ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، و وزیر دفاع این کشور اعلام کردند روز یکشنبه با متحدان کییف تماس گرفتند تا درباره «ناتوانی» ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، و اقدامات متقابل بعدی اوکراین گفتگو کنند.
این تماسهای تلفنی پس از شورش ناموفق یوگنی پریگوژین، رییس گروه مزدور واگنر روسیه، صورت گرفت که سوالاتی را در مورد تسلط پوتین بر قدرت ایجاد کرد، آن هم در حالی که نیروهای اوکراینی در حال انجام ضدحمله علیه روسیه در جنوب و شرق کشورشان هستند.زلنسکی پس از تماس تلفنی با جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، گفت: «ما در مورد روند خصومتها و فرآیندهایی که در روسیه در حال وقوع است بحث کردیم. جهان باید روسیه را تا برقراری نظم بینالمللی تحت فشار قرار دهد.»
کاخ سفید نیز در بیانیهای اعلام کرد این دو «درباره ضدحمله جاری اوکراین گفتوگو کردند و رییسجمهور بایدن بر حمایت بیدریغ ایالات متحده تاکید کرد.»
الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین، هم پس از گفتگو با لوید آستین، همتای آمریکاییاش، درباره ضدحمله اوکراین و اقدامهای بعدی کییف برای تقویت نیروها در توییتر نوشت: «کارها در مسیر درستی در حرکت است.»
زلنسکی به طور جداگانه گفت در تماسی با جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، درباره «وضعیت تهدید آمیزی» که روسها در نیروگاه اتمی زاپوریژیا ایجاد کرده اند، گفتگو کرده است.به گزارش رویترز، دستاوردهای کییف در جنگ به آهستگی پیش میِرود، به طوری که زلنسکی اخیرا گفته بود ضدحمله «آهسته تر از حد مطلوب» است.
اما سخنگوی فرماندهی نظامی شرق اوکراین، روز یکشنبه اعلام کرد ارتش این کشور توانسته از ۶۰۰ تا هزار متر به سمت باخموت، شهری که نیروهای واگنر در ماه مه پس از ماهها درگیری تصرف کردند، پیشروی کند.
پیشتر، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا چالش بیسابقه نیروهای گروه واگنر علیه پوتین را نشانه «ظهور ترکهای بیشتری در نمای روسیه» توصیف و پیشبینی کرد میتواند «در هفتهها و ماههای آینده» پرسشهای تازهای برای مسکو پدید آورد.
آشوب روسیه، «تَرکهای واقعی» در اقتدار پوتین را آشکار کرد
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، یکشنبه 4 تیر اعلام کرد که شورش خنثیشده یوگنی پریگوژین، رهبر گروه «واگنر»، از وجود «شکافهای حقیقی» در حاکمیت و اقتدار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پرده برداشت.
بلینکن در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سیبیاس» با تاکید بر این که شورش رهبر واگنر، «چالشی مستقیم برای اقتدار پوتین است»، افزود: «این موضوع، پرسشهای اساسی را پیش کشیده و وجود شکافهای حقیقی را آشکار میسازد.»او افزود: «زود است که درباره آینده نیروهای گروه واگنر صحبت کنیم. هنوز فصل پایانی داستان شورش واگنر علیه حاکمان روسیه را ندیدهایم.»
وزیرخارجه آمریکا خاطرنشان کرد که جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا سعی نکرد در جریان این بحران با پوتین ارتباط بگیرد.
پریگوژین و کرملین شامگاه شنبه پایان شورش را اعلام و نیروهای تحت امر رهبر واگنر از یکشنبه به تدریج عقبنشینی را آغاز کردند اما وضعیت همچنان ناپایدار است.تلویزیون دولتی روسیه، امروز تصاویری از پوتین را در مصاحبهای که ظاهرا قبل از شورش گروه نظامی واگنر ضبط شده بود، نشان داد که اعتماد خود را نسبت به موفقیت طرحهای کشورش در مورد اوکراین ابراز میکرد.
پوتین گفت: «ما احساس اطمینان میکنیم و البته در موقعیتی هستیم که میتوانیم تمام برنامهها و ماموریت مورد نظر خود را انجام دهیم. این اطمینان در مورد دفاع از کشور نیز صادق است و چنین اطمینانی عملیات نظامی ویژه و شرایط اقتصادی را هم شامل میشود.»
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه نیز، یکشنبه 4 تیر تاکید کرد که شورش یوگنی پریگوژین، رهبر گروه مسلح «واگنر»، بیانگر شکافهای درون حاکمیت روسیه و شکنندگی ارتش و نیروهای کمکی آن است.
در پی شورش پریگوژین، مکرون در مصاحبهای با روزنامه فرانسوی «لا پروونس» با بیان این که «من ساعت به ساعت وقایع را دنبال کردم و با شرکای اصلی فرانسه در ارتباط بودم»، تاکید کرد که «وضعیت همچنان ناپایدار است.»رئیس جمهوری فرانسه افزود: «همه این امور، هوشیاری بیشتر ما را ایجاب کرده و لزوم حمایت کامل ما از اوکراینیها در مقاومتشان برابر روسها را موجه میسازد.»
بر مبنای توافق میان کرملین و پریگوژین با میانجیگری رئیس جمهوری بلاروس، رهبر واگنر به این کشور میرود، بدون این که کسی از تاریخ این عزیمت که بیشتر شبیه تبعید است و همچنین مکان حضور پریگوژین، اطلاعی داشته باشد.
موضع آمریکا و چین
ایالات متحده یکشنبه از زبان آنتونی بلینکن وزیر خارجه، تاکید کرد که این شورش، به منزله چالشی علیه حاکمیت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و نشانهای از وجود «شکافهای حقیقی» در راس هرم قدرت روسیه است.
بلینکن با تاکید بر این که «هنوز شاهد فصل پایانی این شورش نیستیم»، افزود: «حضور شخصی در داخل روسیه که سلطه پوتین را به چالش کشیده و مستقیماً، دلایل حمله او به اوکراین را زیر سؤال میبرد، ضربه سنگینی به پوتین است.»
پکن نیز یکشنبه در نخستین اظهارنظر رسمی درباره شورش مسلحانه پریگوژین تاکید کرد که از روسیه در «حفاظت از ثبات ملی» آن حمایت میکند.
در بیانیه وزارت خارجه چین با تاکید بر این که حوادث اخیر، «امور داخلی» روسیه به شمار میآید، آمده است که چین به عنوان یک کشور دوست، همسایه و شریک در دوران جدید همکاری استراتژیک فراگیر، از روسیه در حفظ ثبات ملی و تحقق توسعه و رفاه، حمایت میکند.