وزارت دارایی طالبان، روز شنبه اول مرداد (۲۳ ژوییه)، با انتشار بیانیهای اعلام کرد که برای کنترل و کاهش بهای نفت در بازارهای افغانستان، قراردادی را با یک شرکت سهامی ایرانی امضاء کردند که میتوانند ۳۵۰ هزار تُن نفت از ایران وارد کنند.
به گفته مسئولان وزارت دارایی طالبان، برای امضای قرارداد خرید ۳۵۰ هزار تُن نفت از ایران، هیئتی متشکل از شرکت دولتی نفتوگاز افغانستان، وزارت خارجه، وزارت تجارت، بانک مرکزی و اداره نورم و استاندارد این گروه، به تهران سفر کرده است.
طالبان گفتند که پس از امضای این قرارداد روند واردات نفت از ایران به افغانستان تا چند روز آینده آغاز خواهد شد.
این هیئت در سفر به تهران با مقامهای ایرانی درباره ایجاد یک کمیته مشترک برای قراردادهای دولت با دولت (G2G)، ادامه کار ساخت خط لوله مواد نفتی، ساخت تصفیهخانههای مشترک و اجرایی قراردادهای درازمدت نیز به توافق رسیدند. در ادامه این بیانیه آمده است: «هیئت طالبان با مسئولان ایرانی درباره نحوه خریداری، کیفیت و چگونگی انتقال مواد نفتی نیز گفتوگو کردهاند.»طالبان در حالی اقدام به خریداری نفت از ایران کردند که پس از فروپاشی نظام جمهوری در افغانستان، معاملات تجاری بینالمللی با این کشور بهدلیل تحریمهای بانکی، با چالش مواجه بودند. افزایش بهای مواد خوراکی و سوختی یکی از عمدهترین چالشها در ۱۱ ماه اخیر در افغانستان بوده است.
در حال حاضر، بهای یک لیتر بنزین در افغانستان، ۹۰ افغانی معادل یک دلار است و یک لیتر دیزل (گازوئیل) به بهای ۱۲۰ افغانی یا معادل ۱.۴ دلار به فروش میرسد. این در حالی است که کمبود شدید انرژی در افغانستان نیاز مردم به استفاده از نفت را بیشتر کرده است. از سوی دیگر، تاجران در افغانستان از کندی روند معاملات بانکی و نیز خدمات بندری شکایت دارند و این دو را از دلایل اصلی بالا رفتن بهای مواد خوراکی و نفتی در بازارهای افغانستان عنوان میکنند.
عزم طالبان برای واردات 350 هزار تُن نفت از ایران
در پی کمبود عرضه و افزایش قیمت نفت در بازارهای افغانستان، وزارت مالیه حکومت موقت طالبان تصمیم گرفته طی روزهای آینده 350 هزار تُن نفت از ایران وارد کند.
وزارت مالیه طالبان، شنبه 1 اسد (مرداد)، در رشته توییتی از سفر هیئت اعزامی آن به ایران برای خریداری مواد نفتی خبر داده و اعلام کرد طی این سفر قرارداد خرید 350 هزار تُن نفت را با یک شرکت سهامی خاص ایرانی امضا کرده است.
دولت طالبان گفته است، هیأت اعزامی آن به ایران که متشکل از نمایندگان شرکت دولتی نفتوگاز، وزارت خارجه، وزارت تجارت، بانک مرکزی و اداره نورم و استندرد است با نماینده رئیسجمهوری ایران در امور افغانستان و دیگر مسئولان شرکت نفت ایران دیدار و گفتوگو کرده است.
بر بنیاد ادعای طالبان، در این دیدار، درباره ایجاد یک کمیته مشترک برای عقد قراردادهای فیمابین دو دولت، ادامه کار ساخت خط لوله انتقال نفت، ساخت پالایشگاههای مشترک و اجرای قراردادهای بلندمدت نیز با طرفهای ایرانی توافق شد.
هیئت طالبان در این دیدار همچنان در مورد خریداری، قیمت نفت، ترانزیت، کیفیت مواد نفتی و فراهمسازی تسهیلات برای بازرگانان با مقامات ایرانی تبادلنظر کرد.
اخیرا با کاهش عرضه مواد نفتی در بازارهای افغانستان قیمت آن نیز افزایش یافت و بازرگانان مشکلات بانکی و بنادر را دلیل کاهش عرضه نفت در بازارهای این کشور عنوان کردند.
قرارداد واردات نفت از ایران به افغانستان در حالی به امضا میرسد که پیشتر اداره نورم و استاندارد طالبان در ولایت نیمروز در غرب این کشور، از برگشت دادن 500 میلیون لیتر نفت بیکیفیت ایران خبر داده بود.
مسئولان محلی طالبان در نیمروز گفته بودند، 12 تانکر حامل 500 میلیون لیتر تیل، که دوشنبه 9 جوزا (خرداد)، از ایران وارد نیمروز شده بود را پس از آزمایش کردن نمونههایی از آن در آزمایشگاه، به دلیل بیکیفیت بودن به ایران بازگردانده است.
تهران به دلیل تحریمهایی که از سوی ایالات متحده و غرب علیه آن وضع شده نمیتواند مواد نفتی و گاز خود را آزادانه در بازارهای جهانی به فروش برساند از این رو بازارهای افغانستان تحت حاکمیت طالبان گزینه مناسبی برای تهران جهت عرضه فرآوردههای نفتی است.
ایران که پیش از این بارها به حمایت از گروه طالبان متهم شده، اکنون با قدرت گرفتن این گروه، تلاش میکند تا نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد و با توجه به این تحول به نظر میرسد تهران قصد دارد تعاملات خود را با طالبان افزایش دهد.
از سویی با گذشت نزدیک به یک سال از تسلط طالبان بر افغانستان، تا کنون هیچ کشوری حکومت این گروه را بهرسمیت نشناخته و اغلب کشورهای از تعامل با طالبان اجتناب میکنند و برخی دیگر کشورها از جمله ایالات متحده تحریمهای گستردهای را علیه این گروه وضع کردهاند.