سخنان یک مشاور نخستوزیر عراق مبنی بر اینکه قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، خود را «نه یک هماهنگکننده امور در ارتباط با عراق»، بلکه «مسئول داخلی عراق» میدانست، با موجی از خشم هواداران ایران در این کشور روبرو شده است.
فعالان و سران نیروهای حشدالشعبی، همسو با ایران، روز سهشنبه ۱۶ دی در واکنش به اظهارات این مقام ارشد عراقی مدعی شدند که قاسم سلیمانی در راه «کمک به دولت و مردم عراق» کشته شد.
هشام داوود، مشاور مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق، روز ۱۵ دی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی بیبیسی به مناسبت نخستین سالروز کشته شدن قاسم سلیمانی، گفت که فرمانده وقت نیروی قدس سپاه، هرگز خود را در هیات فردی نمیدید که صرفا مسئول هماهنگی امور ایران در قبال عراق است.
او افزود: قاسم سلیمانی حقیقتا خود را مسئول امور داخلی عراق میدانست و از این رو، هر زمان که مایل بود، به عراق وارد و از آن خارج میشد.
هشام داوود این را نیز گفت که قوانین و مقررات عراق برای قاسم سلیمانی اهمیت نداشت.
این مشاور نخستوزیر عراق در ادامه گفت: پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، دولت عراق قانونی گذاشت که بر اساس آن، اسماعیل قاآنی، جانشین فرمانده کشته شده نیروی قدس، برای هر بار سفر به عراق باید روادید دریافت کند زیرا «وقتی در هست، چرا از پنجره میآیید؟ گاهی در باز است و گاهی هم در بسته است، اما باید در را بزنید تا به شما گفته شود بفرمایید».
احمد اسدی، رئیس فراکسیون «السند الوطنی» که وابسته به نیروهای حشدالشعبی در مجلس عراق است، به سخنان هشام داوود واکنش نشان داد و گفت: قاسم سلیمانی همواره «به صورت رسمی و از روشنترین دروازههای قانونی» وارد عراق میشد و «برای کمک به دولت و مردم عراق» به این سفرها اقدام میکرد.
آقای اسدی پرسید: زمانی که قاسم سلیمانی «از سنگری به سنگر دیگر و از خاکریزها (برای نجات عراق از دست نیروهای داعش) میرفت تا جایی که خون پاکش در فرودگاه بغداد به زمین ریخته شد، این مشاور نخستوزیر کجا بود؟»
یک مقام رسمی عراق که خواسته نامش برده نشود، گفته که در پی مصاحبه هشام داوود با بیبیسی، مصطفی الکاظمی او را از مقام مشاور نخستوزیر کنار گذاشته است.
پایگاه خبری «بغداد الیوم» نیز مدعی شد که نخستوزیر عراق دستور انجام تحقیق در مورد اظهارات هشام داوود را صادر کرد. اما دفتر نخستوزیری عراق رسما این امر را تایید نکرده است.
آقای داوود که جامعهشناس با تابعیت دوگانه عراقی- فرانسوی است، با انتشار بیانیهای از همگان پوزش خواسته و نوشته است که از اظهارات او برداشت نادرست شده است.
اما عذرخواهی کفایت نکرده و برخی از نمایندگان ارشد مجلس، مانند مهدی آمرلی، از نخستوزیر خواستند که بیدرنگ هشام داوود را اخراج کند.
آقای آمرلی که عضو کمیسیون امنیت و دفاعی پارلمان عراق است، از مصطفی الکاظمی نیز خواست موضع خود را در خصوص سخنان هشام داوود، بیپرده روشن کند.
یک نماینده مجلس از جناح بدر که از نیروهای همسو با ایران است، گفت که مصطفی الکاظمی با مشاورانی این چنین، نشان داده که دیگر لایق مسند نخستوزیری نیست.
به گفته شعلان ابولجون، یک نخستوزیر بیعمل که حاضر نشده است کلمهای در دفاع از عراقیها و میهمانان رسمی عراق بر زبان آورد، باید کنارهگیری کند.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نشست خبری روز ۱۶ دی زمانی که در مورد اظهارات هشام داوود مورد پرسش خبرنگاران قرار گرفت، گفت: «نخستوزیر وقت عراق به صراحت اعلام کرده که سردار سلیمانی به دعوت دولت عراق همراه با یک ماموریت خاص به عراق رفت اما در فرودگاه بغداد مورد حمله تروریستی قرار گرفت».
قاسم سلیمانی ۱۳ دی پارسال چند ساعت پیش از دیدار با نخستوزیر وقت عراق، همراه با ابو مهدی المهندس، معاون و فرمانده میدانی نیروهای حشدالشعبی، و شمار دیگری از نیروهای ایرانی و عراقی در حمله پهپادی آمریکا به کاروان حامل آنها در نزدیکی فرودگاه بغداد کشته شد.
آمریکا در یکسال اخیر و در آستانه سالروز کشته شدن قاسم سلیمانی بارها تاکید کرد که «این ابر تروریست جهانی» به فرمان دونالد ترامپ حذف شد و «دنیا بدون او امنتر است».
اما عراقیها در این سالروز، و با وجود بیماری همهگیر کرونا، مراسم و تجمعهای بزرگی در بغداد و سایر نقاط عراق، به یاد قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس برگزار کردند.
این آیینهای یادبود در حالی بود که جامعه عراق پیش از کشته شدن قاسم سلیمانی، بر سر نفوذ ایران در این کشور همسایه، دچار دو دستگی شدید شده و ماهها تظاهرات پرشماری در دهها شهر این کشور، با درخواست «اخراج» ایران و قطع نفوذ جمهوری اسلامی برگزار شده بود.