کاربران شبکههای اجتماعی در ایران گزارش دادهاند که شبکه اینترنت برخی مناطق این کشور در چند روز گذشته با اختلال شدیدی مواجه بوده است.
این گزارشها حاکی از آن است که این اختلال از جمعه، 12 نوامبر بهصورت قطعی کامل، کاهش شدید سرعت و از کار افتادن پروکسیها (فیلترشکنها) آغاز شده است.
حسین رونقی که در حوزه آزادی بیان در ایران فعالیت میکند، در توییتی نوشته است: «از دیروز 21 آبان 1400، اختلال شدیدی بر روی ویپیانها و پروکسیها (فیلترشکنها) وجود دارد که منجر به قطعی اینترنت میشود، سرعت اینترنت نیز بهشدت کم شدهاست.»
این اختلال همزمان با دومین سالگرد اعتراضات آبان 98 در ایران است.
برخی کاربران، دلیل اختلال در اینترنت را برگزاری دادگاه حمید نوری و دادگاه مردمی آبان 98 را عنوان کردهاند.
اعتراضات آبان 98 از روز 24 این ماه بهدلیل افزایش سه برابری قیمت بنزین به مدت پنج روز ادامه یافت که بنا به گزارش سازمانهای حقوق بشری طی آن نیروهای دولتی با خشونت بیسابقه حداقل 1500 نفر را کشته و هزاران نفر دیگر را زخمی و بازداشت کردند.
در جریان این اعتراضات مقامات جمهوری اسلامی با قطع کامل اینترنت، سانسور کاملی از بازتاب و انتقال اخبار سرکوب به خارج از کشور اعمال کردند.
قطعی سراسری اینترنت در آبان 98 تا 3 آذر همان سال و به دستور شورای عالی امنیت ایران ادامه داشت.
نتبلاکس، یک سازمان مردمنهاد که وضعیت اینترنت در کشورهای مختلف را رصد میکند، قطعی اینترنت ایران در آبان 98 را از «گستردهترین و پیچیدهترین» موارد تاریخ قطع اینترنت دانست.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز با «بیسابقه» توصیف کردن این اقدام، از حیرت کارشناسان و تحلیلگران حوزه اینترنت در این زمینه نوشت.
اختلال اینترنت در ایران علاوه بر جلوگیری از ارتباط کاربران ایرانی با شبکه جهانی، باعث ایجاد خسارتهای اقتصادی و نابودی بسیاری از کسبوکارهای اینترنتی شده است.
به گفته «نتبلاکس» تنها در طی 5 روز قطعی اینترنت در آبان 98، بیش از 306 میلیون دلار خسارت به این کشور وارد شده است.
مقامات ایران از جمله علی خامنهای، رهبر این کشور، بارها نگرانی خود را از اینترنت ابراز کردهاند. به گفته خامنهای، فضای مجازی در این کشور «رهاشده» است.
او در یک سخنرانی عنوان کرده بود «دشمن از ناحیه فضای مجازی در حال برنامهریزی است تا به نظام ضربه بزند.»
ایران در حال طراحی و اجرای شبکهای است که ارتباط کاربران ایرانی را با اینترنت جهانی قطع خواهد کرد، نسخه اولیه «شبکه ملی اطلاعات» یا اینترنت ملی در سال 1395 افتتاح شد اما هنوز مشخص نیست که چه زمانی به صورت کامل پیادهسازی خواهد شد.