اظهارات معاون اول ابراهیم رئیسی درباره دور زدن تحریم و وارد کردن تجهیزات واکسن به عنوان «اسباب خانه» یکی از سفیران جمهوری اسلامی به ایران واکنشهای کاربران ایرانی در شبکههای اجتماعی را برانگیخته است.
محمد مخبر، معاون رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران، بیستوچهارم آذر در نشستی با جمعی از سفیران این کشور گفت که به دلیل «مشکلات انتقال پول»، یکی از سفرا تجهیزات واکسن کرونا را به عنوان «اسباب خانه» به کشور وارد کرده است. او سپس گفت: «نباید این را میگفتم و از زبانم در رفت.»
مشکلات انتقال پول در مراودات بینالمللی برای جمهوری اسلامی ایران و وارد کردن برخی اقلام به کشور به دلیل نپیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی یا «افایتیاف» و اعمال تحریمها علیه این کشور، مشکلات زیادی بر سر مناسبات تجاری ایران ایجاد کرده است.
گروه ویژه اقدام مالی یک سازمان بیندولتی مستقر در پاریس و یکی از نهادهای ناظر بر تبادلات مالی جمهوری اسلامی ایران پس از امضای برجام است. افایتیاف وظیفه دیدهبانی بر شفافیت مالی در نقل و انتقالهای بانکی بینالمللی، جلوگیری از پولشویی و تأمین مالی تروریسم را عهدهدار است.
این سازمان بارها از جمهوری اسلامی ایران خواسته است به کنوانسیونهای پالرمو (کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته فراملی) و سیافتی (کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم) بپیوندد.
محمد مخبر ماه گذشته از سوی ابراهیم رئیسی به عنوان «مأمور خنثیسازی تحریمها» انتخاب شده بود.
انتقال چمدانی اقلام غیرقانونی توسط مقامات جمهوری اسلامی پیش از این نیز خبرساز شده بود، اما این نخستین بار است که یک مقام بلندپایه دولت به آن اعتراف کرده است.
از جمله سخنان محمود الزهار از اعضای ارشد حماس روز یکشنبه هفتم دی در گفتوگو با العالم، شبکه عربزبان تلویزیون حکومتی ایران، جزئیات دریافت ۲۲ میلیون دلار پول نقد از قاسم سلیمانی را افشا کرد و گفت که قرار بود مبلغ بیشتری دریافت کنند اما فقط ۹ نفر بودند و «هر چمدان ۴۰ کیلوگرم گنجایش داشت».
همچنین برخی رسانهها، از جمله روزنامه نیویورک تایمز، گزارش دادهاند که اسدالله اسدی دیپلمات جمهوری اسلامی ایران متهم است بمبی را که قرار بود از آن در یک عملیات تروریستی در تجمع اعضای سازمان مجاهدین خلق در سال ۹۸ استفاده شود، در چمدان دیپلماتیک خود جاسازی و به اروپا انتقال داده بود.
اظهارات اخیر محمد مخبر اسباب واکنشهای طنزآمیز برخی از کاربران ایرانی شد و گروهی از مدافعان جمهوری اسلامی نیز به سخنان مخبر انتقاد کردند، هرچند برخی نیز اظهارات او را توجیه کردهاند.
علی قلهکی، فعال رسانهای اصولگرا، در توییتی نوشت: «با توجه به روند مذاکره، فرسایشی شدن آن و یا حتی عدم حصول نتیجه، نیاز است که راههای دور زدن تحریمها حتی راههای خاص! نسوزد. مطرح نمودن دور زدن تحریم در قالب لوازمِ سفرا بسیار اشتباه بود؛ آمریکاییها مستند به صحبتهای مخبر میتوانند مانع از خروج لوازم دیپلماتهای ما از کشور میزبان شوند.»
مهدی نیکخواه، یکی از کاربران مدافع جمهوری اسلامی، در توییتی اظهارات مخبر را «حماقت» توصیف کرد و نوشت: «در ماجرای لو دادن راههای دور زدن تحریم توسط مخبر برخی در توجیه میگویند که این اتفاق تازهای نبوده و آمریکاییها از آن اطلاع داشتند.»
او با تأیید این نظر، اضافه کرد: «ولی اینکه یک مقام مسئول در سطح معاون اول رییس دولت! آن را تأیید رسمی کند موضوع دیگری است که نتایج آن را به زودی خواهیم دید!»
کاربری به نام «طاهرزاده» مأموریت مخبر برای «خنثیسازی تحریمها» را دستمایه طنز قرار داده و پوستری ساخته حاوی عکسی که گویی ابراهیم رئیسی به مخبر میگوید «من حکم زدم بروی تحریمها را خنثی کنی، نه این که لو بدهی.»
کاربری با شناسه «امیرحسین آزادمرد» نوشت، مخبر کاری کرد که «از این به بعد وسایل شخصی سفیرهای ایران و خانوادههایشان» را موقع آمدن به ایران «بازرسی و زیر و رو» کنند و «دنبال مصادیق نقضِ تحریمها» بگردند و از سویی «فعالیتهایشان در کشور محل مأموریت» را «بیشتر تحت نظر» بگیرند.