طالبان برای ادامه مذاکرات بینالافغان خواستار پذیرش فقه حنفی به عنوان یگانه منبع تصمیمگیری و اصل شمردن توافقنامه آمریکا با طالبان هستند. مقامات رسمی افغانستان هنوز اظهارنظر رسمی درباره این خواستهها نکردهاند، اما برخی گزارشها از وقفه در مذاکرات خبر میدهند.
طالبان در گفتوگوهای صلح در قطر درخواست کردهاند که مذهب حنفی یگانه مذهب رسمی افغانستان باشد و شیعیان نباید از حقوق برابر با سنیها برخوردار باشند.
آنها همچنین خواستهاند که توافقنامه آمریکا با طالبان برای ادامه مذاکرات بینالافغان اصل شمرده شود. کارشناسان خواسته دوم را در تناقض با خواسته اول این گروه میدانند.
تاکنون که نزدیک به دوهفته از آغاز مذاکرات در قطر میگذرد، طرفهای گفتوگوکننده نتوانستهاند حتی بر سر روش کاری در این مذاکرات به توافق برسند. برخی گزارشها از وقفه چند روزه در مذاکرات خبر میدهند.
به گزارش طلوعنیوز، هیات جمهوری اسلامی افغانستان بدیلهایی برای خواستههای طالبان مطرح کردهاند.
این خبرگزاری گزارش داد که در برابر خواسته طالبان برای پذیرش فقه حنفی به عنوان یگانه منبع تصمیمگیری، هیات نمایندگی جمهوری اسلامی افغانستان پیشنهاد دادهاند که هر گاه در جریان مذاکرات اختلافی به میان آمد بر بنیاد فقه حنفی تصمیم گرفته شود، اما حقوق، احوال شخصیه و اصول مذهبی شیعیان و اقلیتهای دینی دیگر در کشور، بیتبعیض رعایت شوند.
جعفر مهدوی، دبیر کل حزب ملت افغانستان به خبرگزاری آوا گفته است که اگر گروه طالبان از خود انعطاف نشان ندهند، روند مذاکرات با بنبست مواجه خواهد شد.
او نتیجه این بنبست را توسل به زور و میدان جنگ برای یافتن برتری دانست و پیشبینی کرد که در این صورت افغانستان با بحران عمیقتر و ناامنی بیشتر مواجه خواهد شد.
کارشناسان مسائل افغانستان درخواست طالبان برای حذف سایر مذاهب از سیاست افغانستان را دور از انتظار نمیدانستند اما از عدم واکنش درخور مقامات رسمی افغانستان در برابر این خواست غیردموکراتیک ابراز نگرانی کردهاند.
علی کریمی، پژوهشگر علوم ارتباطات در یادداشتی روزنامه ۸ صبح در این خصوص نوشت:
«در پی خواست طالبان برای حذف تشیع از قانون اساسی، رهبران هزاره صدای خود را بلند کرده و علیه وضع محدودیت بر آزادی مذهبی اعتراض کردهاند. هرچند برخی مقامات غیرشیعه نیز علیه موضع طالبان ابراز نظر کردهاند، مثل رحمتالله نبیل در توییتر، ولی اکثر رهبران سیاسی تا هنوز لب به سخن نگشودهاند. ما مثلاً هنوز هیچ چیزی از رییسجمهور غنی و حامد کرزی در این باره نشنیدهایم.»
تزلزل و شکاف داخلی در سیاست امروز افغانستان را میتوان در واکنشها به سخنان هفته پیش سرور دانش معاون رئیسجمهوری افغانستان دریافت.
سرور دانش در یک سخنرانی در بامیان حکومت مطلوب طالبان را غیردموکراتیک دانست.
او گفت: «امارت نظامی است، متکی بر اراده یک فرد و بدون رأی و حتی بدون رضایت عامه مردم. این نظام با یک نظام کاملا استبدادی و دیکتاتوری هیچ فرقی ندارد.»
این سخنان با واکنش تند برخی مقامات پشتون همراه شد. از جمله آرین یون، نماینده ولایت ننگرهار در مجلس نمایندگان، چند روز پیش در صحن علنی مجلس تمام مردم هزاره را تهدید به قتل عام کرد.
او با اشاره ضمنی به قتلعامهای تاریخی هزارهها گفت: «انشاالله تاریخ تکرار خواهد شد.»
علی کریمی واکنش نماینده ولایت ننگرهار را مایه شرم برای خانه ملت دانست. به زعم او این سخنان نشان میدهد که امروز تنها طالبان نیست که بر هزارهها میتازد.