شیوع ویروس جدید کرونا در ایران از قم آغاز شد. مسئولان دولتی اماکن مذهبی را تعطیل کردهاند و این تعطیلی تا نیمه اردیبهشت ادامه خواهد داشت اما بخشی از نیروهای مذهبی خواهان بازگشایی این اماکن هستند. دانشگاه علوم پزشکی قم میگوید اگر کنترل کرونا را رها کنیم با موج دوم آن روبهرو خواهیم شد که شدیدتر از قبل خواهد بود. آیت الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه های علمیه صبح جمعه گفت: «در اینکه اماکن زیارتی باز شود یا نشود، کاملا تابع پروتکلهای وزارت بهداشت هستیم.»
کرونا در قم ـ عکس از خبرگزاری فارس
محمدرضا قدیر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم در دیدار با آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه گفت:
«اگر پیک کنترلشده و روند نزولی ایجاد شده کرونا در استان را رها کنیم، دوباره از نظر اپیدمی با پیک دومی مواجه میشویم که ممکن است شدیدتر باشد.»
او با تأکید بر جدی گرفتن «فاصلهگیری اجتماعی و هوشمند» افزود:
«روند عادیسازی باید بهصورت پلکانی باشد و این سختگیریها آرامآرام کم شود و شهر را رها نکنیم تا مردم یکباره از منزل بیرون نیایند چون این ویروس هنوز جوان است و ممکن است خود را بازسازی کرده و دوباره منشأ مشکل شود.»
نخستین ثبت رسمی مرگ بر اثر ویروس کووید- ۱۹ در ۲۹ بهمنماه سال گذشته و در شهر قم گزارش شد.
قرنطینه نکردن شهر قم در روزهای نخست شیوع این ویروس در ایران از جمله انتقادهایی بود که از مدیریت بحران کرونا در ایران گرفته شد.
این در حالی است که برخی از مسئولان جمهوری اسلامی، از جمله سعید نمکی، وزیر بهداشت و دریادار حبیبالله سیاری، معاون هماهنگکننده ارتش ایران، میگویند از اواخر دی ۹۸ پیشبینیها و هشدارهایی درباره شیوع ویروس کووید- ۱۹ در ایران داشتند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم بار دیگر هشدار داد که عدهای «فاصلهگذاری اجتماعی» (فیزیکی) و «فاصلهگذاری هوشمند» را رعایت نمیکنند و این مسئله میتواند خسارتهای جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. محمدرضا قدیر گفت:
«ما در کنار بحران کرونا، بحرانهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و دیگر بحرانها را نیز پیش روداریم که نیاز است به مردم کمکهای مقتضی صورت گیرد.»
تعطیلی اماکن مذهبی در ایران در اواخر اسفند سال گذشته انجام شد و همزمان با مقاومت مقامات مذهبی شهر برای باز نگه داشتن حرم معصومه و مسجد جمکران روبهرو شد و حتی به رویدادهایی چون لیسیدن ضریح یا حمله به حرم معصومه در قم انجامید. با این حال اماکن مذهبی در ایران حتی دیرتر از «خانه خدا» و مسجد پیامبر اسلام در مکه و مدینه تعطیل شدند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، ۳۱ فروردین / ۱۹ آوریل در نشست ستاد ملی مقابله با کرونا، اعلام کرد که تعطیلی اماکن مذهبی و مساجد دستکم تا نیمه اردیبهشت ادامه خواهد یافت. روحانی در اینباره گفت:
«قرار بود تا پایان اردیبهشت ماه، شرایط ویژه برای حضور در اماکن مقدس رعایت شود اما آقای اعرافی که از حوزه علمیه در این جلسات حضور دارد، درخواست کرد که این زمان تا نیمه اردیبهشت عقب بیاید و در نیمه اردیبهشت مجدداً شرایط را برای حضور مردم در این اماکن بررسی کنیم.»
پیش از این، آستان قدس رضوی اعلام کرده بود که دستورالعملی برای بازگشایی اماکن مذهبی تهیه کرده است.
احمد مروی، متولی آستان قدس رضوی یک هفته پیش این خبر را در حساب اینستاگرام خود منتشر کرده و گفته بود افزون بر آرامگاه امام رضا در مشهد دستورالعمل بازگشایی شامل حرم معصومه، شاهچراغ، شاهعبدالعظیم و مسجد جمکران هم میشود.
حجت الاسلام سید محمد مهدی میرباقری، عضو خبرگان رهبری و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، صبح جمعه ۵ اردیبهشت در نوشتهای در اینستاگرام هشدار داد:
«توطئهگران جهانی میخواهند دین را کمرنگ، زمینگیر و استحاله کنند. مسجد و هیأت نباید رخنهپوشِ دولت مدرن باشد. فعال عمل کردن معنایش این نیست که اصول بهداشتی مسلم را رعایت نکنیم اما اینکه محافل مذهبی، مساجد و هیأتهای مذهبی را تعطیل کنیم خطرناک است. آنها میخواهند مساجد و هیأتها را منزوی کنند؛ ما باید این پایگاهها و محافل را فعالتر کنیم.»
آیت الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه های علمیه صبح جمعه گفت:
«در اینکه اماکن زیارتی باز شود یا نشود، کاملا تابع پروتکلهای وزارت بهداشت هستیم.»
دولت ایران پس از تعطیلات نوروزی فعالیت ادارات و برخی کسبوکارهای کمخطر را مجاز دانسته و میگوید بهدنبال «فاصلهگذاری هوشمند» است.
سازمان جهانی بهداشت جهانی اما درباره پیامدهای خطرناک پایان محدودیتها هشدار داده است.