
طی روزهای اخیر حدود 60 نفر از وزرا و دیگر اعضای دولت بریتانیا بهدلیل رسواییهای کابینه جانسون استعفا دادند.بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در سخنانی کوتاه استعفای خود از سمت نخستوزیری را اعلام کرد.
جانسون پنجشنبه 16 تیر تصریح کرد که از ترککردن بهترین شغل جهان غمگین است و از اعضای حزب محافظهکار خواست هر چه سریعتر رهبری برای حزب برگزینند.روز پنجشنبه ۱۶ تیر (۷ ژوئن) بوریس جانسون، نخست، وزیر بریتانیا پس از چند هفته جنجالی، آخرین رسوایی اخلاقی و بالاخره کنارهگیری بیش از ۵۰ تن از مقامهای دولتی از مقام خود استعفا داد. او هنگام اعلام این خبر در برابر دفتر نخست وزیری در ساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ در لندن گفت: «اکنون اراده حزب او به وضوح بر این است که رهبر و در نتیجه نخستوزیری جدید داشته باشد.»
جانسون صبح همین روز از رهبری حزب محافظه کار کناره گیری کرد، اما گفت قصد دارد تا پاییز امسال به عنوان نخست وزیر در سمت خود باقی بماند. او پس از استعفا از مقام نخست وزیری گفت تا تعیین رهبری جدید در حزب خود به مسئولیتهایش به عنوان رهبرحزب و نخست وزیر ادامه میدهد.
به باور برخی تحلیلگران این یک شکست تحقیرآمیز برای جانسون است. کسی که هدایت بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا را در کارنامه خود دارد و در عین حال یکی از موفقترین کمپینهای واکسیناسیون در جهان به نام خود ثبت کرده است. او در سخنان امروز خود هنگام اعلام استعفایش گفت: “بی نهایت به دستاوردهای این دولت افتخار می کنم.”جانسون در دو روز اخیر با سرسختی هر چه تمامتر از ماندنش در مقام نخستوزیری دفاع میکرد و با وجود استعفاهای پشت سر هم وزیران و معاونان و مشاوران ردهپایینتر و درخواستهای کنارهگیری از سوی همحزبیهای خود حاضر نبود از سمت خود نه در رهبری حزب محافظهکار و نه به عنوان نخستوزیر استعفا دهد.
او در سخنان خود به دستاوردهای دولتش از جمله «برگزیت» و تقابل با روسیه در بحران اوکراین اشاره کرد.
جانسون تا تعیین نخستوزیر جدید حداکثر تا پاییز سال جاری در سمت خود باقی خواهد ماند.
لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا هم استعفای جانسون را تصمیمی درست توصیف کرد. او اظهار داشت که باید تا تعیین رهبر جدید، حزب محافظهکار وحدت و انسجام خود را حفظ کند.
تا پیش از استعفای جانسون حدود 60 وزیر و عضو دولت او از مقامهای خود استعفا داده بودند. در همین رابطه، ناظم الزهاوی، وزیر جدید دارایی هم تنها دو روز پس از انتصاب خواستار استعفای جانسون شده بود.
تعدادی از وزرا و اعضای عالی حزب محافظهکار چهارشنبه به دوانینگ استریت رفته و از جانسون خواستند استعفا کند. جمعی از نمایندگان پارلمان هم روز گذشته با جانسون دیدار کرده و بهطور تلویحی او را به استیضاح تهدید کردند اما همزمان از وی خواستند با استعفا آبروی سیاسی خود را حفظ کند.
جانسون در جلسه کمیته تماس با پرسشها و انتقادات تند و صریحی از سوی سیاستمداران درباره رفتارها و رسواییهای پیشین خود و اعضای کابینهاش مواجه شد.
دهها نماینده موضع جانسون در دفاع از یک وزیر که پیشینه قضایی در رابطه با سو رفتار جنسی داشته است را مورد انتقاد قرار دادند.
برگزاری جشنهای پر تعداد در دفتر و محل اقامت جانسون در دوره ممنوعیت تجمعات بهدلیل شیوع کرونا نیز از رسواییهایی بود که منتقدان نخستوزیر بر آن انگشت گذاشتند.
حزب محافظهکار همچنین در معرض چندین رسوایی جنسی از جمله آزار یک نوجوان توسط یک نماینده محافظهکار و مشاهده فیلمهای مستهجن توسط برخی دیگر از نمایندگان محافظهکار در حین جلسات پارلمان قرار گرفته است.
واکنشها به استعفای جانسون
استعفای جانسون با دو واکنش مهم روبر شد؛ اوکراین و روسیه. بوریس جانسون بلافاصله پس از اعلام استعفای خود از سمت رهبری محافظهکاران، با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین تماس گرفت. او در گفتگو با زلنسکی گفت که میخواهد بر “حمایت مستحکم بریتانیا” از اوکراین تاکید کند.
یک سخنگوی دفتر نخست وزیری نیز با اشاره به “حمایت تزلزلناپذیر بریتانیا از مردم و رئیسجمهور اوکراین گفت که بریتانیا تا زمانی که نیاز باشد «به ارائه کمکهای دفاعی حیاتی ادامه خواهد داد.»
ولودیمیر زلنسکی نیز از نخستوزیر بریتانیا برای اقدامات قاطع او در قبال اوکراین قدردانی کرد و گفت که مردم اوکراین از تلاشهای بریتانیا سپاسگزار هستند.
میخائیل پودولیاک، مشاور رئیس جمهور اوکراین در توییتر از جانسون به خاطر این که “همیشه در خط مقدم حمایت از اوکراین” قرار داشته، قدردانی کرد.
کرملین اما از رفتن جانسون ابراز خشنودی کرد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در این باره گفت: “او (جانسون) ما را دوست نداشت، ما هم او را دوست نداشتیم.” او روز پنجشنبه ابراز امیدوار کرد که روزی در بریتانیا افراد “حرفهایتری” که “میتوانند از طریق گفتگو تصمیم گیری کنند، به قدرت برسند”، اما او در حال حاضر امید چندانی ندارد.