نگاهی‌ کوتاه به مراسم حج

میلیون‌ها مسلمان از اقصی نقاط جهان خود را به مکه رسانده تا در مراسم حج 2018 که از روز یکشنبه 19 آگوست آغاز می‌شوند، مشارکت کنند. حج یکی از واجبات اسلامی است و بر هر مسلمان واجب است که آن را به جای آورد. بر افراد بالغ در صورتی که توانایی مالی داشته باشند، واجب است حداقل یک بار در طول حیات خود حج کنند.

رضوان السید، استاد مطالعات اسلامی دانشگاه بیروت می‌گوید که حجاج مسیری را که ابراهیم نبی و خانواده‌اش طی کردند را دنبال می‌کنند. کعبه را ابراهیم نبی و پسرش حضرت اسماعیل بنا کردند و این بنا نماد خضوع و خشوع در برابر قدرت الهی است.

براساس تقویم اسلامی، مراسم حج از 8 ذی‌الحجه آغاز شده و حجاج در طول این مراسم معنوی 10 کار انجام می‌دهند.
بستن احرام

این اولین گامی است که یک فرد حج‌گزار باید بردارد. فرد باید نیت کند که حج به جای می‌آورد و روح و جسم خود را برای سفر به خانه خدا آماده می‌کند. این مرحله در میقات یا جایی خارج از منطقه محدوده حج صورت می‌گیرد. زنان و مردان ملزم خواهند بود لباس خاصی را به تن کند تا همه نشانه‌های دارایی و ثروت از آنها زدوده شود. مردان لباس سفید بلند دوخته نشده‌ای به تن می‌کنند و زنان نیز لباس سفید عادی بلندی به همراه روسری به تن می‌کنند. پوشیدن برقع یا نقاب برای زمان ممنوع است. در واقع کلمه احرام از تحریم گرفته شده است، به این معنی که حجاج از برخی کارها منع می‌شوند. استفاده از عطر، کوتاه کردن مو یا ناخن و ذبح حیوانات از جمله این کارها هستند.
رفتن به مکه

شهر مکه در پادشاهی عربی سعودی مقدس‌ترین شهر برای مسلمانان در جهان است زیرا که مسجد الحرام و کعبه در این شهر قرار دارند. کعبه بنایی معکب شکل است که مسلمانان باور دارند در 4 هزار سال پیش توسط ابراهیم نبی و پسرش اسماعیل ساخته شد. مسلمانان کعبه را «خانه خدا» می‌نامند و در هر جایی از جهان که باشند، رو به کعبه نماز می‌خوانند.
طواف

حجاج پس از رسیدن به مکه باید طواف به جای آوردند. طواف بخش جدایی‌ناپذیر مناسک حج است و به 7 بار چرخیدن هم جهت با چرخش عقربه‌های ساعت، به دور کعبه در جریان حج و در انتهای آن اشاره دارد.
سعی

سعی اشاره به هفت بار پیمودن مسافت بین صفا و مروه اشاره دارد. حجاج پس از انجام طواف، اقدام به «سعی» به معنای راه رفتن سریع می‌کنند. این کار یادآوری و بازسازی نمادین تلاش همسر حضرت ابراهیم برای یافتن آب برای اسماعیل شیرخوار که به همراه مادرش و به دستور خدا در صحرا تنها گذاشته شده بودند، است.
رفتن به منا

حجاج در روز اول حج یا همان روز تراویح به منطقه منا می‌روند و در آنجا با هم نماز می‌خوانند. منطقه منا در هشت کیلومتری مکه واقع شده و حجاج تا طلوع آفتاب روز بعد در آنجا مانده و سپس راهی عرفات می‌شوند. در روز سوم حج، حجاج در یک عمل نمادین اقدام به رمی جمرات یا همان پرتاب سنگ به سوی نماد شیطان می‌کنند.
رفتن به عرفات

پس از نماز صبح در منا، حجاج سفر خود به عرفات را آغاز می‌کنند. مسلمانان این روز را روز عرفات نامیده و و در نزدیکی‌های بلندی‌های عرفات به مناجات، توبه و عبادت می‌پردازند. روز عرفات یکی از مهم‌ترین روزهای حج است. در غروب روز عرفات، حجاج مسیر خود را به سمت مزدلفه شروع می‌کنند.
مزدلفه

پس از پایین آمدن از بلندی‌های عرفات، حجاج به منطقه مزدلفه در جنوب شرق منا می‌رسند. در آنجا در چادرهای موقت اسکان یافته و نماز مغرب و عشاء را به جای می‌آورند. مزدلفه بهترین مکان برای یافتن سنگ برای رمی جمرات است.
رمی جمرات

پرتاب نمادین سنگ به سوی شیطان در مراسم حج رمی جمرات خوانده می‌شود. حجاج همزمان با زمی ادعیه مربوطه، به سه ستون سنگی در منطقه منا سنگ پرتاب می‌کنند. رمی جمرات در روز سوم حج که همزمان با عید قربان است، انجام می‌شود.
عید قربان

حجاج روز سوم حج را تحت عنوان عید قربان جشن می‌گیرند. مسلمانانی نیز که به حج نرفته‌اند با ذبح حیوانات این روز را جشن گرفته و آمادگی ابراهیم نبی برای ذبح فرزندش به دستور خدا را ارج می‌نهند. حجاج نیز اقدام به خرید گوسفندانی می‌کنند که بعدتر در منی ذبح کنند.