رادیکالهای نظام اصلاً تصورش را هم نمیکردند که طی فقط سه ماه ستارهٔ بخت آنها در آسمان سیاست جمهوری اسلامی به پایین کشیده شود یا حداقل اینچنین کمفروغ شود. تا پیش از سه ماه قبل همهٔ شواهد و قرائن حکایت از این داشت که رهبر نظام تصمیم گرفته ماشین نظام را با همین نیروهای جوان انقلابی رادیکال (از قبیل ثابتیها) و پدرخوانده های پایداریچی آنها به پیش ببرد؛ اما در پی سقوط بالگرد، رهبر نظام ظاهراً تصمیم گرفت تغییر مختصری در دست فرمان همیشگیاش بدهد و بال و پر نیروهای رادیکال را اندکی بچیند و برای جلوگیری از روند فروپاشی اقتصاد کشور به نیروهای تکنوکرات اصلاحطلب میدان دهد.
اما این تغییر دست فرمان به نظرم کار بسیار پرهزینهای برای نظام خواهد بود. باید توجه داشت که این جریان رادیکال مهمترین و اصلیترین نیروی حامی نظام و شخص آقای خامنهای است. این نیرو که شبکهٔ وسیعی را در سراسر کشور تشکیل داده (امامان جمعه، مداحان حکومتی، فرماندهان بسیج، سازمانهای تبلیغی و رسانهای و غیره) در واقع خود نظام است و تضعیف آن تضعیف اصل نظام.
از اظهارنظرهای چند روز اخیر زعمای جریان تندرو و بنیادگرای جمهوری اسلامی پیداست که آنها به شدت از رهبری و سیاست جدید وی رنجیده خاطر شده و حتی عصبانیاند. یکی از آنها توئیت کرده بود: «بگذار اغتشاشات شروع بشه، ببینم کی میاد کف خیابون برای حفظ نظام». جوان انقلابی تندرویی که هویت خود را در نفی «شیاطینی» مثل ظریف و خاتمی و روحانی تعریف کرده بود حالا ناگهان همهٔ این «شیاطین» را دوباره بر سریر قدرت میبیند. تو گویی نظام ناگهان چند بمب اتمی را بر سرشان ریخته است.
احتمالاً آقای خامنهای در صدد برخواهد آمد که به طریقی جلوی تلفات و ریزشهای بیشتر در بین این نیروها را بگیرد و دلگرمیهایی به آنها بدهد. هر چند به نظرم کار مشکل و چهبسا ناممکنی است زیرا موفقیت دولت جدید در اصلاحات اقتصادی موردنظر آقای خامنهای منوط به خنثیسازی همین نیروهای رادیکال و تندرو است. و البته باید توجه داشت که این نیروهای رادیکال هم چندان دستبسته و منفعل نیستند. اینها طی سالهای گذشته حسابی قدرتمند شدهاند و در همهٔ ارکان مملکت قدرت و نفوذ پیدا کردهاند. آنها بهتر از هر کسی میدانند که حیات جمهوری اسلامی منوط به وجود و حضور آنهاست و لذا بعید میدانم اینها به سادگی بساط خود را جمع کنند ولو به صورت موقت. هیچ بعید نیست که در روزها و هفتههای آینده شاهد حوادث غیرمترقبهای باشیم (از قبیل تظاهرات خیابانی خشن ساختگی و غیره)؛ حوادثی که به رأس نظام پیام دهد: «وجود نیروهای جوان انقلابی برای حفظ نظام ضروری است.»
بیژن اشتری،
نویسنده و مترجم
ــــــــــــــــــ