آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
تداوم این اتفاق میتونه باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی مثل سهام، کریپتو و طلا بشه‼️
پس بریم موضوع رو دقیق‌تر بررسی کنیم.
اول ببینیم چه چیزی باعث کاهش ارزش ین شده؟
بهره پایین در ژاپن نسبت به سایر کشورها. تا ماه گذشته نرخ بهره در ژاپن منفی ۰/۱٪ بود و در این لحظه نرخ بهره بانک مرکزی ژاپن ۰/۱٪ هست.
سایر کشورها چطور؟ امریکا ۵/۵٪، اروپا حدود ۴/۵٪
پس این اختلاف نرخ بهره که ابزاری برای اعمال سیاست‌های پولی هست منشا اصلی کاهش ارزش ین ژاپن هست.
حالا چرا باید افت ارزش ین برای ما مهم باشه؟
چون بانک مرکزی ژاپن (BoJ) با ۱/۱ تریلیون دلار بیشترین دارنده اوراق قرضه امریکا هست. به عبارتی از بین کشورهای خارجی، ژاپن در حال حاضر دارنده حدود ۱۵٪ از بدهی دولت امریکا به شکل اوراق قرضه خزانه امریکا هست.
اما اوراق قرضه چی هست؟
اوراق قرضه دولتی (یا “اوراق خزانه”) نوعی ابزار بدهی هست که دولت‌ها برای تامین منابع مالیشون صادر می‌کنن.
در واقع، زمانی که یک دولت نیاز به تامین مالی برای پروژه‌های بزرگ، پرداخت بدهی‌ها یا حتی پوشش کسری بودجه داره، این اوراق را به سرمایهگذاران می‌فروشه.
سرمایهگذاران با خرید این اوراق عملاً به دولت پول قرض میدن و دولت متعهد میشه که در تاریخ معینی در آینده، مبلغ مشخصی رو به عنوان اصل بدهی و معمولاً سودی که به آن تعلق می‌گیره، به سرمایهگذاران برگردونه. این اوراق به دلیل پشتوانه دولت معمولاً از امنیت بالایی برخوردار هستند و در بازارهای مالی به عنوان سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک شناخته می‌شوند.
نرخ سود اوراق قرضه چطور محاسبه میشه؟
زمانی که دولت اوراق قرضه منتشر میکنه، برای اوراق یک قیمت سررسید تعیین میکنه P2. بعد این اوراق رو با قیمتی کمتر از قیمت سررسید به فروش میرسونه P1.
سود اوراق = P2-P1
نرخ سود اوراق = (P2-P1)/t
نکته ظریف اینجاست که چون قیمت سررسید ثابت هست، هر چه خریدار اوراق اونها رو ارزون‌تر بخره فاصله قیمتی P1 و P2 بیشتر میشه و سود بیشتری می‌بره. پس نتیجه میگیریم هر چه قیمت بازاری اوراق کمتر باشه، سود اون بیشتره یا به عبارتی «نرخ سود اوراق با قیمت اون رابطه معکوس دارد».
برگردیم به بحث اصلی: در شرایطی که ین ژاپن به پایین‌ترین ارزش خودش در ۳۴ سال گذشته رسیده، BoJ به عنوان نهادی که مسئولیتش ایجاد ثبات اقتصادی و ثبات ارزی هست باید وارد عمل بشه و در گام اول جلوی این ریزش رو بگیره و ین رو تقویت کنه تا به محدوده متعادلی برسه.
در شرایط فورس ماژور، ابزارهایی مانند نرخ بهره و تغییرات تراز تجاری ابزاری ناکارآمد هست و این خرید و فروش اوراق قرضه امریکا هست که با نقدشوندگی بالا عنوان ابزاری موثر به کار BoJ خواهد آمد. پس ژاپن میتونه با فروش اوراق قرضه امریکا تبدیل اون به ین از کاهش بیشتر ارزش ین جلوگیری بکنه.
اما فروش سنگین اوراق قرضه امریکا توسط بانک مرکزی ژاپن چه پیامدهایی داره و چقدر این اقدام محتمل هست؟
۱- افزایش نرخ بهره: عرضه و فروش سنگین‌اوراق قرضه توسط BoJ باعث کاهش قیمت اوراق و در نتیجه بالا رفتن نرخ بهره این اوراق میشه و هزینه وام‌گیری رو برای دولت امریکا و مصرف‌کننده‌ها (وام مسکن، خودرو، کارت‌های اعتباری) افزایش میده.
۲- نوسانات بازار سرمایه و دارایی‌های پر ریسک: فروش سنگین اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا میتونه باعث بی‌ثباتی و نوسانات در بازارهای مالی بشه. سرمایهگذاران ممکنه اون رو به‌عنوان نشانه‌ای از کاهش اعتماد به بدهی ایالات متحده تلقی کنن، که میتونه به تمایل به ریسک کمتر منجر بشه. در نتیجه این اتفاق موجب کاهش اقبال به بازار سرمایه و روی آوردن سرمایهگذاران به دارایی‌های کم ریسک مانند طلا یا فرانک سوییس بشه.
۳- اگر BoJ درآمد حاصل از فروش اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا را به ارز دیگری تبدیل کند، این می‌تواند باعث کاهش ارزش دلار آمریکا شده و دلار ضعیف‌تر می‌تواند بر تجارت بین‌المللی، تورم و دیگر عوامل اقتصادی تأثیر بذاره و به یک مسئله در سطح اقتصاد جهانی تبدیل بشه.
با توجه به روابط اقتصادی و دیپلماتیک ژاپن و امریکا و همکاری نزدیک این دو انتظار میره هر اقدامی از سمت BoJ با همانگی قبلی و دادن زمان کافی به امریکا باشه تا پیامدهای اقدامات ژاپن رو کنترل بکنه. اما دنیا همیشه بر مبنای منطق و انتظارات متعارف پیش نمیره. پس باید برای سناریوهای ناگهانی آمادگی داشته باشیم. خصوصا در شرایطی که ریسک‌های متعددی در اقتصاد جهانی مثل یک برج هیجان روی هم انباشته شدن و یک تصمیم اشتباه کافیه تا این برج هیجان فرو بریزه.
