حقوق شبه نظامیان سوری که از سوی ایران پرداخت میشود، کاهش یافته است. پروژههایی که ایران برای کمک به اقتصاد بیمار سوریه وعده داده بود، متوقف شده است. حتی کارکنان گروه حزبالله لبنان که مدتها به عنوان نزدیکترین متحد عرب به ایران خدمت کردهاند، میگویند حمایتهای مالی و سایر حقوق و مزایای خود را از دست دادهاند.
حمایت مالی ایران از دولت سوریه، حزبالله و دیگر متحدانش در منطقه با مشکل روبهرو شده
ایران مدتهاست از روابط خود با گروههای فعال در خاورمیانه برای تقویت نفوذ خود در منطقه استفاده میکند. حزبالله لبنان، شبهنظامیان شیعه در عراق و سوریه، گروههای ستیزهجوی فلسطینی حماس و جهاد اسلامی و شورشیان حوثی در یمن از آن جمله هستند.
میزان حمایت ایران از این گروهها متفاوت است. این استراتژی به ایران امکان میدهد قدرت خود را فراتر از مرزهای خود گسترش دهد و به مبارزه با ایالات متحده، عربستان سعودی و تهدید اسرائیل ادامه دهد.
به نظر میرسد بحران مالی ایران که با تحریمهای آمریکا تشدید شده، باعث شده است این کشور حمایت خود را از گروههای ستیزهجو و متحدان سیاسی خود در عراق، سوریه، لبنان و دیگر مناطق کم کند.
یکی از شبه نظامیانی که پیش از این برای حمایت از ایران در سوریه بوده و اخیرا حقوق و مزایای دیگر خود را از دست داده است، میگوید:
«روزهای طلایی رفته و هرگز باز نخواهند گشت. ایران پول کافی برای دادن به ما ندارد.»
در سراسر خاورمیانه، متحدان ایران نشانههای فشار مالی را احساس میکنند.
جنگجویان شبه نظامی شیعه و گروههای فلسطینی در سوریه میگویند حقوق آنها کاهش یافته و آپارتمانهای یارانهای از خانوادههای آنها گرفته شده. بعضی از آنها میگویند حتی مواد غذاییای که دریافت میکنند، بدتر شده: گوشت کمتر و سیب زمینی بیشتر شده است.
یک جنگنده از حزبالله اعلام کرده که حقوق او و همکارانش در ماه ژانویه پرداخت نشده و در ماه فوریه فقط حقوق پایه خود را (بدون پاداشهای معمول برای همسران و فرزندان) دریافت کردهاند. حق حمل و نقل در داخل لبنان، مسکن برخی مقامات و پرداخت پاداش برای کار خارج از لبنان نیز قطع شده است.
این جنگجوی لبنانی گفته که این کاهشها اعضای گروه را از این جنبش جدا نمیکند اما این شرایط بر خانوادههایی که درآمدهای دیگری ندارند فشار می آورد.
یکی دیگر از کارکنان حزبالله گفته که حقوق او به نصف کاهش یافته است و اکنون آنها باید هزینههایی مانند تعمیر وسایل نقلیه را از جیب خود بپردازند. او نگران این است که این وضعیت جنبش را تضعیف کند و به اسرائیلیها و دیگر دشمنان کمک کند تا به راحتی اقدام به جذب جاسوسانی کنند که به پول نیاز دارند.
یکی از مقامات حزبالله لبنان عدم پرداخت حقوق اعضای این گروه را رد کرده است. او گفته:
«تا امروز تحریمها تأثیری واقعی بر عملیات حزبالله نداشتهاند.»
او اما تصدیق کرده که این گروه در حال تنظیم مجدد امور مالی خود برای کاهش هزینههاست.
تحلیلگران میگویند چگونگی تأثیر تحریمها بر حمایت مالی از متحدان ایران هنوز مشخص نیست.
برخی از این فشارها ممکن است منعکس کننده تأثیر درگیریهای طولانی مدت مسلحانه در سوریه و عراق باشد. حزبالله که منابع خود را برای مقابله با اسرائیل در مرز جنوبی لبنان متمرکز کرده است، سالهاست نیروی نظامی و سلاح به سوریه میفرستد. پس از آنکه گروهی از ستیزهجویان افراطی اسلامگرا با نام داعش، پنج سال پیش بخشهایی از عراق را به تصرف درآوردند، جنگجویان شیعه تحت رهبری ایران در نبرد با دولت اسلامی به سوریه کمک کردند.
حسن نصرالله، رهبر حزبالله، مشکلات ایجاد شده از تحریمهای آمریکا را مورد تأیید قرار داده است.
دولت ترامپ هم میگوید نشانهها حاکی از آن است که تحریمها موثر هستند. به دنبال افزایش فشارها بر ایران، روز سهشنبه نیز ۲۵ فرد و شرکت در فهرست تحریمهای وزارت خزانهداری قرار گرفتند.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته در سفر خود به لبنان گفت:
«فشار ما بر ایران ساده است. هدف آن قطع منابع مالی تروریستهاست و این کار را خواهیم کرد.»
تحلیلگران اما درباره اینکه کاهش هزینهها تا چه حد باعث تغییر رفتار این گروه ها میشود تردید دارند. آنها میگویند این نیروها هم ارزان هستند و هم از نظر ایدئولوژیکی به برنامههای ایران متعهد هستند.