسلامی هماهنگ کرده است.
لحظاتی پس از سخنرانی مسعود پزشکیان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی به همه وزرای پیشنهادی او رأی اعتماد دادند.
بر اساس نتایج رأیگیری روز چهارشنبه، عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع، با ۲۸۱ رأی بالاترین و محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت و درمان با ۱۶۳ رأی، پایینترین رأی اعتماد را از مجلس شورای اسلامی گرفتند.
مسعود پزشکیان در اظهارات روز چهارشنبه ۳۱ مرداد خود بهطور ویژه از عباس عراقچی، محمدرضا ظفرقندی و عباس صالحی، وزرای پیشنهادی خارجه و بهداشت و ارشاد دفاع کرد.
او گفت: «وزیر ارشاد (صالحی) که نمیآمد، آقا به او دستور داده و آمده، من نمیخواهم این حرفها را بزنم، چرا مرا وادار میکنید این حرفها را بگویم، ایشان را صدا کردم، آمد، صحبت کردیم، چند بار گفت نه و رفت، رفتم خدمت آقا گفتم، این لیست است و این افراد در لیست هستند و گفتم او نیامد، همانجا تلفن را گرفت و گفت به ایشان بگویید که بیاید.»
وی افزود: «من نمیخواهم جزئیات را بگویم، من میخواهم بگویم هماهنگ شدهایم و به اینجا آمدهایم، شما از ما بپذیرید، خانم صادق را خود آقا گفتند که باشد، چرا مرا وادار میکنید چیزهایی که نباید را بگویم.»
پزشکیان درباره وزیر پیشنهادی خارجه نیز گفت: «دکتر عراقچی، اولین کسی بود که آقا تایید کردند حتی قبل از اینکه اسامی وزرا را اعلام کنیم.»
او برای چندمینبار در نطق خود گفت: «برای انتخاب آقایان عراقچی، خطیب، مومنی، کاظمی، سرتیپ نصیرزاده، سیمایی صراف بدون هماهنگی این کار را نکردهایم؛ چه با کمیتهها و چه با بالا و کسانی که باید هماهنگ میکردیم.»
گزشکیان پیش از معرفی وزرای پیشنهادیاش نیز به صراحت گفته بود که اسامی اعضای کابینه خود را با رهبر جمهوری اسلامی هماهنگ خواهد کرد.
روایتهای مختلفی در سالهای اخیر منتشر شده است که تعیین وزیر برای وزارتخانههایی مانند خارجه، اطلاعات، کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون موافقت شخص رهبر جمهوری اسلامی امکانپذیر نیست.
اما مسعود پزشکیان گفته بود پس از جمعبندی فهرست کابینه که توسط مشاورانش انجام میشود، در مرحله آخر به سراغ علی خامنهای میرود و با هماهنگی و مشورت با او به یک «جمعبندی نهایی» خواهند رسید که افراد کابینه را بتوان معرفی کرد.
بازى پزشکیان با کارت خامنهای
تنها ساعتی پس از رای «تاریخی» مجلس ایران به تمام اعضای کابینه دولت چهاردهم، اصولگرایان تندرو به ابراز یاس و خشم از نمایندگان مجلس که اکثریت قاطع آن در اختیار جناح اصولگرا است پرداختند.
مجلس پیش از این تنها چند بار به تمام اعضای کابینه یک رئیسجمهور یا نخستوزیر رای اعتماد داده بود ولی در آن موارد اکثریت یا حداقل نیمی از کرسیهای مجلس در تصاحب جناح همسو با رئیسجمهور وقت بود.سخنان مسعود پزشکیان در جلسه روز چهارشنبه ۳۱ مرداد مجلس در دفاع از وزرا و تاکید برآنکه فهرست وزرا با «هماهنگی» با علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی به مجلس معرفی شده است، به گفته ناظران برگ برندهای بود که در دور آخر بازی رو شد تا مجلسی که در اختیار جناح اصولگرا قرار دارد را ترغیب به رای دادن به همه اعضای کابینه کند.در تاریخ جمهوری اسلامی فقط چند بار مجلس ایران به تمام اعضای کابینه رای کامل داده است. بار نخست در سال ۱۳۶۸ ، که علیاکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس قبلی مجلس پس از مرگ روحالله خمینی به ریاست جمهوری رسید. در آن زمان اکثریت مطلق مجلس از رفسنجانی که نقش موثری در تعیین علی خامنهای به عنوان رهبر جدید حکومت داشت، پشتیبانی میکردند.
در سال ۱۳۷۶ نیز هنگامی که محمد خاتمی به ریاست جمهوری رسید، مجلس ایران که اصلاحطلبان و میانهروها بیش از نیمی از کرسیهایمجلس را دراختیار داشتند به تمام وزرای دولت اصلاحطلب او رای اعتماد داد.
همچنین در دوره بعد، مجلس ششم که در اختیار اصلاحطلبان و میانهروهاقرار گرفته بود به تمام اعضای کابینه دوم خاتمی در سال ۱۳۸۰ هم رای اعتماد داد.به جز این دو مورد، اولین مجلس ایران با آرای نه چندان بالایی به اکثریت اعضای کابینه محمدعلی رجایی در مرداد ۱۳۶۰ نیز رای اعتماد داده بود اما رجایی که به همراه محمد باهنر، نخستوزیر چند هفته بعد کشته شد، موفق نشد تا رای اعتماد وزارت راه و ترابری را کسب کند و وزیر پیشنهادی نیرو هم قبل از جلسه رای اعتماد انصراف داده بود. در آن زمان و پیش از اصلاح قانون اساسی در سال ۱۳۶۸، نخستوزیر مسئول اجرایی دولت بود.
به این ترتیب میتوان کابینه میرحسین موسوی که پس از ریاست جمهوری خامنهای، نخستوزیر شد و تمام وزرای پیشنهادی آن از مجلس رای اعتماد گرفت را نیز به این فهرست اضافه کرد.
در سال ۱۴۰۰ نیز که مجلس ایران در اختیار اصولگرایان قرار گرفت، ابراهیم رئیسی موفق نشد برای همه اعضای کابینه خود از آن رای اعتماد بگیرد و وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش از اتوبوس پاستور جا ماند.
حمله و ضدحمله جناح اصولگرای تندرو
با حضور مکرر پزشکیان درجلسات مجلس در چند روز گذشته و جلسات متوالی با نمایندگان مجلس از یک سو و تاکید مداوم او که کابینه پیشنهادی با «تایید» و «هماهنگی» رهبر جمهوری اسلامی معرفی شده و درحالی که در بین اعضای کابینه خود برخی وزرای دولت رئیسی را ابقا و برخی دیگر را از جناح اصولگرا انتخاب کرده بود، جناح تندروی اصولگرا درحالی به حمله به برخی از وزرای پیشنهادی پرداخت که کمیسیونهای تخصصی مجلس و اکثریت مجلس با وزارت آنها موافق بودند.
روزنامه کیهان که مدیر مسئول آن را علی خامنهای تعیین کرده در روزهای گذشته به برخی از وزرای پیشنهادی از جمله محمدرضا ظفرقندی وزیر پیشنهادی پزشکیان برای وزارت بهداشت تاخته بود. کیهان دو روز پیش حتی بیانیه بسیج دانشجویی علوم پزشکی کشور با تیتر «همراهی ۱۵ ساله ظفرقندی با فتنهگران پذیرفتنی نیست» را هم چاپ کرد که با نکوهش برخی از اصولگرایان روبرو شد.مالک شریعتی، نماینده تهران نیز در زمان بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی بهداشت در مجلس گفت: ظفرقندی از مجلسی رای اعتماد میخواهد که آن را نامشروع میداند. این نماینده مجلس حتی در مخالفت با برخی از وزرای پیشنهادی بدون اجازه هیئت رئیسه مجلس اعلامیهای را بین نمایندگان توزیع کرد که با تذکر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس روبرو شد و برخی از کانالهای تلگرامی حامی اصولگرایان خواستار «برخورد» با او شدند. در زمانی که قالیباف در جلسه علنی مجلس به او تذکر میداد،در پخش زنده، صدای برخی از نمایندگان شنیده میشد که به طعنه خواستار تنبیه یا «فلک کردن» او شدند.«صابرین نیوز» که تا پیش از پیروزی پزشکیان در انتخابات ریاستجمهوری به اصولگرایان تندرو تمایل داشت نیز در کانال تلگرامی خود برخی از سخنان و اقدامات اعضای جبهه پایداری در مجلس ایران علیه وزرای پیشنهادی را خارج از شان مجلس خواند.
درهمین حال «رجانیوز» وابسته به جبهه پایداری رای اعتماد مجلس به کابینه پزشکیان را با تیتر «مجلس قالیباف» اعلام کرده است.
این سایت همچنین نوشته است: «پیش از رایگیری، مسعود پزشکیان رئیس جمهوری در جایگاه سخرانی مجلس حاضر شد و به شکلی عجیبی با خرج کردن از جایگاه مقام معظم رهبری به دفاع از کابینه خود پرداخت.»
مخالفان پزشکیان در جناح اصولگرای تندرو نیز بازی کردن با برگ رهبر برای کسب رای اعتماد را مورد انتقاد قرار دادهاند و در رسانههای اجتماعی به بحث دراین باره پرداختهاند.
اما میزان رای اعتماد به وزرای پیشنهادی نشانگر شکاف و اختلاف در بین اصولگرایان و همچنین اصلاحطلبان نیز هست. در بین وزرای پیشنهادی؛ عزیز نصیرزاده با ۲۸۱ رای به وزارت دفاع رسید، پستی که معمولا علی خامنهای به عنوان رهبرکل قوا آن را تعیین میکند، پس از این او، علی صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشترین رای اعتماد را با ۲۷۲ رای از مجلس کسب کرد. پزشکیان در دفاع از او در جلسه رای اعتماد مجلس گفت که خامنهای شخصا به او تلفن کرده و از او خواسته است تا پست وزارت را قبول کند. علی صالحی یکی از نزدیکان علی خامنهای نیز به شمار میرود.
محمدرضا ظفرقندی هم از مجموع ۲۸۸ رای نمایندگان، موفق به کسب ۱۶۳ رای و راهیابی به وزارت بهداشت شد و مطابق انتظار کمترین رای را از مجلس گرفت.مسعود پزشکیان پس از کسب رای اعتماد کابینه خود از مجلس در پیام تشکری خطاب به رئیس مجلس نوشت: «اینجانب رأی اعتماد قاطع نمایندگان ملت به وزرای پیشنهادی را یک سرمایه اجتماعی و تکمیلکننده رویکرد دولت در ایجاد وفاق ملی در کشور دانسته و این سطح از همدلی و همکاری مجلس را پشتوانه ارزشمندی برای ادامه راه دولت در اجرای برنامههاو وعدههای داده شده در این شرایط خطیر میدانم.»
با تشکیل دولت چهاردهم و درحالی که مجلس به مرخصی چهار هفتهای رفته است، اکنون آنچنان که طرفداران پزشکیان در رسانههای اجتماعی از انتظارات خود نوشتهاند، خواهان «تحقق وعدهها» شدهاند.