جایزه ویژه حقوق بشری بنیاد “واتسلاو هاول” برای نویسندگان در خطر به نماینده توماج صالحی، خوانندهٔ معترض زندانی ایرانی، اهدا شد.در مراسمی که چهارشنبه ۴ مهر در نیویورک برگزار شد، کیلن گالاهر، وکیل بینالمللی توماج صالحی، جایزه موسوم به “برهم زدن آرامش” را به نمایندگی از صالحی دریافت کرد.
جایزه “برهم زدن آرامش” به طور سالانه به نویسندگان برجستهای از سراسر دنیا تعلق میگیرد که در آثار خود بر روی حقوق بشر تمرکز میکنند و از این رو از سوی حکومتهای تمامیتخواه آزار و اذیت میشوند و یا تحت تعقیب قانونی قرار میگیرند.
این رپر سرشناس ایرانی پیشتر نیز جایزه حقوق بشری دیگری را نیز از این بنیاد معتبر دریافت کرده بود. توماج صالحی از این رو که نویسنده متنهای ترانههای اعتراضی اش است مستحق دریافت این جایزه شناخته شده است.
از توماج صالحی در چهارم ژوئن ۱۵( خرداد) با اهدای جایزه “هاول” از سوی این بنیاد تقدیر شد.
این جایزه که از مهمترین جوایز حقوق بشری اروپاست، هرسال به کنشگران و هنرمندان معترضی تعلق میگیرد که با شجاعت و خلاقیت با حکومتهای استبدادی مبارزه میکنند.
توماج صالحی در سال ۲۰۲۴ به همراه گابریلا مونترو، پیانیست و کنشگر ونزوئلایی و طاهر هاموت ایزگیل، فیلمساز منتقد حکومت چین، بهعنوان برندگان جایزه هاول معرفی شدند.
این زندانی سیاسی به دلیل مشارکت فعالش در جریان اعتراضات خیابانی زن، زندگی، آزادی که در سراسر ایران گسترده شد و حمایت کاملش از معترضان، بازداشتیها و کشتهشدگان خیزش دستگیر و زندانی شد.
او سرانجام ۲۷ آبان ۱۴۰۲پس از تحمل ۲۵۲ روز زندان انفرادی، و یک سال و ۲۱ روز حبس به قید وثیقه آزاد شد، اما تنها ۱۲ روز بعد پس از افشاگری درباره شکنجه شدنش همراه با “ضرب و شتم” بازداشت شد.
امیر رئیسیان، وکیل توماج صالحی، مرداد ماه ۱۴۰۳اعلام کرد که دادگاه انقلاب اصفهان، صالحی را اتهام انتسابی “افساد فیالارض” مبری دانسته و حکم اعدام او را لغو کرده است.
تاکنون پیگیریها برای آزادی این خواننده و حق او برای دسترسی به درمان و مراقبتهای پزشکی بی نتیجه مانده است.
جایزه هاول به پاس احترام به اقدامات واتسلاو هاول، رئیسجمهور چک، شاعر، نمایشنامهنویس و رئیس سابق “بنیاد حقوق بشر”، به نام او نامگذاری شده است.پیشتر اعلام شده بود که بنیاد هاول آقای صالحی را به دلیل «مخالفت خلاق» و «شجاعت در مبارزه برای حقوق بشر» شایستهٔ دریافت این جایزه تشخیص داده است.
از او در متن بیانیهٔ بنیاد هاول به عنوان «نویسندهٔ شجاعِ در خطر» نام برده شده است.
توماج صالحی نویسنده متن ترانههای اعتراضی خود نیز هست.
واتسلاو هاول، رئیسجمهوری اسبق جمهوری چک، شاعر، نمایشنامهنویس مخالف حکومت، سیاستمدار، و رئیس سابق بنیاد حقوق بشر بود.
توماج صالحی در جریان اعتراضات گسترده سال ۱۴۰۱ که با جان باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد، حضور جدی داشت و از تمام معترضان و بازداشتیها و فعالان سیاسی حمایت میکرد.
این رَپِر زندانی روز ۲۷ آبان ۱۴۰۲ «پس از تحمل ۲۵۲ روز زندان انفرادی، و مجموعاً یک سال و ۲۱ روز حبس» به قید وثیقه آزاد شد، اما تنها ۱۲ روز بعد و پس از انتشار ویدئویی که در آن شکنجه شدنش در زندان را شرح میداد، با «ضرب و شتم» بازداشت شد.انتشار خبر صدور حکم اعدام برای این خوانندهٔ معترض توسط دادگاه انقلاب موج گسترده جهانی از اعتراض به این رأی را در پی داشت و نهادهای حقوق بشری و دولتهای غربی خواستار لغو این حکم و آزادی توماج صالحی شدند.
مردادماه سال جاری سرانجام امیر رئیسیان، وکیل توماج صالحی، اعلام کرد که دادگاه انقلاب اصفهان که به پرونده موکلش درباره سال ۱۴۰۱ و اتهام «افساد فیالارض» رسیدگی میکرد، برای او رأی برائت صادر کرده و حکم اعدام او لغو شده است.
با این حال این خواننده علیرغم نیاز به پیگیری درمان در خارج از زندان، و درخواستهای گستردهٔ داخلی و خارجی در این زمینه، کماکان در زندان دستگرد اصفهان زندانی است.