
به گزارش اکسیوس به نقل از دو منبع آگاه، ارتش اسرائیل در حال آمادهسازی برای حمله به تاسیسات هستهای ایران است تا در صورت شکست مذاکرات تهران و واشنگتن به سرعت آن را عملی کند.
بنابر این گزارش، ارزیابی سازمانهای اطلاعاتی اسرائیل درباره نتیجه مذاکرات طی چند روز گذشته تغییر کرده است و این سازمانها که پیشتر فکر میکردند مذاکرات جاری به توافق ختم میشود، اکنون بر این باورند که شکست و فروپاشی مذاکرات محتملتر است.
به گفته یکی از منابع، ارتش اسرائیل معتقد است که پنجره عملیاتی برای انجام حمله موفق ممکن است به زودی بسته شود و اسرائیل در صورت شکست مذاکرات باید با سرعت وارد عمل شود. با این حال، این منبع اعلام نکرد که اگر حمله اسرائیل با تاخیر انجام شود، اثربخش نخواهد بود.یکی از این منابع به آکسیوس گفت که ارتش اسرائیل معتقد است پنجره عملیاتی برای انجام موفق حمله به تاسیسات ایران بهزودی بسته خواهد شد و اگر مذاکرات شکست بخورد، اسرائیل باید بلافاصله دست به اقدام بزند. این منبع از بیان دلایل کاهش اثربخشی حمله در آینده خودداری کرد.
خبر آمادگی اسرائیل برای حمله به تاسیسات اتمی ایران در صورت شکست مذاکرات را ابتدا شبکه سیانان اعلام کرد.
این شبکه سهشنبه ۳۰ اردیبهشت به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داد که اطلاعات جدید دستگاههای اطلاعاتی ایالات متحده نشان میدهد که اسرائیل در حال آماده شدن برای حمله به تاسیسات هستهای ایران است.
اظهارات مقامات آمریکایی ساعاتی پس از سخنان روز سهشنبه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، عنوان شد.
او در این سخنرانی گفت که انتظار ندارد مذاکرات با آمریکا به نتیجه برسد. علی خامنهای درخواست واشینگتن برای توقف کامل غنیسازی اورانیوم را «یاوهگویی و غلط زیادی» توصیف کرد. او بار دیگر تاکید کرد که حکومت ایران بر حق خود در غنیسازی مطابق با معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) پافشاری خواهد کرد.
آکسیوس نیز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت در گزارش خود نوشت که دو منبع اسرائیلی که با این وبسایت خبری گفتوگو کردهاند، گزارش شبکه سیانان را تایید کردند.
این دو منبع گفتند که ارتش اسرائیل رزمایشها و آمادگیهای لازم برای حمله احتمالی به ایران را آغاز کرده است. یکی از آنها به آکسیوس گفت: «تمرینات بسیاری صورت گرفته و ارتش آمریکا کاملا در جریان امور است و میداند اسرائیل در حال آماده شدن است.»
منبع دیگر نیز به آکسیوس گفت: «بنیامین نتانیاهو منتظر فروپاشی مذاکرات هستهای و لحظهای است که ترامپ از روند گفتوگوها ناامید شود و چراغ سبز لازم را بدهد.»
آکسیوس همچنین بهنقل از یک مقام آمریکایی که نام او را نیز اعلام نکرد، نوشت که دولت ترامپ نگران آن است که نتانیاهو حتی بدون دریافت تایید رسمی از رییسجمهوری، دست به اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی بزند.
بهگفته یک مقام اسرائیلی، نتانیاهو اوایل این هفته نشستی بسیار حساس با جمعی از وزیران و مقامهای امنیتی و اطلاعاتی برگزار کرد تا وضعیت مذاکرات هستهای را بررسی کند.
وضعیت مذاکرات چگونه است؟
این تحولات در شرایطی رخ میدهد که سرانجام پس از ابهامات فراوان اعلام شد که پنجمین دور گفتوگوهای هستهای میان جمهوری اسلامی و آمریکا قرار است جمعه، دوم خرداد، در رم برگزار شود.
در دور پیشین مذاکرات که ۱۰ روز پیش در عمان برگزار شد، استیو ویتکاف نماینده ویژه رییسجمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، یک پیشنهاد مکتوب برای توافق به طرف ایرانی ارائه داد. تا پیش از آن، امید به دستیابی به توافق در حال افزایش بود اما مذاکرات بهدلیل اختلاف بر سر غنیسازی اورانیوم در خاک ایران با مانعی جدی مواجه شده است.
ویتکاف در همین زمینه به شبکه ایبیسی گفت: «ما یک خط قرمز بسیار روشن داریم و آن هم غنیسازی است. حتی ظرفیت غنیسازی یک درصدی را نمیتوانیم بپذیریم.»
در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی بارها تاکید کردهاند که بدون حق غنیسازی در داخل، هیچ توافقی را امضا نخواهند کرد.
آکسیوس بهنقل از دو منبع اسرائیلی خود نوشت که هرگونه حمله اسرائیل به ایران نه یک اقدام دفعی و کوتاه مدت، بلکه کارزاری نظامی خواهد بود که حداقل یک هفته به طول خواهد انجامید.
بهنوشته آکسیوس، چنین عملیاتی بسیار پیچیده و خطرناک خواهد بود؛ هم برای اسرائیل و هم برای کل منطقه. کشورهای منطقه نگراناند که این حمله باعث آلودگی رادیواکتیو گسترده شود و آتش جنگی وسیع را در منطقه شعلهور کند.
نتانیاهو چه میگوید؟
نتانیاهو در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود طی شش ماه گذشته، اعلام کرد که اسرائیل و ایالات متحده در موضوع ایران کاملا همسو هستند.
او گفت: «ما به منافع آمریکا احترام میگذاریم و آنها نیز به منافع ما احترام میگذارند و این منافع تقریبا بهطور کامل همپوشانی دارند.»
نتانیاهو افزود که از هر توافقی که مانع غنیسازی اورانیوم از سوی ایران شود و راه رسیدن این کشور به سلاح هستهای را مسدود کند، استقبال خواهد کرد.
با این حال، او تاکید کرد: «اما در هر صورت، اسرائیل حق دفاع از خود را در برابر حکومتی که ما را به نابودی تهدید میکند، برای خود محفوظ میداند.»
مذاکرات ادامه دارد
بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان که میانجیگری مذاکرات هستهای ایران و آمریکا را بر عهده دارد روز چهارشنبه اعلام کرد که دور پنجم این مذاکرات روز جمعه ۲۳ مه در رم برگزار میشود.اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران ساعتی بعد طی بیانیهای این موضوع را تایید کرد و گفت: «هیات مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران در پیگیری حقوق و منافع عالیه ملت ایران برای بهرهمندی از انرژی هستهای صلحآمیز، به شمول غنیسازی، و رفع تحریمهای ظالمانه، مصمم و ثابتقدم بوده و از هیچ کوشش و ابتکاری در این زمینه فروگذار نمیکند.»
اکسیوس پیشتر گزارش داده بود که استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ به خاورمیانه که هدایت هیات مذاکرهکننده آمریکایی را بر عهده دارد، در جریان دور پیشین مذاکرات که ۱۰ روز پیش در مسقط، پایتخت عمان برگزار شد، پیشنهاد توافقی را به صورت کتبی به آقای عراقچی داده بود.
اگرچه در آن زمان امیدها مبنی بر ثمربخش بودن مذاکرات افزایش یافته بود، اما این گفتگوها بر سر امکان غنیسازی اورانیوم در ایران به بنبست خورد.
آقای ویتکاف هفته گذشته در گفتگو با ایبیسی گفت: «ما یک خط قرمز بسیار روشن داریم و آن غنیسازی است. ما نمیتوانیم بپذیریم که ایران حتی یک درصد توانایی غنیسازی اورانیوم داشته باشد.»
این درحالی است که مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کردهاند توافقی را که شامل غنیسازی در ایران نباشد، امضا نمیکنند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در آخرین سخنرانی خود گفت که گمان نمیکند مذاکرات هستهای با آمریکا به نتیجه برسد و افزود: «اینکه بگویند ما به ایران اجازه غنیسازی نمیدهیم، این غلط زیادی است.»