کمیته مطالعاتی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا، در همکاری با نمایندگان دموکرات، مفادی را در طرح بودجه دفاعی ۲۰۲۲ ایالاتمتحده گنجاندهاند که دولت بایدن را درباره ایران ملزم به پاسخگویی کرده و از انتقال پول به جمهوری اسلامی جلوگیری میکند.به گزارش واشینگتن فری بیکن، مفاد جدید در طرح بودجه دفاعی ۲۰۲۲ آمریکا دولت بایدن را ملزم میکند پیش از لغو احتمالی هر تحریمی علیه جمهوری اسلامی به کنگره گزارش دهد و به طور مداوم به اطلاع کنگره برساند از پولی که به موجب لغو احتمالی تحریمها به جمهوری اسلامی داده میشود، چه مقدار آن صرف مدرنسازی نیروهای نظامی ایران و گروههای تروریستی نیابتی آن میشود. جمهوریخواهان کنگره همچنین در این طرح بودجه نظامی، در اقدامی بیسابقه دولت بایدن را موظف کردهاند درباره تمامی فعالیتهای مخرب جمهوری اسلامی در داخل خاک آمریکا، از جمله حملههای تروریستی تحت حمایت تهران، توطئههای آدمربایی، نقض ممنوعیتهای صادراتی و تحریمها و پولشویی گزارش تحقیق و تفحص ارائه دهد.همچنین دولت آمریکا به موجب این طرح موظف خواهد شد درباره تهدیدهای کوتاهمدت و بلندمدت شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق و نیز حمایتهای تهران از گروههای تروریستی همچون حزبالله و حماس به کنگره اطلاعرسانی کند.به موجب این طرح، دولت همچنین باید به صورت مداوم جدیدترین اطلاعات را درباره روابط نظامی ایران و چین، از جمله انتقال تسلیحات، سفرهای مقامهای نظامی و نیز سایر کمکهای چین به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در اختیار کنگره قرار دهد. این طرح در حالی تهیه شده که وقفه طولانیمدت به وجود آمده در روند مذاکرات هستهای ایران ادامه دارد و موضوعات کلیدی همچون لغو تحریمهای زمان دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی همچنان جزو مسائل حل نشده است.روز پنجشنبه، یک مقام ارشد آمریکایی گفت هنوز پنجره برای احیای برجام باز است، اما ایران هنوز نشان نداده که مایل به از سرگیری مذاکرات در وین است. او افزود صبر آمریکا برای همیشه دوام نخواهد داشت، اما از ذکر مهلت ایران برای بازگشت به مذاکرات خودداری کرد.این مقام ارشد آمریکایی همچنین خاطرنشان کرد که تحمل آمریکا برای زمان بازگشت ایران به مذاکرات هستهای بستگی به پیشرفت فنی برنامه هستهای ایران و برآورد گستردهتر ایالات متحده و شرکایش درباره تمایل ایران به احیای برجام دارد.
به گزارش واشینگتن فری بیکن، این طرح دولت بایدن را ملزم میکند درباره امتیازهای احتمالی به ایران پاسخگو باشد. این طرح دست جمهوریخواهان را در برخورد با فعالیتهای «تجاوزگرایانه» جمهوریی اسلامی و برنامه بایدن برای لغو تحریمها بسیار باز میکند.
شماری از جمهوریخواهان تا کنون مخالفت خود را با لغو تحریمها علیه ایران اعلام کرده و بر این باورند که در این صورت دولت بایدن اهرم فشار خود را در مذاکره با تهران از دست خواهد داد.
در مقابل تهران بر لغو همه تحریمها تاکید دارد و مقامات دولت بایدن نیز تا کنون پیشنهادهایی برای لغو تحریمها ارایه دادهاند.
ایران، کشورهای باقیمانده در برجام (بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین، روسیه) و آمریکا پس از روی کار آمدن دولت بایدن شش دور مذاکره برای احیای برجام برگزار کردند. اما این مذاکرات در جریان برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در ایران به حال تعلیق درآمد و همچنان چشمانداز ازسرگیری آن روشن نیست.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی لغو همه تحریمها و تضمین آمریکا بابت خارج نشدن دوباره از برجام را به عنوان دو شرط بازگشت ایران به تعهدات هستهای اعلام کرده است.
این در حالی است که همه تحریمها علیه جمهوری اسلامی مربوط به برنامههای هستهای نیست و بخش عمدهای از تحریمها با نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم مرتبط است.
اکنون جمهوریخواهان میخواهند از طریق تصویب این طرح اطمینان یابند که دولت بایدن درباره هرگونه امتیازدهی به ایران با کنگره شفاف خواهد بود. گزارشها حاکی از آن است که انتظار میرود این طرح به آسانی در سنا به تصویب برسد.
رئیس کمیته مطالعاتی جمهوریخواهان که عضوی از کمیته نیروهای مسلح سنا است میگوید که براساس این طرح دولت بایدن ملزم خواهد بود درباره پولهایی که به ایران میفرستد تا خرج گروههای نیابتیاش کند، به کنگره گزارش دهد. بخش دیگری از این طرح هم از دولت بایدن میخواهد درباره عملیات «متجاوزانه» جمهوری اسلامی در خاک آمریکا به کنگره گزارش دهد. این عملیات شامل حمایت از فعالیتهای تروریستی، آدمربایی، صادرات غیرقانونی و نقض تحریمها و پولشویی است. در حال حاضر چند ایرانی به اتهام پولشویی، نقض تحریمها و برنامهریزی برای آدمربایی در آمریکا بازداشت شدهاند.
همچنین وزیر دفاع آمریکا هم باید درباره تهدیدهای کوتاهمدت و بلندمدت ناشی از شبهنظامیان تحت حمایت ایران در عراق به کنگره گزارش دهد. موضوع دیگر همکاری رو به گسترش ایران و چین است که شامل انتقال سلاح، بازدیدهای نظامی و حمایت پکن از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است.
کنگره همچنین از دولت بایدن میخواهد درباره توانمندیهای نظامی ایران و گروههای شبهنظامی مورد حمایتش مانند حزبالله و حماس گزارش دهد.
این در حالی است که محبوبیت جو بایدن پس از عملکرد او در خارج کردن نیروهای آمریکایی از افغانستان به پایینترین سطح از زمان ورود او به کاخ سفید رسیده است. در چنین شرایطی درگیری با جمهوریخواهان بر سر مساله ایران آخرین چیزی است که بایدن و دولت او به آن نیاز دارند. به نظر نمیرسد بایدن قصد داشته باشد برای راضینگاهداشتن مقامات جمهوری اسلامی ریسک نارضایتی و انتقادهای گستردهتر جمهوریخواهان و پیامدهای آن برای دولتش را بپذیرد.