انتخابات و بازی دو سر باخت اصلاح طلبان: روح الله سوری

اعلام اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان تقریبا در تمام انتخابات برگزار شده واجد نوعی غافلگیری برای مردم و ناظران سیاسی بوده است.

در انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری اخیر پس از درگذشت ابراهیم رییسی نیز به نحوی می توان نشانه هایی از این غافلگیری را مشاهده کرد.

هرچند که رد صلاحیت کسانی چون لاریجانی، احمدی نژاد، جهانگیری و آخوندی تا حدود زیادی قابل پیش بینی بود اما در این میان یک رد صلاحیت(وحید حقانیان) و یک تایید صلاحیت (پزشکیان) بیش از همه غیرقابل پیش بینی بود.

اگر از حقانیان بگذریم بدون تردید تایید صلاحیت مسعود پزشکیان به دلایل متعددی عجیب به نظر می رسد.

در درجه اول اقای پزشکیان تا کنون دوبار برای انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت شده است..
و مهمتر از آن اینکه رد صلاحیت وی  در انتخابات چند ماه پیش مجلس شورای اسلامی این سوال را به ذهن متبادر می کند که چگونه کسی که برای نمایندگی مجلس در یک حوزه انتخابی واجد صلاحیت از سوی  هیئت اجرایی تشخیص داده نشده است به فاصله ای کم برای انتخابات ریاست جمهوری تایید صلاحیت می شود.

دلیل دیگر برای عجیب بودن و غافلگیرانه بودن تایید صلاحیت پزشکیان به این مساله بر می گردد که نام وی تنها چند روز پیش از اعلام اسامی نهایی تایید شدگان در لیست کاندیداهای مورد اجماع اصلاح طلبان قرار گرفته بود و از این لحاظ تایید صلاحیت وی مساله ای قابل تامل است.

در پاسخ به این ابهامات و مجهولات می توان چند مساله را مورد توجه قرار داد..

در درجه اول به نظر می رسد برای حاکمیت تکرار وضعیت مشارکت در انتخابات پیشین مجلس تا حدودی مایه نگرانی بوده است…

و شاید با تایید صلاحیت پزشکیان و رد صلاحیت سایر کاندیداهای شاخص تر اصلاح طلبان همچون جهانگیری و آخوندی، حاکمیت قصد داشته است تا ضمن فعال کردن بخش هایی از اصلاح طلبان در انتخابات، از تایید کاندیدایی که احتمال رای آوردن یا به چالش کشیدن کاندیداهای اصولگرا را داشته باشد نیز جلوگیری کرده باشد..

در درجه دوم می توان این ایده را مطرح کرد که تایید صلاحیت پزشکیان تا حدود زیادی به خاطر تاکتیک اصلاح طلبان در معرفی کاندیداهای خود قبل از اعلام اسامی تایید شدگان باشد..

در واقع این اقدام اصلاح طلبان، شورای نگهبان را در یک شرایط ناخواسته قرار داد که در نهایت این شورا را به سمت تایید یک کاندیدا از لیست اصلاح طلبان متمایل کرد..

به نظر نمی رسد این ایده از اعتبار بالایی برخوردار باشد و شاید حتی اگر اصلاح طلبان اقدام به انتشار لیست نمی کردند باز هم شورای نگهبان به خاطر همان دلیلی که در بخش اول گفته شد به تایید شخصی چون پزشکیان اقدام می کرد.

به هر حال حتی اگر به زعم برخی این اقدام اصلاح طلبان را نوعی قدرت نمایی در نظر بگیریم باید اذعان کرد که این قدرت نمایی موضوعی زودگذر خواهد بود..

چرا که نتیجه انتخابات چه پیروزی پزشکیان باشد چه شکست وی، عملا تبعات منفی آن برای اصلاح طلبان بیشتر از دستاوردهای آن خواهد بود.

در صورتی که پزشکیان و اصلاح طلبان در این انتخابات شکست بخورند، اصلاح طلبان انتخاب محور بیشتر از گذشته دچار انزوا خواهند شد
در صورت پیروزی احتمالی (که تا حدود زیادی دور از ذهن است) نیز در نهایت این پیروزی نتیجه بهتری از شکست انتخاباتی برای اصلاح طلبان به ارمغان نخواهد آورد..

دلیلی که برای این ادعا می توان مطرح کرد این است که دولت احتمالی اصلاح طلب در نهایت چیزی فراتر از یک مجری منویات حکومت بویژه در سیاست خارجی نخواهد بود
و همانند دولت روحانی واکنش های چالش زایی با حکومت در بحران های سیاسی داخلی در پیش نخواهد گرفت که خود این مساله هم باعث خواهد شد تا اصلاح طلبان در نگاه منتقدین جایگاه خود را به عنوان یک نیروی سیاسی در تحولات آتی کاملا از دست بدهد.