خانه / گوناگون / ‍ جنگ ظفار ….

‍ جنگ ظفار ….

این جنگ به جهت جلوگیری از نفوذ کمونیست در خلیج فارس اتفاق افتاد

در خلال شورش ظفار (سالهای ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵)  نیروی هوایی ایران چندین عملیات هوایی علیه شورشیان مارکسیست عمان در این کشور انجام داد. این عملیات در راستای کمک‌های نظامی محمدرضاشاه پهلوی به سلطان قابوس بود.

همزمان با اظهار تمایل خروج نظامیان بریتانیایی از عمان در سال ۱۹۷۱ و تمایل سلطان قابوس به کمک گرفتن از ارتش‌های منطقه بجای نظامیان بریتانیایی، وی از ۳ کشور پاکستان، اردن و ایران در خواست کمک نظامی کرد که در نهایت ایران با اعزام نیرو به این کشور موافقت کرد.

شاه  در پاسخ به نامه سلطان قابوس این چنین پاسخ داد:

«..در حقیقت، واکنش ایران اینگونه خواهد بود که انگار شورشیان جنوب ایران را تصرف کرده باشند…»

با استفاده از پایگاه هوایی نهم شکاری بندرعباس و پایگاه‌های شیراز و تهران پشتیبانی هوایی تاکتیکی و ترابری لازم را برای عملیات در عمان فراهم آورد.

بر اساس توافقات انجام شده، ۳۴۰ کارشناس ایرانی در تاریخ ۱۰ نوامبر ۱۹۷۲ وارد عمان شدند تا پایگاهی ویژه نیروی هوایی ایران بوجود آورند.

اولین هواگردهای ارسال شده به عمان ۳۲ فروند هلیکوپتر بل ۲۰۵ و بل ۲۰۶ بودند که در ۱۶ ژانویه ۱۹۷۳ وارد جنگ شدند.

علاوه بر ۱۴٬۷۰۰ نظامی نیروی دریایی شاهنشاهی ایران، ۴۸۸ نظامی نیز از این نیرو در عمان حضور داشتند.

دسته دوم از هواگردهای ایران در تاریخ ۱۸ ژانویه ۱۹۷۸ به خدمت گرفته شد که شامل ۱۰ فروند جنگنده از مدلهای مختلف اف-۴ و دو فروند سی-۱۳۰ هرکولس بود.

نیروهای ایرانی در طول مدت حضور در عمان به آموزش خلبانان عمانی نیز می‌پرداختند.

هواگردهای ایران بیشتر جهت گشتزنی هوایی و پشتیبانی هواپیماهای عمان به کار گرفته می‌شدند و کمتر در درگیری مستقیم با شورشیان شرکت می‌کردند…

بعد از سال ۱۹۷۳ و تجهیز شورشیان به موشکهای زمین به هوا روسی استرلا ۲ خلبانان ایرانی مجبور به رعایت احتیاط بیشتر در درگیریهای مستقیم شدند.

نیروهای نظامی ایران من‌جمله نیروی هوایی، تا زمان پایان یافتن حکومت پهلوی در عمان حضور داشتند و با وقوع انقلاب اسلامی به ایران بازگشتند…

در طول مدت حضور نظامی ایران در عمان ۷۲۰ نظامی ایران (از جمله ۵ خلبان) کشته و ۱۴۰۰ نظامی (از جمله ۱۸ خلبان) نیز زخمی شدند…

این در حالی است که در طول جنگ ۱۸۷ نظامی عمانی و ۲۴ نظامی انگلیسی کشته شدند…

۱۵ سپتامبر ۱۹۷۵ سقوط یک هلیکوپتر ای‌اچ-۱ کبرا در اثر هدف قرار گرفتن توسط یک موشک دوش‌پرتاب سقوط کرد و  از سرنوشت خلبان اطلاعاتی بدست نیامد…

۲۵ نوامبر ۱۹۷۶:هواپیمای خلبان داریوش جلالی و یعقوب آصفی در طی یک عملیات شناسایی در مرز عمان و یمن جنوبی مورد اصابت آتشبار ضد هوایی/یک فروند موشک دوش‌پرتاب قرار گرفت و سقوط کرد…

جلیلی ۲۷ روز اسیر بود و بعد از آزادی به ایران بازگشت؛ ولی کمک خلبان در دوران اسارت کشته شد.

جلیلی در سال ۱۳۵۹ به جرم دست داشتن در کودتای نوژه اعدام شد..

۲۳ دسامبر ۱۹۷۶ هواپیمای خلبان علی اشرافیان مورد اصابت یک فروند موشک ضدهوایی قرار گرفت و سقوط کرد.

خلبان به اسارت شبه نظامیان درآمد اما از سرنوشت کمک خلبان این جنگنده اطلاعاتی بدست نیامد.

گفتنی است ۳ سال بعد در تاریخ ۲۳ آوریل ۱۹۷۹ در پی سفر رهبر مبارزان یمن به تهران و ملاقات با آیت‌الله خمینی وی آزاد شد.

۱۳ ژوئیه ۱۹۷۷ یک فروند جنگنده اف-۴ ای ایران توسط یک موشک دوش‌پرتاب نیروهای شورشی یمن مورد اصابت قرار گرفت و در سواحل جنوبی یمن سقوط کرد.