وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا در آستانه چهارمین سال حبس عماد شرقی در ایران خواستار آزادی این زندانی دوتابعیتی شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا شنبه 23 آوریل در صفحه توییتر خود ضمن اشاره به این که حکومت ایران از خانوادههای دوتابعیتی به عنوان «مهره سیاسی» استفاده میکند، نوشت: «چهار سال است که خانواده شرقی مشتاقانه منتظر بودند تا دولت ایران عماد را آزاد کند. او افزود: «ما از ایران میخواهیم که دست از این عمل غیرانسانی بردارد و عماد را آزاد کند.»
مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه نیز جمعه در پیامی توییتری ضمن بیان این که حبس این زندانی دوتابعیتی در «زندان بدنام اوین» «ناعادلانه» و اتهامهای مطرح شده علیه او «واهی» است، خواستار آزادی فوری عماد شرقی شد.
عماد شرقی یکی از چهار شهروند ایرانی-آمریکایی است که در ایران در بازداشت بسر میبرد. پرونده او به همراه سه زندانی دوتابعیتی دیگر که شامل باقر نمازی، سیامک نمازی و مراد طاهباز میشود، مدتی است به یکی از موضوعات حلنشده در مذاکرات ایران با غرب تبدیل شده است.
عماد شرقی که مدتی بود قصد اقامت در ایران و فعالیت تجاری داشت نخستینبار در اردیبهشت سال 1397 بازداشت و پس از نه ماه با قرار وثیقه آزاد شد. اما دو سال بعد در حالیکه حکومت ایران به گفته او بود که از وی رفع اتهام شده، با تشکیل یک پرونده دیگر و دادگاه غیابی، به اتهام «جاسوسی» به تحمل 10 سال حبس محکوم شد.
حکومت ایران با بازداشت و گروگان گرفتن شهروندان دوتابعیتی که به ایران سفر میکنند، عمدتا آنان را به «جاسوسی» متهم کرده و سپس برای آزادی آنان از کشورهای غربی باجخواهی میکند.
این الگوی رفتاری حکومت ایران که به «دیپلماسی گروگانگیری» مشهور شده است، در گذشته مورد انکار مقامات ایران قرار میگرفت، اما اخیرا به یک امر متعارف علیه و آشکاری تبدیل شده و برخی از مسئولان حکومتی برای گروگانها قیمتگذاری نیز میکنند.
این شیوه که بنا به نوشته رسانههای حکومتی یکی از راههای درآمدزایی ایران و ابزارهای دسترسی آن به پولهای بلوکه شده است، بخشی از «مذاکرات فرابرجامی» و طلب پول در ازای آزادی شهروندان دوتابعیتی را تشکیل میدهد.
روزنامه فرهیختگان پنجشنبه 18 فروردین طی گزارشی به نقل از یک منبع آگاه خبر داد که ایران قرار است در ازای دسترسی به 7 میلیارد دلار پولهای مسدود شده خود در کره جنوبی، سیامک نمازی، محمدباقر نمازی و مراد طاهباز، سه زندانی دو تابعیتی ایرانی-آمریکایی که در ایران به اتهام جاسوسی زندانی هستند را آزاد کند.
روزنامه فرهیختگان در گزارش خود این گونه گروگانگیری و باجخواهی را «دستاورد وزارت خارجه در زمینه دسترسی ایران به بخشی از داراییها» خواند و نوشت: «ایران همه تخممرغهایش را در سبد برجام نگذاشته و به موازات پیشبرد مذاکرات هستهای، مذاکراتی نیز برای آزادسازی پولهای بلوکهشده خود انجام میدهد.»
ایران در ماه گذشته نازنین زاغری و انوشه آشوری، دو شهروند ایرانی-بریتانیایی را هنگامی آزاد کرد که به نوشته خبرگزاری «فارس» وابسته به سپاه پاسداران، بریتانیا در ازای آزادی این افراد مبلغ 530 میلیون دلار از بدهی معوقه خود به ایران را واریز کرد.