ا
دستکم ۷ کشته و ۴۰۰ زخمی در ناآرامیهای عراق؛ منع رفت و آمد در بغداد
در پی بالا گرفتن اعتراضها در دو روز گذشته، عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق، در بیانیهای مقررات منع رفت و آمد در بغداد را اعلام کرد: «تردد همه وسایل نقلیه و افراد از ساعت پنج صبح امروز [پنجشنبه ۱۱ مهر/۳ اکتبر] کاملا ممنوع است.»
براساس بیانیه نخستوزیر عراق، تردد مسافران به فرودگاه بغداد، آمبولانسها، کارمندان دولت در بیمارستانها، سازمانهای برق و آب و زائران مشمول این مقرارات نمیشوند.
درگیری میان معترضان دولتی و نیروهای امنیتی در بغداد، پایتخت و برخی شهرهای دیگر عراق که از روز سهشنبه ۹ مهر/۱ اکتبر آغاز شده، دستکم ۷ کشته از جمله یک کودک و بیش از ۴۰۰ زخمی بر جای گذاشته است.
منع رفت و آمد پیشتر در سه شهر ناصریه، عماره و حله نیز به اجرا درآمد و اکنون حکم آن برای بغداد نیز صادر شده است. بنا بر بیانیه دولت این محدودیتها تا طلاع ثانوی ادامه خواهند یافت.
از سوی دیگر و در پی بالاگرفتن ناآرامی ها وزیر دفاع عراق به تمام واحدهای نظامی دستور آمادهباش داده است.
به نظر میرسد این تجمعات سراسری که در اعتراض به بیکاری، فساد دولت و خدمات عمومی ضعیف برپا شده، فاقد هرگونه رهبری سازمان یافته بوده و بزرگترین آن از زمان نخست وزری عادل عبدالمهدی باشد.
گزارشهای موجود حاکی از آن است که نیروهای پلیس برای متفرق کردن مردم معترض از شلیک گاز اشک آور و ماشین آب پاش استفاده کرده اند. به گزارش برخی رسانه ها در مناطقی شلیک متقابل میان نیروهای امنیتی و معترضان نیز روی داده است.
دامنه اعتراضات ضد دولتی در عراق به شبکههای اجتماعی کشیده شده و بسیاری با هشتگ مردم عراق را نجات دهید (#save_the_Iraqi_people) درباره آن به تبادل نظر میپردازند.
اعتراض به دخالتهای ایران در عراق چند هفته پیش از اربعین
تنها چند هفته پیش از برگزاری مراسم اربعین و در حالی که پیش بینی می شود چند میلیون زائر از سمت مرزهای ایران به عراق بروند، معترضان با شعارهایی از قبیل «ایران باید از عراق برود، کربلا آزاد است» نسبت به سیاسیتهای ایران در عراق اعلام نارضایتی کردند. تظاهرکنندگان با تاکید بر مطالبات اجتماعی خود و لزوم اصلاحات ساختاری اعلام کرده اند در چنین شرایطی پیاده روی اربعین جایز نیست.
میر مسعود حسینیان، سرکنسول ایران در شهر کربلا اعلام کرده است که امسال دستکم سه میلیون ایرانی در مراسم اربعین حضور خواهند یافت.
هلال احمر ایران روز نهم مهرماه نیز از بارگیری و ارسال محموله ۱۶۰ تنی دارو و تجهیزات درمانی هلال احمر به عراق برای مراسم اربعین خبر داد.
برخی از معترضان با محکوم کردن دخالت ایران در عراق و حضور نیروهای حشد شعبی که ادعا میشود از سوی ایران حمایت میگردند، شعارهایی علیه دولت ایران سر دادند.
همچنین تصاویری از به آتش کشیدن پرچم ایران از سوی برخی معترضان در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
صبح چهارشنبه ۱۰ مهر/ ۲ اکتبر حدود معترضان مجدداً به خیابانها آمدند. آنها در شمال بغداد در محله الشعب، بزرگراهی را که مرکز بغداد را به شمال شهر مرتبط میکند مسدود کردند. به گزارش خبرگزاری رویترز مأموران امنیتی با معترضان درگیر شدند. در این درگیریها دستکم یک نفر کشته و هشت نفر مجروح شدند. به زودی دامنه اعتراضات به شهرهای دیگر عراق هم رسید. به گزارش خبرگزاری رویترز، در شهرهای نصیریه، نجف، کربلا، بصره، تکریت، الدیوانیه، الکوت و الحله نیز هزاران نفر به خیابانها ریختند. جهت شعارها هم به تدریج از مطالبات صنفی و معیشتی تغییر کرد و به خواست برکناری عادل عبدالمهدی از نخستوزیری عراق تبدیل شد. در همه این شهرها مأموران امنیتی با معترضان درگیر شدند. وزارت کشور عراق اعلام کرد که در بغداد یک کودک در حمله معترضان با کوکتلمولوتوف به یک خودور کشته شد.
با بالا گرفتن اعتراضات و گسترش دامنه آنها از بغداد به سایر شهرهای عراق، شورای امنیت ملی عراق به درخواست نخستوزیر تشکیل جلسه اضطراری داد. پس از پایان این جلسه اعلام شد که برگزاری تجمعات، تظاهرات آزاد است، اما شورای امنیت ملی اقدامات تخریبی را محکوم میکند و اقدامات لازم برای حفاظت از شهروندان و املاک عمومی را انجام میدهد. شورای امنیت ملی عراق از رسانهها نیز خواست که بر اساس منافع ملی عمل کنند.
بزرگترین اعتراضات در زمان دولت عبدالمهدی از روز گذشته در بغداد آغاز شد. حدود سه هزار نفر از معترضان قصد داشتند خود را به منطقه سبز بغداد برسانند که نیروهای امنیتی به طرف معترضان شلیک کردند. در این درگیریها دستکم دو نفر کشته و ۲۰۰ نفر مجروح شدند.
بخش عمدهای از معترضان را فارغالتحصیلان دانشگاهی تشکیل میدهند که موفق نشدهاند در بازار کار به فراخور تحصیلاتشان کار پیدا کنند. عبدالمهدی روز گذشته در سخنانی وعده داد که برای ایجاد اشتغال تلاش بیشتری میکند و بلافاصله با صدور بخشنامهای از وزارت نفت و از سایر وزارتخانهها خواست که در انعقاد قرارداد با شرکتهای نفتی خارجی سهمیه پنجاه درصدی برای نیروی کار داخلی تعیین کنند.
سفارت آمریکا در بغداد غروب چهارشنبه با انتشار بیانیهای از دولت عبدالمهدی خواسته است که با معترضان مدارا پیشه کند. سازمان ملل متحد چند ساعت قبل از آن، با انتشار بیانیهای نگرانی خود را از بالا گرفتن خشونتها در بغداد و سرکوب معترضان اعلام کرد و از دولت عراق خواست آرامش را به کشور بازگرداند. جنین هنیس پلاسچارت، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق در این بیانیه نوشت:
«از دولت عراق میخواهیم در برخورد با معترضان مدارا پیشه کند و جان و امنیت معترضان را که برای دستیابی به حقوق قانونی خود به خیابانها میآیند و از اعمال خشونت خودداری میکنند به خطر نیندازد و همچنین از جان سایر شهروندان و از اموال آنها حفاظت کند.»
عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق پس از رویدادهای خونین روز گذشته در بغداد در بیانیهای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، به شهروندان عراقی اطمینان داد که در نظر دولت او بین تظاهراتکنندگانی که در چارچوب حقوق قانونی خودشان در حال اعتراض هستند و نیروهای امنیتی عراق که به وظایف خود برای حفظ امنیت تظاهراتکنندگان و تأمین امنیت و ثبات کشور فعالیت میکنند، تفاوتی وجود ندارد.
تکرار خواستههای بیپاسخ در بغداد
عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق شب گذشته اعلام کرد که “تحقیقاتی حرفه” برای شناخت ریشه این حوادث آغاز شده است.
دیروز هزاران تن از شهروندان بغداد در نزدیکی منطقه حفاظت شده یا سبز در اعتراض به بیکاری، خدمات عمومی ناکافی و فساد تظاهرات کردند.
منطقه سبز محدودهای در بغداد است که ساختمانهای دولتی و سفارتخانهها در آن واقع شده و از آن به شدت محافظت میشود.
این تظاهرات پاسخی بود به فراخوانهایی اینترنتی در نخستین سالگرد دولت عادل عبدالمهدی.
سال پیش نیز با فراخوان مقتدی صدر اعتراضاتی شکل گرفت که از مناطق شیعه نیشن جنوب عراق آغاز شد. بیکاری گسترده و نارضایتی از خدمات عمومی در ژوئیه ۲۰۱۸ میلادی سبب بروز اعتراضهایی در جنوب عراق شد و سپس به دیگر نقاط این کشور از جمله پایتخت رسید.
در تظاهرات دیروز خواستههایی که سال گذشته مطرح شده بود تکرار شد.
پس از حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به عراق در سال ٢٠٠٣ که به سقوط حکومت صدام حسین منتهی شد، این کشور دائم گرفتار ناآرامی، انفجار، درگیری نیروهای شبه نظامی، جنگ داخلی و همچنین ظهور داعش بوده که چند سال بخشهای بزرگی از خاک عراق را در اشغال داشت.
به گفته نهاد شفافیت بینالملل که کشورها را از نظر فساد مالی ردهبندی میکند عراق دوازدهمین کشور دنیا از نظر فساد مالی و اداری است.
اعتراضات دو روز اخیر نخستین چالش مهم داخلی دولت عادل عبدالمهدی نخستوزیر محسوب میشود که یکسال پیش به قدرت رسید.
رسانه های خبری چهارشنبه تعداد کشته شدگان در اعتراضات دو روز اخیر عراق را ۹ کشته اعلام کرده اند. اما هنوز منابع رسمی و مستقل تعداد کشته ها را تایید نکرده اند.
در همین حال رویترز گزارش داده است، در اکثر نقاط عراق دسترسی به اینترنت قطع شده است.
طبق این گزارش دسترسی به فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و واتس آپ در سراسر عراق به جز اقلیم کردستان قطع شد.