اختصاص تجهیزات پزشکی جامعه کارگری به ثروتمندان با توجیه خودکفایی
نسرین هزاره مقدم
یکی از دغدغههای جدی بیمهشدگان کارگری به خصوص بازنشستگان و مستمریبگیران صندوق تامین اجتماعی که در فقر به سر میبرند و روزگار ناخوشی دارند، «مسأله درمان» است. این روزها داروهای بیماریهای خاص به خصوص داروهای باکیفیت و توصیه شده از سوی پزشکان از شمول بیمه خارج شده و باید آزاد خریداری شود آن هم با قیمت هنگفت. گاهی قیمت داروهای قلب یا سرطان یک بازنشسته به اندازه نصف مستمری ماهانه او یا حتی بیشتر است. بیمه تکمیلی هم جوابگو نیست و مراکز ملکی، محدود و شلوغ هستند و خدمات آنها در گذر زمان آب رفته و بسیاری از این مراکز به هیات امنایی تبدیل شدهاند، یعنی دیگر بودجهای برای ارائه درمان رایگان به بیمهشدگان از صندوق تامین اجتماعی دریافت نمیکنند.
مرداد سال 1402 «حسن هاشمی» مدیرعامل بیمارستان میلاد تهران در مورد یک قلم از این مشکلات یعنی هیات امنایی شدن بیمارستان فوقتخصصی میلاد به ایلنا گفت: هدف از تغییر ماهیت مراکز درمانی ملکی به هیأت مدیرهای، ایجاد ساختاری چابک، پاسخگو و با عملکردی قابل ارزیابی توسط بازرسی مستقل است. در اینگونه ساختارها بالاترین رکن هیأت امنا یا مجمع صاحبان سهام است که هیأت مدیره و مدیرعامل باید در قبال عملکرد خود به آنها پاسخگو باشد. ازجمله مزایای دیگر این شیوه اداره بیمارستانها افزایش کارایی و اثربخشی است به این معنی که این بیمارستانها باید به جای دریافت بودجه با عملکرد خود مخارج بیمارستان را تأمین کند.
اینکه چگونه بیمارستان میلاد با عملکرد خود درآمدزایی میکند و نیازی به بودجه ندارد، جای بحث بسیار دارد چون قانون الزام، ارائه درمان رایگان به بیمهشدگان تامین اجتماعی را در تمام بخشهای درمانی کشور به شیوهای صریح و روشن الزام کرده اما حالا حتی در بیمارستانهای ملکی هم درمان رایگان و برابر نیست.
واقعیت این است که درمان کارگران دیگر رایگان نیست و طبقاتی شده و وقتی در مهمترین و اصلیترین بیمارستان ملکی تامین اجتماعی یعنی بیمارستان میلاد تهران، برابری در درمان و درمان رایگان رعایت نمیشود، چه انتظاری میشود از بیمارستانها و کلینیکهای دولتی و آزاد داشت؟
سرویس خاص به بیماران ثروتمند
«یوسف موحدی» بازنشسته شرکت کمک فنر ایندامین و فعال صنفی مستمریبگیران از وجود بخش VIP در بیمارستان میلاد تهران انتقاد میکند و میگوید: بخش VIP در بزرگترین بیمارستان ملکی تامین اجتماعی کشور چه معنایی دارد؟ چرا بیمارستانی که متعلق به کارگران و بیمهشدگان است به اغنیا و ثروتمندان به صورت «خاص» سرویس میدهد؟!
مشاهدات عینی هم از تبعیض در ارائه خدمات درمانی در بیمارستان میلاد خبر میدهد. ظاهراً یکی از طبقات فوقانی این بیمارستان که تمام و کمال متعلق به کارگران است، VIP نامیده میشود و به ثروتمندان سرویس خاص ارائه میدهد. در حالیکه بخشهای عادی این بیمارستان به شدت شلوغ است و بیمهشده باید از ۴ یا ۵ صبح برای نوبت گرفتن برود تا ظهر یا بعدازظهر نوبتش برسد، در بخش VIP این بیمارستان، تختها خالی و راهروها خلوت است و بهترین امکانات و سرویسها فوراً در اختیار کسانی قرار میگیرد که به این بخش مراجعه میکنند و صدالبته از عهده هزینههای آن هم برمیآیند.
موحدی میگوید: چرا دستگاهها و تجهیزات ما را به پولدارها اختصاص دادهاند؟ وقتی برای دستگاههای MRI باید حداقل دو ماه قبل نوبت بگیریم، در VIP بدون نوبت از MRI استفاده میکنند و نیازی به انتظار و معطلی ندارند! مگر این دستگاهها متعلق به کارگران نیستند؟ مگر نباید به ما بیمهشدگان سرویس بدهند؟ نکند منظور از تامین خودکفای مخارج بیمارستان در سیستم هیات امنایی همین است؟ امکانات را از کارگران بگیرند و به صورت خاص در اختیار ثروتمندان بگذارند و پول دربیاورند؟!
او اضافه میکند: با چه مجوزی بزرگترین بیمارستان ملکی تامین اجتماعی را از ملکی به هیاتامنایی تبدیل کردهاند؟ کارشان چه منطق و استدلالی داشته و چطور به خود اجازه دادهاند برای بیمارستانی که متعلق به ماست، خودسر تصمیم بگیرند؟
به گفته این بازنشسته، با بازنشستگان و کارگران که سهامداران اصلی صندوق تامین اجتماعی هستند، شفافیت ندارند و این عدم اطلاعرسانی و عدم شفافیت، روزبهروز از طول و عرض امکانات رایگان کاسته است. حالا زمانی که برای درمان حتی به یک بیمارستان ملکی مراجعه میکنی، باید یک کیسه پر پول در جیب بغل داشته باشی!
صف انتظار طولانی برای بیماران کمبضاعت
اگر یک کارگر یا بازنشسته بخواهد از خدمات کلینیکی و پاراکلینیکی مثل MRI استفاده کند و وضعیت جسمیاش اصطلاحاً فورس ماژور باشد، توصیه میشود سراغ یک مرکز درمانی ملکی نرود چون تا وقتی صف جلو برود و نوبتش شود، شاید کار از کار گذشته باشد. در این شرایط، وقتی یک بیمارستان کارگری بخش VIP دارد و این بخش خلوت، بینوبت به خواص سرویس باکیفیت میدهد، آه از نهاد کارگران بلند میشود. کارگران در صحن بیمارستان میلاد به چشم میبینند که خدمات درمانیشان «طبقاتی» عرضه میشود و تجهیزاتی که با پول آنها خریداری شده، به بهانه پول درآوردن و تامین مخارج بیمارستان، برای سایرین استفاده میشود.
گویا مسئولان همه بایدهای قانونی را در صندوقچهای در پستوهای تاریک تاریخ به امانت گذاشته و کامل به دست فراموشی سپردهاند. قانون الزام حد و مرزی برای درمان رایگان قایل نیست، تا آن حد درمان رایگان را برای طبقه کارگر روا دانسته که حتی تاکید دارد اعزام بیمار به خارج از کشور در معیت یک نفر همراه باید کاملاً رایگان باشد اما در سه دهه اخیر، وضعیت طوری پیش رفته که نصیب کارگر و بازنشسته از درمان رایگان، یک نوبت MRI ساده و بیدردسر هم نیست! متاسفانه جامعه شدیداً طبقاتی شده و اغنیا همه چیزهای خوب را برای خودشان قبضه کردهاند، حتی اتاقهای بیمارستان کارگری میلاد و تجهیزات آن را که با پول کارگران خریداری شده است.