اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» برای سه چهره مطرح و ممنوعیت اظهارنظر درباره وقایع مهم کشور

گوی قوه قضاییه اتهام رضا کیانیان، آذر منصوری و صادق زیباکلام را نشر اکاذیب و فعالیت تبلیغی علیه نظام عنوان کرد. این اتهامات به دلیل اظهار‌نظر درباره حملات شیمیایی به مدارس، یک ماه پس از آن مطرح می‌شود که مجلس طرح «ممنوعیت اظهارنظر قبل از مقامات رسمی» را در دستور بررسی گذاشت.

مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه، روز سه‌شنبه ۲۳ اسفند در آخرین نشست خبری خود در سال ۱۴۰۱ گفت پرونده رضا کیانیان در مرحله تحقیقات مقدماتی در شعبه دادسرای عمومی تهران در حال رسیدگی با اتهام «نشر اکاذیب» است و برای خانم منصوری و آقای زیباکلام «قرار جلب به دادرسی صادر و پرونده به دادگاه کیفری دو ارسال شده است».

به گفته او، برای اتهام «تشویش اذهان عمومی و فعالیت تبلیغی علیه نظام» این دو نفر قرار منع تعقیب آن‌ها صادر شد.

هفته گذشته علی صالحی، دادستان تهران، از اعلام جرم و تشکیل پرونده قضایی برای کیانیان، زیباکلام و منصوری و همچنین مدیران مسوول رسانه‌های هم‌میهن، رویداد ۲۴ و شرق به دلیل «نشر دروغ و شایعات»، «تهدید فضای امنیت روانی شهروندان و خانواده‌ها»، «التهاب‌آفرینی در فضای مجازی»، «انتشار ادعا‌هایی خلاف واقع و کاملا دروغ» و «تشویش اذهان عمومی» خبر داده بود.

در مورد این سه رسانه هم سخنگوی قوه قضاییه امروز توضیح داد که «پرونده‌شان در دادسرا در حال رسیدگی است».

صالحی همچنین گفته بود در زمینه اظهارنظر مربوط به حملات شیمیایی به مدارس، چهره‌های معروف و رسانه‌های مکتوب و برخط مورد رصد دستگاه‌‎های امنیتی، انتظامی و قضایی قرار دارند و در صورت «شایعه‌پراکنی و دروغ‌پردازی» برخورد «قاطع و قانونی» در انتظارشان خواهد بود.

به گفته دادستان تهران، در پی دستور رییس قوه قضاییه در رابطه با «لزوم صیانت از امنیت روانی مردم و خانواده‌ها و برخورد با نشر دروغ و شایعات بی‌اساس در رابطه با موضوع مسمومیت‌های اخیر»، دو شعبه ویژه در دادسرای تهران راه‌اندازی شده است.

یک روز پیش از اظهارات صالحی، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه، فرمان برخورد با افرادی که آنان را «التهاب‌آفرین و دروغ‌پراکن» خواند، صادر کرد.

اژه‌ای به دادگستری تمام استان‌ها دستور داد شعبه‌ای را در مرکز استان برای احضار این افراد اختصاص دهند که به اعتقاد او یا «هم‌راستا با دشمن» هستند و به اشد مجازات می‌رسند یا سوء‌نیت ندارند که در هر صورت با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود.

به نظر می‌رسد وارد کردن اتهاماتی چنین سنگین به چهره‌های سرشناس و البته رسانه‌های منتقد، همسو با طرحی است که اوایل بهمن ماه امسال خبر تدوین آن عمومی شد و واکنش‌های منفی فراوانی را هم در پی داشت.

کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس طرح الحاق یک ماده به عنوان «ماده ۵۱۲ مکرر» قانون مجازات اسلامی را از ماه گذشته در دستور کار قرار داد که به موجب آن، حق آزادی بیان حتی از آن‌چه امروز وجود دارد هم محدودتر خواهد شد.

به موجب این طرح اگر اتفاقی در سطح جامعه رخ دهد، تا وقتی درباره آن اظهارنظر رسمی نشده، افراد مشهور و پرمخاطب «نباید» اظهارنظری درباره موضوع داشته باشند.

به بیان دیگر، اگر شایعاتی درباره حادثه یا رخدادی با گستره مخاطب وسیع شکل بگیرد، اظهارنظر درباره این شایعات «جرم» محسوب می‌شود.

حتی اگر این شایعات «صحیح» باشند، اگر پیش از موضع‌گیری مراجع رسمی از سوی چهره‌های پرمخاطب طرح شوند و با روایت بعدی مقام‌های جمهوری اسلامی تفاوت داشته باشند نیز مصداق جرم هستند.

مجلس‌نشین‌ها در حالی مشغول بررسی این طرح هستند که مجازات مجرمان هم در آن شامل «حبس بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ سال» و «جزای نقدی بیشتر از ۳۶۰ میلیون ریال تا ۵۵۰ میلیون ریال» پیش‌بینی شده است.

این طرح هنوز در مجلس تصویب نشده و نام «قانون» به خود نگرفته است اما به نظر می‌رسد قوه قضاییه به‌ عنوان دستگاه مجری قانون در ماجرای مسموم‌سازی‌های سریالی در حال اجرای آن است.

مسعود ستایشی،‌ سخنگوی این قوه از تشکیل حدود ۳۰ پرونده برای «سلبریتی‌ها» به دلیل «شایعه‌پراکنی» خبر داد و دیگران را هم تهدید کرد اگر «گوش شنوا» نداشته باشند، با «اقتدار» با آنان برخورد خواهند کرد.

هم‌زمان، از روز گذشته خبرهایی مبنی بر ممنوعیت معامله برای ۵۳ هنرمند از سوی جمهوری‌اسلامی منتشر شد اما معلوم نیست این افراد با چه حکمی ممنوع‌المعامله شده‌اند