پوتین رئیسجمهور روسیه چهارشنبه گذشته در نشست مطبوعاتی به همراه رئیسجمهور اتریش و در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره بحران آفرینی ترامپ علیه ایران جملهای را بیان کرد که مورد توجه و برداشت خاص بسیاری از رسانهها قرار گرفت.
پوتین رئیسجمهور روسیه چهارشنبه گذشته در نشست مطبوعاتی به همراه رئیسجمهور اتریش و در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره بحران آفرینی ترامپ علیه ایران جملهای را بیان کرد که مورد توجه و برداشت خاص بسیاری از رسانهها قرار گرفت.
روزنامه اطلاعات نوشت: رئیسجمهور روسیه در برابر سؤال مشخص خبرنگاری درباره دیدگاه و مواضع او در برابر سیاست «فشار حداکثری» و تحریمهای همه جانبه تا جنگ علیه ایران از سوی رئیسجمهور آمریکا، «ترامپ» قرار گرفت که در پاسخ به جای رد مستقیم و قاطعانه سیاستهای جنگطلبانه و تحریمهای ترامپ، تلاش کرد تا پاسخ را در فضای «تعدیل» و نه «محکومیت» ترسیم کند.
به خصوص که با بیان این جمله «… ما آتشنشانی نیستیم و نمیتوانیم چیزی را که کاملاً به ما وابسته نیست، نجات دهیم» سوژه مناسب به رسانههای غربی بهخصوص در واشنگتن داد تا این پاسخ پوتین را چراغ سبز او به ترامپ درباره ایران توصیف کنند.
این رسانهها در حالی که جمله پوتین را برجسته کردهاند، پرسیدهاند، خطاب او ایران بوده یا اروپا یا آمریکا یا تبیین شرایط بحرانزده بینالمللی که ناشی از آتشافروزی مدام ترامپ است!؟ برداشت بسیاری از نویسندگان سیاسی در رسانه چنین است که مهم نیست بهطور مشخص مخاطب پوتین در بیان این جمله کیست، بلکه این اظهارنظر رئیسجمهور روسیه به نوعی اعلام بیطرفی او در مسأله تحریمها همراه تهدیدات نظامی از سوی ترامپ است و تأکیدی است بر اینکه کسی نباید از مسکو انتظاری داشته باشد!
نکته دیگر، زمان بیان جمله آقای پوتین است، زمانی که اتحادیه اروپا دست رد به سیاست تحریم و انحلال برجام از سوی ترامپ زد و پمپئو وزیر خارجه ترامپ بعد از یک دیدار شکست خورده در بروکسل با رئیس سیاسی اتحادیه اروپا، راهی مسکو و دیدار با پوتین شد و تلاش وزیر خارجه آمریکا برای کسب «اجماع» در بروکسل نه تنها نتیجه نداد که نشان داد، اروپا در حمایت از برجام و رد جنگ و سیاست فشار حداکثری در برابر ترامپ ایستاده است، از سوی دیگر، کشورهای مهم دیگر همچون چین، هند، ژاپن و … به صورت شفاف اجرای سیاست «فشار حداکثری» ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران را محکوم و اعمال تحریمها و مسیر جنگطلبی این سیاست را غیرقابل قبول دانستند، تفسیر و برداشت از سخنان پوتین، چراغ سبز به ترامپ خوانده شده است.
انتظار این بود سخنان پوتین بازدارندگی قوی در برابر بحران آفرینی ترامپ در منطقه خلیجفارس و در برابر جمهوری اسلامی ایران میداشت، همچون تبیین جایگاه روسیه در بحران ونزوئلا یا سوریه! یا حداقل آنچه را که اروپاییها دوشنبه گذشته در ملاقات با پمپئو در بروکسل گفتند را میگفت، نظیر «موگرینی» رئیس سیاسی اتحادیه اروپا که گفت: «او و وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس موکداً خواستار «خویشتنداری حداکثری» آمریکا و اجتناب از هرگونه تصاعد ابعاد نظامی بحران شدهاند. در آمریکا برخی از نویسندگان در مطبوعات این کشور در حالی که سخنان پوتین را به منزله اعلام بیطرفی یا بیتفاوتی روسیه در تقابل ترامپ با ایران گرفتهاند، نوشتهاند این سخنان جایگاه تندروهای تیم ترامپ را تقویت میکند.
جمهوری اسلامی ایران به دنبال آتشنشانی برای خاموش کردن جریان نژادپرست حاکم در واشنگتن نیست و این انتظار را از کشورهایی دارد که اصل چندجانبهگرایی را قبول دارند (و امضاء آنها بر معاهده برجام است) در مثلث شوم نتانیاهو، محمدبن سلمان و حاکم ابوظبی قرار نگیرند.
تا اینجای کار ترامپ و مشاور امنیت ملی او، بولتون، همچنین پمپئو وزیر خارجهاش موفق نشدهاند حداقل اجماع را در جامعه ملل و از سوی دولتها درباره سیاست جنگطلبانهاش علیه ایران به دست آورند. ترامپ میخواست تا با سیاست فشار حداکثری و تحریمهای همه جانبه، اقتصاد ایران را ویران سازد و با تهدید به حمله نظامی، ایران را در انزوا قرار دهد. اما تاکنون موفق نشده است و در داخل و خارج از آمریکا، ترامپ با ادامه سیاستهای یکجانبهگرای خود با محوریت فشار حداکثری و تحریمها در انزوا قرار گرفته است. بیطرفی در برابر این سیاست و محکوم نکردن آن، همسویی و همراهی با «آتش افروز» است که در برابر آن نقش آتشنشانی بعد از شعلهور شدن آتش چندان نتیجهای نمیدهد.